قۇجاتتار جيناعى جىل سوڭىندا جارىققا شىعادى
رەسەيدىڭ مەملەكەتتىك ارحيۆىنەن ۇلت ۇستازى – احمەت بايتۇرسىنۇلىنا قاتىستى تىڭ قۇجاتتار تابىلدى. بۇل تۋرالى بۇگىن ەلىمىزدىڭ ارحيۆ ىستەرى جانە قۇجاتتامانى باسقارۋ كوميتەتىنىڭ وكىلدەرى مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz Almaty.tv-گە سىلتەمە جاساپ.
مۇراعات سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق اياسىندا وتكەن قازاقستان-رەسەي كوميسسياسىنىڭ وتىرىسىندا 1927 جىلعى اشارشىلىق پەن ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسىنا قاتىستى جاڭا دەرەكتەر جيناقتارى جارىق كورەتىنى بەلگىلى بولدى. كەزدەسۋ كەزىندە ەكى ەل ارحيۆيستەرى قۇجاتتاردىڭ ساقتالۋىن قامتاماسىز ەتۋ، ولاردى رەستاۆراسيالاۋ جانە ەلەكتروندىق فورماتقا كوشىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا تاجىريبەلەرىن ءبولىستى.
مۇراعات سالاسىنىڭ باسى-قاسىندا جۇرگەن گۇلزيرا قارساقبايەۆا وسىدان ءبىر اپتا بۇرىن ماسكەۋدە احمەت بايتۇرسىنۇلىنا قاتىستى تىڭ دەرەك تابىلعانى تۋرالى اقجولتاي حاباردى جەتكىزدى. مالىمەتتەر ۇلكەن جوباعا اينالىپ، قۇجاتتار جيناعى جىل سوڭىندا جارىققا شىقپاق.
«احمەت بايتۇرسىنوۆقا قاتىستى كوپتەگەن قۇجاتتار رەسەي مەملەكەتتىك ارحيۆىندە انىقتالدى. ءقازىر احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ 150 جىلدىعىنا بايلانىستى قۇجاتتار جيناعى دايىندالىپ جاتىر. ءقازىر ولار بىزگە قولجەتىمدى. ەكىجاقتى كەلىسسوزدەر ارقىلى سولاردى الىپ جاتىرمىز، كوشىرمەلەرىن. ءبىز ءالى جاريالاعان جوقپىز، ويتكەنى ونى ءبىز عىلىمي اينالىمعا ەنگىزۋ كەرەكپىز. وعان ساراپتاما جاساۋ كەرەك. سودان كەيىن بارىپ رەسمي جاريالانادى»، – دەدى ق ر ارحيۆ ىستەرى جانە قۇجاتتامانى باسقارۋ كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى گۇلزيرا قارساقبايەۆا.
ارحيۆيستەر قۇجاتتاردا قانداي دەرەكتەر بارىن ازىرگە ايتا المايمىز، الايدا وندا ۇلت ۇستازىنىڭ قىزمەتى مەن جەكە ومىرىنە قاتىستى مالىمەتتەر بولۋى مۇمكىن دەيدى. تۇلعا تۋرالى جاڭا اقپاراتتى بۇرىنعى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى سۇراتقان. ءقازىر ماماندار ولاردى ساراپتاۋعا كىرىسىپتى. سونداي-اق ارحيۆ ءىسى سالاسىنداعى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق نەگىزىندە رەسەيدەن بيىل 1927-1934 جىلدارداعى اشارشىلىققا قاتىستى دا تىڭ دەرەكتەر الىنعان.
«بىرلەسكەن جۇمىستار كەزىندە سول جىلدارى بولعان وقيعالاردىڭ جالپى كورىنىسىن جان-جاقتى جيناۋ ءبىز ءۇشىن ماڭىزدى بولدى. رەسەي مەن قازاقستاننىڭ سول كەزدەگى قاتىناسىنا قاتىستى وبەكتيۆتى ماتەريالدار جينالدى. قانداي ماسەلەلەر بولدى، اشارشىلىقتىڭ زاردابى قانداي بولدى، ءبارى قامتىلادى. مىڭعا جۋىق دەرەگى بار ەكى تومدىق جيناق جاسالدى. 50 پايىزدان اسا قۇجات العاش رەت بيىل جارىق كورەدى»، – دەدى رەسەي فەدەرالدىق ارحيۆ اگەنتتىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى اندرەي يۋراسوۆ.
تاعى ءبىر تاريحقا قاتىستى اۋقىمدى جوبا – ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسقا قاتىسقان قازاقتار تۋرالى. مىڭنان استام بىرەگەي قۇجات ەكى توم بولىپ جىل سوڭىندا جاريالانادى. سوعىس جىلدارىنا قاتىستى ۇلكەن كولەمدەگى جاڭا دەرەكتەر عىلىمي اينالىمعا العاش رەت ەنبەك. بۇل –تاريحشىلار ءۇشىن تاپتىرماس دەرەككوز.