بجزق-مەن ءبىر كۇن
ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورى (بجزق) از ۋاقىت ىشىندە-اق حالىق سەنىمىنەن شىعىپ ۇلگەردى. وعان دالەل، وسى كۇنگە دەيىن «سالىمشىلاردىڭ اقشاسى جوعالىپتى نەمەسە باسقا دا كەلەڭسىز وقيعالار ورىن الىپتى» دەگەن جايسىز حابار تاراعان ەمەس. قايتا جىلدار جىلجىعان سايىن قور سالىمشىلارى ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالىپ، مۇمكىندىكتەر كوكجيەگى كەڭەيۋدە. ءتىپتى، سالىمشىلار (الۋشىلار) ءوز شوتتارىندا قانشا اقشا بارىن ۇيىنەن ۇزاماي-اق، كەز كەلگەن جەردە وتىرىپ ۇدايى قاداعالاي الادى.
سالىمشىلاردىڭ قاراجاتىن شاشاۋ شىعارماي يە بولىپ وتىرعان «بجزق» اق-نىڭ الماتى قالاسىنداعى فيليالىنىڭ تىنىس-تىرشىلىگى قانداي؟ وسى ساۋالعا جاۋاپ ىزدەپ، اتالعان مەكەمەنىڭ تابالدىرىعىنان اتتادىق.
جاڭا كۇن
«بجزق» اق-نىڭ الماتى قالالىق فيليالىندا كۇندەلىكتى جۇمىس كۇنى تاڭەرتەڭگىلىك لەزدەمەدەن باستالادى. فيليال ديرەكتورى نۇرلان سليامبەك ۇلى امىرەنوۆ قىزمەتكەرلەرىنە ءاربىر تۇتىنۋشىعا ساپالى قىزمەت كورسەتۋدى، زەينەتاقى زاڭناماسىنا ەنگىزىلگەن وزگەرىستەردى، جاڭا قىزمەتتەردى جان-جاقتى ءتۇسىندىرۋدى مىندەتتەيدى. سايكەسىنشە، ءاربىر قىزمەتكەر كەلۋشىلەردى جىلى شىرايمەن قارسى الىپ، قاجەتتى قىزمەتتەردى كورسەتىپ، بارلىق سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرىپ، زەينەتاقى جۇيەسىندە بولىپ جاتقان وزگەرىستەرمەن تانىستىرادى. ياعني فيليال قىزمەتكەرلەرىنىڭ ادەتتەگى جۇمىس كۇنى قور كەڭسەلەرىندە جانە ولاردان تىس جەردە سالىمشىلارعا (الۋشىلارعا) جيناقتاۋشى زەينەتاقى جۇيەسى اياسىندا بىلىكتى جانە ساپالى قىزمەت كورسەتۋدەن باستالادى.
فيليالدا 94 قىزمەتكەر جۇمىس ىستەيدى. ولاردىڭ 72ء-سى جەكە جانە زاڭدى تۇلعالارعا جيناقتاۋشى زەينەتاقى جۇيەسى ماسەلەلەرى بويىنشا تومەندەگىدەي قىزمەت تۇرلەرىن كورسەتەدى: قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قولدانىستاعى زاڭناماسىمەن جانە قوردىڭ ىشكى نورماتيۆتىك قۇجاتتارىمەن بەلگىلەنگەن تارتىپتە قور سالىمشىلارىنىڭ (الۋشىلارىنىڭ) زەينەتاقى تولەمدەرىن تاعايىنداۋ، زەينەتاقى جيناعىن اۋدارۋ تۋرالى وتىنىشتەرىن قابىلداۋ، قالىپتاستىرۋ جانە تىركەۋ؛ سالىمشىنىڭ (الۋشىنىڭ) جەكە زەينەتاقى شوتىنان ءۇزىندى كوشىرمەلەر بەرۋ؛ دەرەكتەمەلەرىنە وزگەرىستەر (تولىقتىرۋلار) ەنگىزۋ؛ قولدانىستاعى زاڭنامامەن جانە قوردىڭ ىشكى قۇجاتتارىمەن بەلگىلەنگەن تارتىپتە حابارلاندىرۋ ءتاسىلىن وزگەرتۋ (انىقتاۋ) تۋرالى كەلىسىمدى راسىمدەۋ؛ قور قىزمەتى تۋرالى اقپاراتتى ۇسىنا وتىرىپ، سالىمشىلارعا (الۋشىلارعا) ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ؛ حالىقتىڭ قارجىلىققۇقىقتىق ساۋاتىن كوتەرۋ ماقساتىندا اقپاراتتىق - ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن ۇيىمداستىرۋ جانە ت.ب.
قور سالىمشىلارىنىڭ ءوز جيناقتارى تۋرالى اقپاراتتى تەز الۋى ءۇشىن دە بارىنشا جاعداي جاساپ كەلەدى. قازىرگى كەزدە زەينەتاقى قورىنىڭ ارنايى سايتىنا تىركەلگەن ءار ازامات ءوزىنىڭ جيناعان قورى تۋرالى اقپاراتتى كەز كەلگەن جەردە جانە قالاعان ۋاقىتىندا الا الادى. قور سايتىنا تىركەلىپ، ارنايى لوگين مەن قۇپيا ءسوز ارقىلى ءوزىنىڭ جيناعى جايىنداعى اقپاراتتى ءبىلىپ وتىرادى. قور زەينەتاقى جارناسىنىڭ قۇپيالىلىعىن قاتاڭ ساقتايدى. ءار سالىمشى تۋرالى جەكە اقپارات «ق ر زەينەتاقىمەن قامتاماسىز ەتۋ» تۋرالى زاڭىمەن قورعالعان.
قور سالىمشىلارىنىڭ ءوز جيناقتارى تۋرالى اقپاراتتى تەز الۋى ءۇشىن دە بارىنشا جاعداي جاساپ كەلەدى. قازىرگى كەزدە زەينەتاقى قورىنىڭ ارنايى سايتىنا تىركەلگەن ءار ازامات ءوزىنىڭ جيناعان قورى تۋرالى اقپاراتتى كەز كەلگەن جەردە جانە قالاعان ۋاقىتىندا الا الادى. قور سايتىنا تىركەلىپ، ارنايى لوگين مەن قۇپيا ءسوز ارقىلى ءوزىنىڭ جيناعى جايىنداعى اقپاراتتى ءبىلىپ وتىرادى. قور زەينەتاقى جارناسىنىڭ قۇپيالىلىعىن قاتاڭ ساقتايدى. ءار سالىمشى تۋرالى جەكە اقپارات «ق ر زەينەتاقىمەن قامتاماسىز ەتۋ» تۋرالى زاڭىمەن قورعالعان.
قىزمەتتەر قولجەتىمدى
بجزق قىزمەتتەرى حالىققا كەز كەلگەن ۋاقىتتا، كەز كەلگەن جەردە قولجەتىمدى بولۋى ءۇشىن 2021 جىلدىڭ جازىنان باستاپ قور ماماندارى الماتىداعى دوستىق داڭعىلى، 85 مەكەنجايىندا ورنالاسقان «الەۋمەتتىك قىزمەتتەر ۇيىندە» دە قور سالىمشىلارىنا (الۋشىلارىنا) قىزمەت كورسەتە باستادى. وندا دا زەينەتاقى جۇيەسىنىڭ بارلىق باعىتى بويىنشا تولىققاندى قىزمەتتەر كورسەتىلەدى.
2021 جىلدىڭ 1 ماۋسىمى مەن بيىلعى جىلدىڭ 1 ماۋسىمعا دەيىنگى ءبىر جىل ىشىندە فيليال ماماندارى «الەۋمەتتىك قىزمەتتەر ۇيىندە» سالىمشىلارعا (الۋشىلارعا) 9664 قىزمەت كورسەتكەن. ونىڭ ىشىندە زەينەتاقى تولەمدەرىن تاعايىنداۋعا 708 ءوتىنىش، ال جيناعىن ساقتاندىرۋ ۇيىمىنا اۋدارۋعا 499 ءوتىنىش قابىلدانعان. 2368 سالىمشىنىڭ (الۋشىنىڭ) دەرەكتەمەلەرىنە وزگەرىستەر ەنگىزىلسە، 4084 سالىمشىعا (الۋشىنىڭ) جەكە زەينەتاقى شوتىنان ءۇزىندى كوشىرمە بەرىلىپ، 1495 سالىمشىنىڭ ءتاسىلىن وزگەرتۋ تۋرالى كەلىسىم جاسالعان.
سونداي-اق، قوردىڭ الماتى فيليالىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قالاداعى اۋەزوۆ، تۇركسىب جانە المالى اۋداندارىنىڭ اۋماعىندا ورنالاسقان 3 وپەراسيالىق بولىمشەدە، ەسىك، قاسكەلەڭ، تالعار، قونايەۆ قالالارىنداعى، وتەگەن باتىر، ۇزىناعاش اۋىلدارىنداعى سالىمشىلارعا ارنالعان قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارىندا دەربەس قىزمەت كورسەتىپ كەلەدى.
ءيا، جاھاندانۋدىڭ اقپاراتتىق كوشىنەن قالماي، كۇندەلىكتى ءومىر ءسۇرۋ داعدىمىز دا وزگەرىپ، جاڭارىپ جاتىر. سوعان وراي، فيليال عيماراتىندا «وزىنە-وزى قىزمەت كورسەتۋ» تەرمينالى ورناتىلعان. ونىڭ بولۋى جۇرتشىلىقتىڭ التىن ۋاقىتتارىن ۇنەمدەۋگە جانە قاعازباستىلىقتان ارىلۋعا بىردەن-بىر تاپتىرماس قۇرال ەكەنى اقيقات.
فيليالداعى «اشىق ەسىك» كۇنى
حالىقتىڭ زەينەتاقى زاڭناماسى ماسەلەلەرى بويىنشا قارجىلىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ جانە قور قىزمەتتەرىن ناسيحاتتاۋ ماقساتىندا بجزق ءار توقسان سايىن «اشىق ەسىك» كۇنىن وتكىزەدى. «اشىق ەسىك» شاراسىنا قاتىسۋعا، اسىرەسە ءارتۇرلى وقۋ ورىندارىنىڭ (كوللەدج، ينستيتۋت، ۋنيۆەرسيتەت) تۇلەكتەرى اسا ىقىلاس تانىتۋدا.
كوروناۆيرۋس ىندەتىنە بايلانىستى بۇل ءىس-شارا ەكى جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى ونلاين تارتىبىندە وتكىزىلىپ كەلەدى. ونىڭ وتەتىنى تۋرالى اقپاراتتار الدىن الا ۇيىمدار مەن مەكەمەلەرگە تاراتىلىپ، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا جانە قالا، اۋدان اكىمدىكتەرىنىڭ سايتتارىنا ورنالاستىرىلادى.
سوڭعى «اشىق ەسىك» كۇنى 2022 جىلدىڭ 28 ماۋسىمىندا «زەينەتاقى اكتيۆتەرىن باسقارۋ. زەينەتاقى اكتيۆتەرى قالاي جانە قايدا ينۆەستيسيالانادى؟» دەگەن تاقىرىپ شەڭبەرىندە ءوتتى. قازاقستانداعى جانە الەمدىك قارجى نارىعىنداعى ەكونوميكالىق احۋالدى ەسكەرسەك، بۇل تاقىرىپتىڭ قازىرگى ۋاقىتتا وتە وزەكتى ەكەنىن ايتا كەتۋگە بولادى. «اشىق ەسىك» كۇنىنە 461 ادام قاتىستى.
كوش باسىندا – الماتى
ءبىز فيليال باسشىسىمەن سۇحبات بارىسىندا «بيىلعى شەكتى سوما وزگەرگەنگە دەيىن قانشا ادام باسپانا ماسەلەسىن شەشىپ الدى، دەنساۋلىعىن جاقسارتۋعا جۇمساعاندارى قانشا؟ باسقارۋشى كومپانيالارعا سەنەتىندەر كوپ پە؟ بجزق بويىنشا الماتى قاي باعىتتا كوش باستاپ تۇر؟» دەگەن ساۋالدارىمىزدى كولدەنەڭ تارتقان بولاتىنبىز.
– 2022 جىلدىڭ 1 ماۋسىمىنداعى جاعداي بويىنشا 2021 جىلدىڭ قاڭتارىنان بەرى بجزق سالىمشىلاردىڭ (الۋشىلاردىڭ) تۇرعىن ءۇي جاعدايىن جاقسارتۋ ءۇشىن جيناقتالعان زەينەتاقى قاراجاتىن پايدالانۋعا 1 323 432 ءوتىنىشىن ورىندادى. ۋاكىلەتتى وپەراتور-بانكتەردە اشىلعان قازاقستاندىقتاردىڭ ارنايى شوتتارىنا بجزق 3،1 ترلن تەڭگەدەن استام قارجى اۋداردى. ءبىرجولعى زەينەتاقى تولەمدەرىنىڭ ورتاشا سوماسى – 2،4 ملن تەڭگە.
ورىندالعان وتىنىشتەردىڭ ەڭ كوبى ءبىزدىڭ الماتى قالاسىنىڭ (17،63%)، نۇرسۇلتان قالاسىنىڭ (13،98%) جانە ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ (10،36%) تۇرعىندارى تاراپىنان جولدانعان.
سونىمەن قاتار، بجزق ەمدەلۋگە بەرىلگەن 298،0 ملرد تەڭگەگە 384 969 ءوتىنىشتى ورىندادى. بۇل رەتتە الۋعا بولاتىن ورتاشا سوما شامامەن 0،8 ملن تەڭگە. سونداياق، سالىمشىلاردىڭ (الۋشىلاردىڭ) بجزق-داعى جزش-نا ۋاكىلەتتى وپەراتوردان («وتباسى بانكى» تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكى» اق) 29،2 ملرد تەڭگە قايتارىلدى، بۇل قاراجات ءوتىنىش بەرۋشىنىڭ ءوتىنىشى نەمەسە وزگە دە سەبەپتەر بويىنشا بەلگىلەنگەن مەرزىمدە پايدالانىلماعان.
2022 جىلدىڭ 1 ماۋسىمىنداعى جاعداي بويىنشا، ينۆەستيسيالىق پورتفەلدى باسقارۋشىلارعا (يپب) 8،7 ملرد تەڭگە اۋدارىلىپ، بجزق 5870 ءوتىنىشتى ورىندادى. اۋدارىمنىڭ ورتاشا سوماسى 1،5 ملن تەڭگە. قازىرگى ۋاقىتتا بجزق زەينەتاقى اكتيۆتەرىن سەنىمگەرلىكپەن باسقارۋعا قاتىستى ءتورت يپب-مەن («Halyk Global Markets» اق، «Jusan Invest» اق، «BCC Invest» اق، «سەنتراس سەكيۋريتيز» اق) شارت جاساستى، – دەيدى «بجزق» اق الماتى قالالىق فيليالىنىڭ ديرەكتورى نۇرلان امىرەنوۆ.
تاقىرىپقا وراي
2022 جىلدىڭ 1 ماۋسىمىنا دەيىنگى كورسەتكىش بويىنشا بجزق سالىمشىلارعا (الۋشىلارعا) 16،5 ملن-نان استام قىزمەت كورسەتتى. ونىڭ ىشىندە 11،3 ملن-نان استام وپەراسيا ەلەكتروندىق فورماتتا، 4 ملن-نان استامى اۆتوماتتى تۇردە جۇرگىزىلگەن. وسىلايشا قازاقستاندىقتار زەينەتاقى قىزمەتتەرىنىڭ 93%-ىن قاشىقتان الدى.
بيىلعى جارتى جىلداعى جاعداي بويىنشا زەينەت جاسىنا بايلانىستى تولەمدەر 42،4 ملرد تەڭگەنى قۇرادى.
زەينەتكەرلىك جاسقا جەتۋىنە بايلانىستى بجزق-نان كەستە بويىنشا ورتاشا ايلىق تولەمنىڭ مولشەرى 29 360 تەڭگەنى، ال اي سايىنعى تولەمنىڭ ەڭ جوعارى مولشەرى 707 326 تەڭگەنى قۇرادى