مەگاپوليس ايتۆ ينفەكسياسىنىڭ تارالۋى بويىنشا رەسپۋبليكادا التىنشى ورىندا.
ايتۆ قالاي جۇعادى جانە جۇقتىرۋ ءقاۋپىن ازايتۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك – بۇل تۋرالى بۇگىن وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىنىڭ الاڭىندا الماتىداعى ءجيتس-تىڭ الدىن الۋ جانە وعان قارسى كۇرەس ورتالىعىنىڭ وكىلدەرى تالقىلادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
ءجيتس-تىڭ الدىن الۋ جانە وعان قارسى كۇرەس ورتالىعى باس دارىگەرىنىڭ ۇيىمداستىرۋ-ادىستەمەلىك جانە ەپيدەميولوگيالىق ماسەلەلەر جونىندەگى ورىنباسارى الفيا دەنەبايەۆا ايتۆ ماسەلەسىنە كەڭىنەن توقتالدى. ول ءبىزدىڭ ەلىمىزدە ايتۆ جۇقتىرۋدىڭ العاشقى وقيعالارى 1987 جىلى تىركەلە باستاعانىن ەسكە سالدى.
بۇگىندە رەسپۋبليكادا ايتۆ-مەن 28 مىڭعا جۋىق ادام اۋىرادى. ەلىمىزدەگىدەي، الماتى قالاسىندا دا ايتۆ ينفەكسياسى اۋرۋ تارالۋىنىڭ شوعىرلانعان ساتىسىندا.
«ايتۆ ينفەكسياسى تارالۋىنىڭ ەڭ جوعارى كورسەتكىشتەرى پاۆلودار، قاراعاندى، سقو، شقو جانە قوستاناي وبلىستارىندا تىركەلگەن. ەڭ تومەنگى كورسەتكىشتەر قىزىلوردا وبلىسىندا بايقالادى»، - دەپ حابارلادى ا. دەنەبايەۆا.
ءجيتس-تىڭ الدىن الۋ جانە وعان قارسى كۇرەس ورتالىعى ينفەكسيانىڭ الدىن الۋمەن بەلسەندى تۇردە اينالىسادى، بۇل ءۇشىن قالا جىل سايىن حالىقتىڭ 16-17% ايتۆ-عا تەكسەرەدى، بۇل شامامەن 350 مىڭ زەرتتەۋدى قۇرايدى.
ايتۆ ستاتۋسىن ارنايى تەست تاپسىرۋ ارقىلى عانا بىلۋگە بولادى. ءاربىر ادام تۇرعىلىقتى جەرى بويىنشا ەمحانادا نەمەسە جيتس ورتالىعىندا ايتۆ-عا تەستتەن تەگىن وتە الادى.
الفيا دەنەبايەۆا ينفەكسيانىڭ تارالۋ جولدارى تۋرالى ايتتى. ايتۆ ءۇش جولمەن بەرىلەدى: جىنىستىق قاتىناس ارقىلى، جۇقتىرعان ادامنىڭ قانى ارقىلى (مىسالى، ءتىس ششەتكالارىن، قىرىنۋ جانە مانيكيۋر قۇرالدارىن ورتاق پايدالانۋ، تاتۋيروۆكا جانە پيرسينگ جاساتقاندا كوكتامىرىشىلىك پرەپاراتتاردى قولدانۋ كەزىندە) نەمەسە جۇقتىرعان انادان بالاعا، جۇكتىلىك، بوسانۋ جانە ەمىزۋ كەزىندە. جوعارىدا اتالعانداردان باسقا اقتق-نىڭ بەرىلۋ جولدارى جوق. سوندىقتان ۆيچ ىندەتىن جۇقتىرعان اداممەن ارالاسۋعا جانە دوس بولۋعا ابدەن بولادى.
«سوڭعى جىلدارى جالپى ەل بويىنشا، سونداي-اق الماتى قالاسىندا دا ايتۆ-نىڭ جىنىستىق جولمەن بەرىلۋ جاعدايلارىنىڭ ۇلعايۋ قارقىنى بايقالدى. 2013 جىلعى 63%-دان 2022 جىلى 78،6%-عا دەيىن، ونىڭ ىشىندە الماتى قالاسىندا بارلىق انىقتالعان جاعدايلاردىڭ 16،8 پايىزى جىنىستىق (گومو) جولمەن بەرىلۋىنە تيەسىلى. ينەكسيالىق ەسىرتكى قولدانۋ ارقىلى بەرىلۋ 15% قۇرايدى»، - دەپ ناقتىلادى ا. دەنەبايەۆا.
سپيكەردىڭ ايتۋىنشا، بۇگىندە ايتۆ ينفەكسياسى ەمدەلەتىن سوزىلمالى اۋرۋلار ساناتىنا كوشتى. قازىرگى ۋاقىتتا ەمدەۋ دياگنوز قويىلعاننان كەيىن بىردەن باستالادى جانە تەگىن كورسەتىلەدى.
وسى جىلدىڭ 1 قىركۇيەكتەگى جاعدايى بويىنشا جيتس ورتالىعىندا ديسپانسەرلىك ەسەپكە 4009 ادام تىركەلگەن، جىل سايىنعى ءوسىم 10-11%-دى قۇرايدى. انتيرەتروۆيرۋستىق تەراپيانى 3658 ايتۆ-مەن ءومىر سۇرەتىن ادام قابىلدايدى (ءاوا) (بۇل ەسەپتە تۇرعانداردىڭ 91،2% جانە ءاوا بولجامدى سانىنىڭ سانىنىڭ 83%)، ارت تيىمدىلىگى - 85% قۇرايدى.