تامىز ايىندا وتكەن جولى ايتقانىمىزداي، ءبىرقاتار امال بولادى، جۇلدىزدار تۋادى. شىلدە وتكەسىن شولپان جۇلدىز تاڭ الدىندا شىعىستان جارقىراپ تۋسا، كۇز جيىن-تەرىمگە قولايلى، قىس شارۋاعا جايلى بولادى دەگەن بۇرىننان كەلە جاتقان بولجام بار. ءقازىر شىلدە اياقتالىپ، كۇزدىڭ نىشانى سەزىلە باستادى. وسى مەزگىلدە ۇيقىسىن قيىپ، تاڭنان بۇرىن شىعىسقا كوز سالعان ادامنىڭ شولپان جۇلدىزىن اڭعارارى انىق.
قازەكەڭ تاڭ الدىندا شىعىس وڭتۇستىك جاقتان جارقىراپ كورىنىپ، كوكجيەكتى ەرەكشە جارىق ەتىپ تۇراتىن ۇلكەن جۇلدىزدى «شولپان جۇلدىزى» دەپ اتاعان. بۇل جۇلدىزدىڭ «التىن جۇلدىز»، «تاڭشولپان»، «كەرۋەن جۇلدىز»، «تاڭسوگەر»، «تاڭتاڭبا»، «شوپان جۇلدىز»، «مالشى جۇلدىز» دەگەن دە اتاۋلارى بولعان. شولپان جۇلدىزى مەن تاڭشولپان جۇلدىزىنىڭ قاتار تۋعانىن كورگەن ادام جەتى اتاسىنا دەيىن باقىتتى، تاۋسىلماس داۋلەتتى، مول ىرزىقتى بولادى، ۇزاق ءومىر سۇرەدى دەگەن ىرىم-جورامالىمىز دا جوق ەمەس...
بۇل ەكى جۇلدىزدى تاڭمەن تالاسا ويانعان قىز بەن جىگىت قاتار كورسە، ەكى دۇنيەدە بىر-بىرىنە عاشىق بولىپ، ارالارىنا جاماندىق كىرمەي، ۇرپاقتى، عۇمىرلى بولادى دەپ ەسەپتەگەن.
تامىزدىڭ ەكىنشى وقيعاسى – ءشوپ قاتاياتىن، گۇل «قارتاياتىن» تارازى تۋادى... «تارازى تۋعان ءتۇنى ءشوپ ساباعى ءدارى»، «ەم ىزدەسەڭ تارازىنىڭ شوبىنەن ىزدە، جەم ىزدەسەڭ تارازىنىڭ ءشوبىن كۇزە» دەگەن تاماشا ءتامسىل بار.
تابيعات تامىرشىسى اتانعان بايىرعى بابالار جاز ورتاسى اۋا باستاعاننان اسپان جۇلدىزدارىنا كوز تىگەتىن بولعان. قاي كۇنى اسپاننان جارق ەتىپ تارازى جۇلدىزى تۋا قالسا، كۇزدىك جيىن-تەرىمگە كىرىسەدى. مالداردى قىردىڭ اق وتىنا قاراي ايداپ باعادى. ءبىر جۇما ويدىڭ كوك وتىنا، ءبىر جۇما قىردىڭ اق وتىنا باققان مالدىڭ ەتى مەن سورپاسى دارىگە اينالادى، ەمدىك قۋاتى جوعارىلايتىنىن قازەكەڭە ءومىردىڭ ءوزى ۇيرەتكەن.
قازاق انالارى بۇل كەزدەگى ايران، ءسۇت، قۇرت، ىرىمشىك، ىركىت، شۇباتتى ءدارى رەتىندە بالالارىنا مەيلىنشە ىشكىزىپ-جەگىزەدى. اسىرەسە، «قىمىزدىڭ ءدامى كەلدى، تارازى تۋدى، قىمىز ءدارى، سارى قىمىز – اۋرۋعا ەم ءدارى قىمىز» دەپ ۇعىنعان.
تارازى جۇلدىزى جاز بەن قىستىڭ، كوكتەم مەن كۇزدىڭ، ىستىق پەن سۋىقتىڭ، سالقىن مەن جىلىنىڭ اراسىن تارازىلاپ تۇرادى. سوندىقتان بۇل جۇلدىزدى قازاق «تارازى جۇلدىزى» نەمەسە «قازى جۇلدىز» دەپ اتاپ كەتكەن. تارازى جۇلدىزى تۋعان كۇننەن باستاپ كۇزدىڭ العاشقى ۇساق مارجان، سالقىن جاڭبىرى باستالادى. قىردىڭ قارا وتى تارازى جاڭبىرىمەن قايتا جايقالىپ ءوسىپ تولادى. ارتىنان تەز سىرگە اينالادى. جايىلىم مالعا ەرەكشە جۇعىمدى بولا باستايدى. ءتورت تۇلىك تەز قوڭدانادى، شىلدەنەدى. شىنىلانىپ، جۇپ-جۇمىر بولىپ سەمىرەدى...
بيىل قويان جىلى ەكەنىن ەستەن شىعارمايىق. بۇرىن-سوڭدى بولماعان نەبىر اپاتتى، قايعى وقيعالار ەلىمىزدە عانا ەمەس، الەمدە ورىن الىپ جاتىر... شىعىس قازاقستان وبلىسىندا قار جاۋدى. 14 تامىزدا تاڭەرتەڭ بەلۋحا تاۋىنىڭ اينالاسىن قار باسىپ قالدى. سينوپتيكتەر وبلىستا داۋىلدى ەسكەرتۋ جاريالادى. كۇندىز ايماقتىڭ سولتۇستىگى مەن شىعىسىندا نايزاعاي كۇتىلەدى. وڭتۇستىك-باتىستان سوعاتىن جەل وبلىستىڭ سولتۇستىگىندە، شىعىسىندا سەكۋندىنا 15–20 مەترگە جەتەدى.