سەيفۋللين داڭعىلىنىڭ ۇلكەن الماتى كانالىمەن (ۇاك) قيىلىسىنداعى كوپىردى جوندەۋگە بايلانىستى الماتى قالالىق موبيلدىلىك باسقارماسى ب ا ق وكىلدەرىنە ارنايى باسپا ءسوز تۋرىن ۇيىمداستىردى.
تۇركسىب اۋدانىنىڭ اكىمى باقىتجان اقجاروۆ ب ا ق وكىلدەرىنە «الماتى-1» تەمىر جول بەكەتىن قالا ورتالىعىمەن جالعاپ، ۇزدىكسىز قوزعالىستى قامتاماسىز ەتەتىن داڭعىلدىڭ بويىنداعى كوپىردە جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇمىستاردىڭ ءمانىسىن ءتۇسىندىردى.
«اۋدان تۇرعىندارى 80-جىلدارى سالىنعان وسى كوپىردىڭ جۇرگىنشىلەرگە ءقاۋىپ تۋعىزىپ وتىرعانىن ايتىپ، اكىم بولعالى ءۇش جىل ىشىندە الدەنەشە رەت شاعىمداندى. كەي تۇستاعى قاپتامالاردىڭ قۇلاپ، باسقىشتاردىڭ ۇگىتىلىپ قالعانىن كوزىمىز كورىپ وتىر. پيك ءتوراعالارى دا اتالعان كوپىردىڭ قاتەرىن ەسكە سالعان. ايتايىن دەگەنىمىز، بۇل كوپىردىڭ رەتتەلۋى قاجەتتىگى. بىزگە وسى كوپىردەن كۇندەلىكتى وتەتىن جۇرگىنشىلەردىڭ اماندىعى ماڭىزدى. سول ءۇشىن دە قالالىق موبيلدىلىك باسقارماسىنا ءوتىنىشىمىزدى جولداپ، كوپىر قۇرىلىسىن رەتتەۋدى سۇرادىق. ونىڭ ۇستىنە، بيىل سەيفۋللين داڭعىلىنا ورتاشا جوندەۋ جۇمىستارى ءجۇرمەكشى. وسىنى پايدالانىپ، توڭىرەگىمىزدەگى كوپىردى رەتتەۋ كەزەگى كەلىپ تۇر»، – دەدى اۋدان اكىمى.
الەۋمەتتىك جەلىلەردە تاراعان تۇتاس گرانيت-تاستاردىڭ جويىلعانى جونىندەگى اقپاراتتىڭ شىندىققا جاناسپايتىنىن ايتقان پروفيلدىك باسقارمانىڭ مالىمدەۋىنشە، كوپىردىڭ تەك اپاتتىق قاپتاۋ فراگمەنتى وزگەرەدى. 1980 جىلدان بەرى ساقتالعان ساپالى گرانيت جابىنى ورنىندا قالادى. سەيفۋللين كوپىرىندەگى گرانيت پليتالار تازارتۋ ءۇشىن الىنىپ، ءبۇتىن تاستار ورنىنا قويىلادى. كوپىر سالىنعاننان بەرى جوندەلمەگەن. ءار جىلدارى اعىمداعى جوندەۋ كەزىندە سىنعان، توزعان پليتالار قالپىنا كەلتىرىلمەك. كوپىردىڭ قاپتاماسىندا ەكى ءتۇرلى ماتەريال: وڭ جاقتا – گرانيتتى تاستار، سول جاقتا، ياكي سەيفۋللين داڭعىلىنىڭ ءجۇرۋ بولىگىندە – قالىڭدىعى 20 مم كەسىلگەن گرانيت پليتالار قولدانىلماق.
بەتى جىلتىر، جاقسى ساقتالعان ءبۇتىن گرانيتتى تاستار اۋىستىرىلمايدى. تەك ولاردى تازالاپ، تەگىستەۋ ءۇشىن الىپ تاستايدى. وسىدان سوڭ ولاردى وسى ۋچاسكەدە قايتا پايدالانىپ، ورناتادى. راسىندا، باسپالداق جيەكتەرىندەگى پليتالار اراسىندا ىدىراعانى بار. تىرەك قابىرعالارى مەن قۇرىلىمنىڭ وزىندەگى گرانيت پليتالاردىڭ قابىرشاقتانعانى بايقالادى. البەتتە، بۇل جاعدايدىڭ جاياۋ جۇرگىنشىلەرگە ءقاۋپى جوق دەپ ايتا المايسىڭ. باسقارما باسشىسى جوندەۋ جۇمىسى بارىسىندا بۇل پليتالاردىڭ تازارتىلىپ، باستاپقى قالپىنا كەلتىرىلەتىنىن اتاپ ايتتى.
سەيفۋللين داڭعىلىنىڭ قوزعالىس بولىگىن قاپتاۋعا قولدانىلعان قالىڭدىعى 20 مم كەسىلگەن جالپاق گرانيت پليتالارىندا اقاۋ جوق ەمەس، ۇگىتىلگەنى كورىنىپ تۇر. دەمەك، بۇل پليتالار وسىعان ۇقساس پليتالارعا اۋىستىرىلادى. بولشەكتەلگەن جانە اۋىستىرىلعان پليتالاردىڭ كولەمى 25 پايىزدان اسپايدى.
الەۋمەتتىك جەلىدە تاراعان جاڭا ماتەريالداردىڭ ساپاسىزدىعى جونىندەگى اڭگىمە دە شىندىققا جاناسا قويمايدى. ورناتىلاتىن گرانيت پليتالارىندا مەملەكەتتىك تەحنيكالىق رەتتەۋ جۇيەسىنىڭ دەرەكتەر تىزىلىمىندە تىركەلگەن سايكەستىك سەرتيفيكاتى بار. وسى سەرتيفيكات ءتيىستى تۇردە سايكەستەندىرىلگەن ارلەۋ پليتالارى – گرانيتتەن («جەلتاۋ»، «مايكول» جانە «جالعىز-5» كەن ورىندارى) جاسالعانىن راستايدى. بۇل جۇمىستاردى شىلدەنىڭ سوڭىنا دەيىن اياقتاۋ جوسپارلانۋدا. كوپىردى جوندەۋ جاياۋ جۇرگىنشىلەردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا تۇركسىب اۋدانى تۇرعىندارىنىڭ وتىنىشتەرى بويىنشا جۇرگىزىلىپ جاتقانىن ايتا كەتكەن ءجون.
«ءبىزدىڭ باسقارما اعىمداعى جىلى سەيفۋللين داڭعىلىنىڭ 5،7 شاقىرىمىنا ورتاشا جوندەۋ جۇمىستارىن قولعا الدى. وسىعان دەيىن مۇنداي جۇمىس 2010 جىلى اتقارىلعان. تيپتىك تالاپقا ساي، ءار 5 جىل سايىن وسىنداي جۇمىس جۇرگىزىءلۋى ءتيىس. اسفالت-بەتون جابىنىنىڭ جوعارى بەتىنە پوليمەر-شما سالىنادى. مۇنى الماتىدا ءبىرىنشى رەت قولدانىپ وتىرمىز. وسىعان دەيىن شيەۆەن-ماستيكالىق بەتون سالىنىپ كەلگەن. مۇنىڭ ءوزى قالامىزدىڭ ماگيسترالدى جولدارىندا اۆتوكولىكتەردىڭ كوبەيۋىنە بايلانىستى بولىپ وتىر»، – دەدى الماتى قالالىق موبيلدىلىك باسقارماسىنىڭ باسشىسى ساعىندىق تەلبايەۆ.
