پارلامەنت سەناتىنىڭ دەپۋتاتتارى پالاتا وتىرىسىنىڭ ەكىنشى وقىلىمىندا «كاسىپتىك بىلىكتىلىك تۋرالى» زاڭدى قاراپ، وسى زاڭدى جانە وعان ىلەسپە زاڭناماعا تۇزەتۋلەردى ماقۇلدادى، دەپ حابارلايدى almaty-akshamy.kz
بۇل زاڭ مەملەكەت باسشىسىنىڭ 2022 جىلعى 1 قىركۇيەكتەگى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا ايتىلعان تاپسىرماسىن ورىنداۋ ماقساتىندا ازىرلەندى. قۇجات ۇلتتىق بىلىكتىلىك جۇيەسىن دامىتۋعا باعىتتالعان، ونىڭ نەگىزگى ماقساتى ستاندارتتاردى ازىرلەۋ، جۇمىس بەرۋشىلەر تاراپىنان «ءومىر بويى» الىنعان كاسىپتىك بىلىكتىلىكتەردى باعالاۋ جانە تانۋ ارقىلى ەڭبەك نارىعى مەن كادرلار دايارلاۋ جۇيەسى اراسىنداعى ءوزارا بايلانىستى نىعايتۋ بولىپ تابىلادى.
زاڭدى قابىلداۋ جاستاردىڭ ەڭبەك نارىعىنداعى وزگەرىستەرگە بەيىمدەلۋىن جەدەلدەتۋگە جانە جاڭا داعدىلار مەن قۇزىرەتتەردى يگەرۋگە ىنتالاندىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
قاجەتتى داعدىلار مەن قۇزىرەتتەر بويىنشا تالاپتار سالالىق مەملەكەتتىك ورگاندار ازىرلەيتىن جانە بەكىتەتىن كاسىبي ستاندارتتاردا قامتىلادى. بۇگىنگى تاڭدا 2689 كاسىپتى قامتيتىن 623 كاسىپتىك ستاندارت بار. ولاردا بەلگىلەنگەن تالاپتار نەگىزىندە ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن ازىرلەيدى. وسىلايشا، جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ تالاپتارىنا سايكەس كەلەتىن كادرلاردى دايارلاۋ قامتاماسىز ەتىلەدى.
زاڭنىڭ ماڭىزدى نوۆەللاسى – ءوز بەتىنشە يگەرىلگەن داعدىلاردى، سونداي-اق فورمالدى ەمەس جانە ينفورمالدى ءبىلىم بەرۋ ناتيجەلەرىن تانۋ. ياعني، ەگەر ولار كاسىپتىك بىلىكتىلىكتەرىن مويىنداۋدان وتكەن جاعدايدا، ءوز بەتىنشە وقىعان ادامدارعا نەمەسە تۇلەكتەرگە جۇمىس وتىلىنە تالاپتار قويماي جۇمىسقا ورنالاسۋعا مۇمكىندىك بەرىلەدى.
ازاماتتار ءتيىستى ورتالىقتاردا كاسىپتىك بىلىكتىلىگىنىڭ بار ەكەندىگىن راستايتىن قۇجاتتى الا الادى جانە ەگەر بۇل كاسىپتىك ستاندارتتا كوزدەلسە، ونى ءبىلىم تۋرالى ديپلوممەن تەڭ جۇمىسقا ورنالاستىرۋ كەزىندە پايدالانا الادى.
سونداي-اق، زاڭدا كاسىپتىك بىلىكتىلىكتى تانۋ جۇرگىزىلەتىن كاسىپتەر تىزبەسىن قالىپتاستىرۋ كوزدەلەدى. اتالعان ءتىزىلىمدى جۇرگىزۋدى ۇلتتىق بىلىكتىلىك جۇيەسىنىڭ سيفرلىق پلاتفورماسىندا جۇزەگە اسىرۋ جوسپارلانۋدا، ال تىزىلىمگە ەنگىزۋ ءۇشىن ۇسىنىستاردى مەملەكەتتىك ورگاندار مەن سالالىق كەڭەستەر ەنگىزەتىن بولادى.
دارىگەرلەر، قارجى اۋديتورلارى جانە باسقالار سياقتى رەتتەلەتىن ماماندىقتار بويىنشا سەرتيفيكاتتاردىڭ مىندەتتى بولۋ تالاپتارى بەلگىلەنگەنىن اتاپ وتكەن ءجون. وزگە كاسىپتەر بويىنشا تۇلەكتەر مەن جۇمىسكەرلەر زاڭعا سايكەس جۇمىس بەرۋشىلەر تاراپىنان ۇلكەن سۇرانىسقا يە بولۋ ءۇشىن ءوز بىلىكتىلىكتەرىن ءوز ەركىمەن راستاي الادى.
سونىمەن قاتار زاڭدا جۇمىسشىلار مەن جۇمىس بەرۋشىلەردى كاسىپتىك بىلىكتىلىكتى تانۋ جۇيەسىنە كىرۋگە ىنتالاندىرۋ بويىنشا ءبىرقاتار شارالار قاراستىرىلعان، مىسالى، ولار جۇمىسشىلارعا ءارتۇرلى كەپىلدىكتەر مەن جەڭىلدىكتەر ەنگىزۋ نەمەسە بىلىكتىلىكتى تانۋدىڭ ۆاۋچەرلىك-مودۋلدىك جۇيەسى.
بۇدان باسقا ۇبج باسقارۋدىڭ ءۇش دەڭگەيلى مودەلى قالاندى:
ءبىرىنشى دەڭگەي – ۇلتتىق كاسىپتىك بىلىكتىلىك كەڭەسى، ول ۇبج-نى ستراتەگيالىق باسقارۋعا جاۋاپتى ءبىرىڭعاي شەشىم قابىلداۋ ورتالىعىنا اينالادى.
ەكىنشى دەڭگەي – مەملەكەتتىك ورگاندار جانىنداعى كاسىپتىك بىلىكتىلىك جونىندەگى سالالىق كەڭەستەر. ولار ءوز سالاسىن كاسىبي بىلىكتى كادرلارمەن قامتاماسىز ەتۋگە جاۋاپتى سالالىق بىلىكتىلىك جۇيەلەرىن قۇرۋدا جەتەكشى ءرول اتقاراتىن بولادى.
ءۇشىنشى دەڭگەيدە كاسىپتىك بىلىكتىلىكتەر بويىنشا ۇلتتىق ورگان قۇرۋ كوزدەلەدى، ونىڭ قۇزىرەتىنە ۇبج بويىنشا ادىستەمەلىك جانە ساراپتامالىق قولداۋ كورسەتۋ جونىندەگى فۋنكسيالار كىرەتىن بولادى.