«شەلل» – قازاقستانداعى ەڭ ءىرى شەتەلدىك ينۆەستور

قاسىم-جومارت توقايەۆ حالىقارالىق «شەلل» ەنەرگەتيكالىق كونسەرنى ەلىمىزدىڭ مۇناي-گاز ونەركاسىبى سالاسىنداعى العاشقى شەتەلدىك ينۆەستورلاردىڭ ءبىرى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، «شەلل» كونسەرنىنىڭ قازاقستانداعى قىزمەتىنىڭ 30 جىلدىعى سالا تاريحىنداعى ماڭىزدى كەزەڭ سانالادى.

– قيىن-قىستاۋ جىلدارى «شەلل» ەكونوميكامىزعا قوماقتى ينۆەستيسيا قۇيىپ، جاڭا تەحنولوگيا، عىلىمي جەتىستىكتەر مەن باسقارۋدىڭ باعا جەتپەس تاجىريبەسىن اكەلدى. ءبىز كومپانيانىڭ بۇل ەڭبەگىن جوعارى باعالايمىز. سوڭعى 30 جىلدا «شەلل» ەل ەكونوميكاسىنا 18 ميلليارد دوللاردان استام ينۆەستيسيا سالىپ، قازاقستانداعى ەڭ ءىرى شەتەلدىك ينۆەستورلاردىڭ ءبىرى رەتىندەگى پوزيسياسىن نىعايتتى، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

پرەزيدەنت «شەلل» كونسەرنى باسقا دا سەرىكتەستەرمەن بىرگە ەلىمىزدە اۋقىمدى مۇناي-گاز جوبالارىن بەلسەندى جۇزەگە اسىرىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى. كومپانيا الەمدەگى ەڭ ءىرى مۇناي-گاز كوندەنساتى كەن ورىندارىنىڭ ءبىرى – قاراشىعاناقتىڭ وپەراتورى سانالادى. قاراشىعاناقتى كەڭەيتۋ جوباسىنىڭ كەزەڭدەرىن ۋاقتىلى ىسكە اسىرۋ سۇيىق كومىرسۋتەگىن ءوندىرۋدى 10-11 ميلليون توننا دەڭگەيىندە ساقتاۋعا ىقپال ەتەدى.

– «شەلل» كونسەرنىنىڭ جانە باسقا دا اكسيونەرلەردىڭ ۇيلەسىمدى جۇمىسى قاشاعاننىڭ «عاسىر جوباسىن» ىسكە قوسۋعا مۇمكىندىك بەردى. بۇگىندە سولتۇستىك كاسپيي جوباسى جاھاندىق ەنەرگيا نارىعىندا ماڭىزدى ءرول اتقارادى جانە ەلىمىزدەگى مۇناي ءوندىرىسىنىڭ 20 پايىزىن قامتيدى. كومىرسۋتەگىن وندىرۋدەن باسقا، ولاردى الەمدىك نارىقتارعا تاسىمالداۋ ءۇشىن ينفراقۇرىلىم قۇرۋدىڭ ماڭىزى زور. بۇل باعىتتاعى العاشقى تابىستى جوبا – كاسپيي قۇبىر كونسورسيۋمى. ونى جۇزەگە اسىرۋعا «شيەۆرون»، «ەني»، «شەلل»، «لۋكويل» جانە تاعى باسقا جەتەكشى مۇناي كومپانيالارى قاتىستى، – دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى قازاقستاندا ترانسۇلتتىق مۇناي-گاز كورپوراسيالارىنىڭ ەڭبەك ەتۋى ەلىمىزدىڭ جوعارى ينۆەستيسيالىق تارتىمدىلىعىن كورسەتەتىنىن، سونىڭ ىشىندە ينۆەستورلاردىڭ قۇقىقتارى مەن مۇددەلەرىن قورعاۋ باعىتىنداعى زاڭنامانىڭ تۇراقتى ساقتالاتىنىن ايتتى.

قاسىم-جومارت توقايەۆ كومپانيانىڭ الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىگىنە ارنايى توقتالدى. «شەلل» ءوز جوبالارىندا  جۇمىسقا جەرگىلىكتى كادرلاردى تارتۋعا ايرىقشا ءمان بەرەدى. بۇگىندە قاراشىعاناق جانە قاشاعان جوبالارىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ 95 پايىزدان استامى – قازاقستان ازاماتتارى. سونداي-اق اتالعان كونسەرن «كۇن ەنەرگياسى – مەكتەپتەرگە»، «شەلل ەكو-مارافونى» جانە باسقا دا جوبالاردى جۇزەگە اسىرا وتىرىپ، ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى شەشۋگە جاستاردى بەلسەندى تارتادى.

پرەزيدەنت ءوزىنىڭ جۋىرداعى جولداۋىندا شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتۋعا ەرەكشە نازار اۋدارعانىن ەسكە سالدى. ونىڭ پىكىرىنشە، «شەلل» بۇل ماسەلەنى شەشۋگە الەۋمەتتىك تۇرعىدان وسال ساناتتاعى جاس كاسىپكەرلەر مەن ايەلدەردى قولداۋ باعدارلامالارى ارقىلى ەلەۋلى ۇلەس قوسادى. كومپانيا ولارعا بينەس اشۋ ءۇشىن كەڭەس بەرۋ قىزمەتتەرى مەن باستاپقى كاپيتالدى ۇسىنادى. مەملەكەت باسشىسى كونسەرننىڭ وسى باعىتتاعى قىزمەتىن كەڭەيتۋ ءۇشىن مول الەۋەت بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

– وتاندىق كاسىپكەرلەرمەن كەزدەسۋدە جەرگىلىكتى ينجەنەرلەر مەن كومپانيالاردى مىندەتتى تۇردە تارتا وتىرىپ، جوبالىق ديزاين كەڭسەلەرىن قازاقستانعا كوشىرۋگە جاردەمدەسۋدى تاپسىردىم. جەرگىلىكتى ءونىم ۇلەسىن ارتتىرۋ ءۇشىن وندىرۋشىلەرىمىزگە ءىرى مۇناي-گاز جوبالارىن ىسكە اسىرۋعا جول اشۋ ماڭىزدى. «شەلل» كونسەرنىنىڭ بەلسەندى جانە كونسترۋكتيۆتى ۇستانىمى قازاقستان ەكونوميكاسىن ءارتاراپتاندىرۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ، كومپانيانىڭ ءيميدجىن ودان ءارى جاقسارتاتىنىنا سەنىمدىمىن، – دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.

مەملەكەت باسشىسى ءسوزىنىڭ سوڭىندا ەلىمىزدىڭ وركەندەۋىنە جانە ورنىقتى دامۋىنا زور ۇلەس قوسقانى ءۇشىن كومپانياعا شىنايى ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ، «شەلل» كونسەرنى قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى ستراتەگيالىق سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. قاسىم-جومارت توقايەۆ كومپانيانىڭ ءبىرقاتار قىزمەتكەرىن قازاقستاننىڭ مۇناي-گاز سالاسىن دامىتۋعا سىڭىرگەن ەرەكشە ەڭبەگى ءۇشىن مەملەكەتتىك ناگرادالارمەن ماراپاتتادى.

اتاپ ايتقاندا، قازاقستانداعى «شەلل» كونسەرنى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى قۇرالبەك كەلجانوۆ III دارەجەلى «بارىس» وردەنىمەن، مەملەكەتتىك ورگاندارمەن بايلانىس جونىندەگى مەنەدجەر دياس جۇباندىقوۆ «قۇرمەت» وردەنىمەن، ەڭبەك رەسۋرستارى جانە سەرۆيستىك قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى ديرەكتور سۇلۋشاش ءىزباساروۆا جانە كەن ورىندارىن يگەرۋ جونىندەگى مەنەدجەر عادىلبەك وكسىكبايەۆ «ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» مەدالدارىمەن ماراپاتتالدى.