مەملەكەت باسشىسى بيىلعى 1 قىركۇيەكتەگى «ادىلەتتى مەملەكەت. ءبىرتۇتاس ۇلت. بەرەكەلى قوعام» اتتى جولداۋىندا جاڭا ستراتەگياعا سايكەس باستى مەملەكەتتىك ينستيتۋتتاردى كەشەندى تۇردە قايتا جاڭعىرتۋعا كىرىسۋ قاجەتتىگىن اتاپ وتكەن ەدى.
«بۇل قادام بىزگە ءار ازاماتىمىزدىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋ جانە بۇكىل ەلىمىزدى وركەندەتۋ جولىنداعى ورتاق جۇمىستى جانداندىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، – دەگەن ول بيلىك ءوزىنىڭ جوسپارىن قوعامنان جاسىرىن ۇستايتىن ساياسي داستۇردەن ارىلۋى قاجەتتىگىن قاداپ ايتتى.
«ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرۋ جولىندا تۇبەگەيلى جانە جان-جاقتى رەفورمالاردى تابىستى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن حالىقتىڭ جاڭا سەنىم مانداتى قاجەت. مەن ءۇشىن مەملەكەت مۇددەسى بارىنەن بيىك. سوندىقتان مەن وكىلەتتىك مەرزىمىمدى قىسقارتۋعا جانە كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىنا بارۋعا دايىنمىن. سونداي-اق، مەن كوپ ويلانىپ، پرەزيدەنت وكىلەتتىگى مەرزىمدەرىنىڭ سانىن جانە ۇزاقتىعىن قايتا قاراۋ قاجەت دەگەن بايلامعا كەلدىم»،– دەپ، بيىلعى كۇزدە كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىن وتكىزۋدى، ال پرەزيدەنت مانداتىن ۇزاقتىعى 7 جىلدىق ءبىر مەرزىممەن شەكتەۋدى جانە قايتا سايلانۋعا تىيىم سالۋدى ۇسىنعان بولاتىن.
بۇل باستامانىڭ نەگىزىنە كەلسەك، قاسىم–جومارت توقايەۆ تۇجىرىمداعانداي، ءبىر جاعىنان، 7 جىل – كەز كەلگەن اۋقىمدى باعدارلامانى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى كەزەڭ. ەكىنشى جاعىنان، پرەزيدەنت مانداتىن ءبىر مەرزىممەن شەكتەۋ مەملەكەت باسشىسىنىڭ جالپىۇلتتىق دامۋدىڭ ستراتەگيالىق مىندەتتەرىن شەشۋگە بارىنشا جۇمىلۋىن قامتاماسىز ەتپەك. ياعني، بۇل كونستيتۋسيالىق جاڭالىق بيلىكتى مونوپوليزاسيالاۋ ءقاۋپىن ايتارلىقتاي ازايتاتىندىقتان دا پرەزيدەنتتى ءبىر مەرزىمگە عانا سايلاۋ نورماسىن ەنگىزۋ ۇسىنىلىپ وتىر.
«ءبىز بيلىكتى جاساقتاۋدىڭ جانە ونىڭ قىزمەتىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ وركەنيەتتى قاعيداتتارىن بەكىتۋگە ءتيىسپىز. جاڭا پرەزيدەنتتىك جۇيە ساياسي تۇراقتىلىقتى نىعايتىپ، قوعامدىق قۇرىلىستىڭ قازاقستاندىق ۇلگىسىن ورنىقتىرادى. پرەزيدەنتتى ءبىر مەرزىمگە عانا سايلاۋ نورماسىن سايلاۋدان كەيىن پارلامەنتتىڭ قاراۋىنا ۇسىنامىن. پارلامەنت وڭ شەشىم قابىلداسا، وتانىمىزدا جاڭا ساياسي ءداۋىر باستالادى. ەلىمىزدى ساياسي جاڭعىرتۋ ۇدەرىسىندە پارلامەنتاريزمدى دامىتۋ ءىسى ايرىقشا ورىن الادى. جاڭارعان اتا زاڭىمىز ءادىل ءارى اشىق ەرەجەلەرى بار ساياسي جۇيەنىڭ مۇلدە جاڭا ستاندارتتارىن ەنگىزەدى.
پارلامەنت پەن ءماسليحاتتاردى پارتيالىق ءتىزىم جانە ءبىر مانداتتى وكرۋگ بويىنشا جاساقتاۋدىڭ تىڭ تاسىلدەرى ىسكە قوسىلادى. جالپى، كونستيتۋسيالىق رەفورمادا كوزدەلگەن ينستيتۋسيونالدىق وزگەرىستىڭ ءبارىن وسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن زاڭمەن بەكىتىپ، اياقتاۋ قاجەت. بۇل وزگەرىستەر ساياسي پارتيالاردىڭ سانىن ارتتىرادى، ساياسي باسەكەنى كۇشەيتەدى، حالىق قالاۋلىلارىنىڭ جاڭا لەگى پايدا بولۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى»،– دەگەن بولاتىن پرەزيدەنت.
16 قىركۇيەكتە پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا دەپۋتاتتار «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋسياسىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋ ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىن قابىلدادى.
حالىق قالاۋلىلارى قابىلداعان ساياسي رەفورمالار پاكەتى ەلىمىزدىڭ ساياسي جۇيەسىندەگى سەرپىلىستى اڭعارتادى، قازاقستان تىڭ دەموكراتيالىق ۇردىسكە باعىت الدى. بۇل ءۇردىس بويىنشا ەل پرەزيدەنتى ەندىگى جەردە ءبىر مەرزىمگە قايتا سايلانۋ قۇقىعىنسىز سايلانادى.تاعى ءبىر جاڭالىق، كونستيتۋسيالىق سوت سۋديالارىنىڭ وكىلەتتى مەرزىمى پرەزيدەنتتىك جانە پارلامەنتتىك وكىلەت مەرزىمدەرىنەن ۇزاقتاۋ بولادى.
بۇل رەتتە ق ر مەملەكەتتىك كەڭەسشىسى ەرلان قارين پايىمداعانداي، پارلامەنتتىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا قابىلدانعان كونستيتۋسياعا ەنگىزىلگەن وزگەرتۋلەر ساياسي جۇيەنىڭ بولجامدىلىعى مەن ورنىقتىلىعىن قامتاماسىز ەتپەك.
«بۇگىن پارلامەنت قابىلداعان ساياسي رەفورمالاردىڭ پاكەتى قازاقستاننىڭ جاڭا دەموكراتيالىق مودەلگە كوشكەنىن بىلدىرەدى. بۇل مودەلدە پرەزيدەنت ءبىر مەرزىمگە قايتا سايلانۋ قۇقىعىنسىز سايلانادى. ونىڭ ۇستىنە بۇل نورما وزگەرىسسىز قالادى جانە قايتا قاراۋعا مۇمكىن بولمايدى. بۇل رەفورمالاردىڭ پاكەتىن بۇرىن ىسكە اسىرىلعان كونستيتۋسيالىق رەفورمامەن بىرگە قاراۋ قاجەت: جاڭا كونستيتۋسيالىق سوت ينستيتۋتى قۇرىلدى؛ ءبىر مەزگىلدە پارلامەنتتىڭ وكىلەتتىگى كەڭەيىپ، پرەزيدەنتتىڭ وكىلەتى قىسقارتىلدى؛ ارالاس سايلاۋ جۇيەسى ەنگىزىلىپ، پارتيالاردى تىركەۋ ءراسىمى وڭايلادى؛ وڭىرلەردىڭ دەربەستىگى كۇشەيمەك»، - دەپ جازدى مەملەكەتتىك كەڭەسشى ءوزىنىڭ تەلەگرام كانالىندا.
دەمەك، قوعام جاڭا دەموكراتيالىق ۇلگى بويىنشا ادىلەتتى قازاقستانعا قاراي العاشقى قادامىن جاسادى. ەلىمىزدە باستالعان جاڭا ساياسي داۋىرگە ساتتىلىك تىلەيىك!