جۇمىس ىستەيتىن حالىقتىڭ مۇددەسىن قورعاۋ ماقساتىندا مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋمەن الەۋمەتتىك تاۋەكەلدەر تۋىنداعان جاعدايلاردا ەڭبەككە قابىلەتتىلىگىنەن؛ اسىراۋشىسىنان؛ جۇمىسىنان ايىرىلۋ؛ جۇكتىلىككە جانە بوسانۋعا بايلانىستى كىرىسىنەن ايىرىلۋ؛ جاڭا تۋعان بالانى (بالالاردى) اسىراپ الۋعا بايلانىستى كىرىسىنەن ايىرىلۋ؛ بالا ءبىر جارىم جاسقا تولعانعا دەيىن كۇتىمىنە بايلانىستى كىرىسىنەن ايىرىلۋى جاعدايلارىنا الەۋمەتتىك تولەمدەر كوزدەلگەن.
مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قورىنان تاعايىندالاتىن الەۋمەتتىك تولەمدەردىڭ مولشەرى ءار قاتىسۋشىعا جەكە ەسەپتەلەدى جانە قورعا الەۋمەتتىك اۋدارىمداردىڭ ۋاقتىلى جانە تولىق تولەنۋىنە تىكەلەي بايلانىستى بولادى.
ايتا كەتۋ كەرەك، الەۋمەتتىك اۋدارىمدار مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارى سياقتى قىزمەتكەردىڭ جالاقىسىنان ۇستالمايدى، جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ نەمەسە دارا كاسىپكەرلەردىڭ ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن تولەنەدى.
وسىعان بايلانىستى، الەۋمەتتىك تاۋەكەلدەر تۋىنداعان كەزدە قور جۇيەنىڭ قاتىسۋشىلارىنا الەۋمەتتىك تولەم تاعايىنداۋعا ءوتىنىش جاساماس بۇرىن قورعا ناقتى تۇسكەن الەۋمەتتىك اۋدارىمداردى تەكسەرۋدى ۇسىنادى. اتالعان اقپاراتتى ەلەكتروندىق ۇكىمەتتىڭ egov.kz پورتالى ارقىلى نەمەسە ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەردىڭ موبيلدىك قوسىمشالارى، سونداي-اق «ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت» مەملەكەتتىك كورپوراسياسىنىڭ (حقكو) بولىمشەلەرىنە نەمەسە قوردىڭ فيليالىنا جەكە باسىن كۋالاندىراتىن قۇجاتپەن جۇگىنە وتىرىپ الۋعا بولادى.
سيفرلىق تەحنولوگيالاردىڭ دامۋىمەن الەۋمەتتىك تولەمدەردى تاعايىنداۋ ءۇشىن جۇگىنۋ راسىمدەرى جەڭىلدەتىلدى. قازىرگى ۋاقىتتا ءوتىنىش بەرۋشى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ اقپاراتتىق جۇيەلەرىندە مالىمەتتەرى جوق قۇجاتتاردى عانا ۇسىنادى.
قوردان الەۋمەتتىك تولەمدەردى تاعايىنداۋ ءۇشىن ءداستۇرلى تۇردە حقكو ارقىلى دا، ۇيدەن شىقپاي-اق ەلەكتروندى تۇردە دە جۇگىنۋگە بولادى.
قازىرگى ۋاقىتتا مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى پرواكتيۆتى نىساندا كورسەتۋ وزەكتى بولىپ وتىر، ونىڭ ىشىندە وتباسىنىڭ سيفرلىق كارتاسى ارقىلى، اتاپ ايتقاندا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ اقپاراتتىق جۇيەلەرىندە ءتيىستى مالىمەتتەر بولعان كەزدە جۇيەگە قاتىسۋشىعا تولەم الۋ قۇقىعىن ىسكە اسىرۋ تۋرالى «1414» ءبىرىڭعاي بايلانىس ورتالىعى ارقىلى سمس-حابارلاما جىبەرىلەدى. سمس-حابارلاماعا كەلىسىم العان جاعدايدا تولەم پرواكتيۆتى تۇردە تاعايىندالادى.
تولەمدەردى تاعايىنداۋ كەزىندە قوردىڭ فيليالدارى قۇجاتتاردىڭ (مالىمەتتەردىڭ) دۇرىستىعىن تەكسەرەتىنىن اتاپ وتكەن ءجون. وسىعان بايلانىستى، الەۋەتتى الۋشىلاردىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋ ماقساتىندا، الەۋمەتتىك اۋدارىمداردىڭ ۋاقىتىلى جانە تولىق تولەنبەگەن، سونداي-اق تولەنگەن الەۋمەتتىك اۋدارىمدار سومالارىنىڭ مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارى اۋدارىلعان قىزمەتكەردىڭ كىرىسىنە سايكەس كەلمەگەن جاعدايدا قور ەلەكتروندى ءىس ماكەتىن جەتە رەسىمدەۋگە جىبەرەدى. وسىنداي جاعدايلاردا تولەمدەردى تاعايىنداۋ مەرزىمى 30 جۇمىس كۇنىنە دەيىن ۇزارتىلىپ، مەملەكەتتىك كىرىستەر ورگاندارىنان قوسىمشا مالىمەتتەر جانە (نەمەسە) جۇمىس ورنىنان تۇسكەن كىرىستەر تۋرالى انىقتاما جانە ت.ب. قۇجاتتار تالاپ ەتىلەدى.
تاقىرىپقا وراي ايتا كەتەيىك، الماتى قالاسى بويىنشا بيىلعى 8 ايدا جۇيەنىڭ 898 مىڭ قاتىسۋشىسى ءۇشىن 10،5 ملرد تەڭگە سوماعا الەۋمەتتىك اۋدارىمدار ءتۇسىپ، 64،5 مىڭ ادام 8،5 ملرد تەڭگە سوماعا الەۋمەتتىك تولەمدەر الدى.