قازاقستان ءوز تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلى ىشىندە ۇدەمەلى جانە جاسامپاز دامۋ باعىتىمەن سەنىمدى العا ءجۇرىپ كەلەدى. ەگەمەن مەملەكەتتى قۇرۋ جانە ونىڭ بولاشاعىنا دەگەن سەنىم – ءمىنە، قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ 1990 جىلدارى قالاعان نەگىز جانە ونى بۇگىندە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ سەنىمدى ءتۇردە جالعاستىرىپ كەلەدى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ تاۋەلسىزدىك تاڭىندا قابىلداعان شەشىمدەرى جاس مەملەكەتكە كەڭەس وداعى ىدىراعاننان كەيىنگى العاشقى جىلدارداعى قيىنشىلىقتاردى ءساتءتى ەڭسەرۋگە كومەكتەستى. تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ پايىمى ەلدىڭ ەگەمەندى ەكونوميكاسىن، ىشكى جانە سىرتقى ساياساتىن قالىپتاستىرۋدىڭ نەگىزىنە اينالدى.
ونىڭ رەفورمالارى وتكەنىن قاستەرلەيتىن، ىشكى تۇراقتىلىعىن ساقتايتىن ءجانە قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان جاڭا قازاقستاندى، سونداي-اق ءبىلىمدى، تالانتتى، كرەاءتيۆتى، ءوزىنىڭ الەمدەگى بىرەگەي ورنىن سەزىنەتىن زاماناۋي قازاقستاندىق ۇلتتى قۇرۋعا مۇمكىندىك بەردى.
وسى جىلدار ىشىندە ەلباسى ساياساتىنىڭ باستى جولسەرىگى قازىرگى كەزەڭدە تۇڭعىش پرەزيدەنت باعىتىنىڭ ساباقتاستىعى، ءوزى ءازىرلەگەن جاس تاۋەلسىز مەملەكەتتىڭ ۇزاقمەرزىمدى دامۋ ستراتەگياسىن ىسكە اسىرۋدىڭ ساياسي كەءپىلى سانالاتىن «Nur Otan» پارتياسى بولدى. پارتيا قىزمەتى ءاردايىم ءبىرلىك پەن تۇراقتىلىق، قازاقستاندىقتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ ىسىندە شەءشۋشى ءرول اتقاردى.
تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلى ىشىندە اقىلدى، تالاپكەر جانە ەركىن ويلايتىن ادامداردىڭ تۇتاس بۋىنى وسىپ-جەتىلدى. ولاردىڭ كەيءبىرەۋلەرى ءوز بالالارىن تاربيەلەپ، وزدەرىنىڭ تابىس تاريحىن قۇرىپ، ەلدىڭ دامۋىنا جەكە ۇلەستەرىن قوسىپ ۇلگەردى.
الايدا وسى جىلدار ىشىندە مەملەكەتتىڭ نەگىزگى قاعيداتتارى وزگەرگەن جوق، بۇل – ادامنىڭ الەۋمەتتىك ءال-اۋقاتىنا قامقورلىق جاساۋ، جەكە باستى قۇرمەتتەۋ، ءتيىمدى ەكونوميكالىق ساياسات. بۇل قۇندىلىقتار بارلىعىنا تۇسىنىكتى جانە اركىمگە جاقىن.
ەلباسى اتاپ وتكەندەي: «Nur Otan» پارتياسىنىڭ ءرولى – حالىقپەن بىرگە بولۋ، ونىڭ ارمانىن ءبىلۋ، حالىقتىڭ نيەتىن بيلىككە جەتكىزۋ، بيلىكتى حالىققا قامقورلىق جاساۋعا ماجبۇرلەپ، ونىڭ بىردە-بىر ءوتىءنىءشىن ەسكەرۋسىز قالدىرماۋ».
سايلاۋشىلار الدىنداعى، بۇكىل قوعام الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىك ءبىزدىڭ قىزمەءتىءمىزدىڭ ايقىنداۋشى قاعيداتى. ءبىز ولار ءۇشىن جانە ولارمەن بىرگە قابىلداناتىن ازاماتتاردىڭ باسىم كوپشىلىگىنىڭ مۇددەلەرىن قوزعاي وتىرىپ، ەل الدىندا تۇرعان مىندەتتەردى ىسكە اسىرۋعا دايىنبىز.
پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقايەۆ قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا «ءبىزدىڭ باعىتىمىز بەرىك، ماقساتىمىز ايقىن. ءبىز وعان جەتۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەگىن بىلەمىز. ءبىز جوسپارىمىزدى دايەكتىلىكپەن ىسكە اسىرىپ، بارلىق باستامالارىمىزدى سوڭىنا دەيىن جەتكىزەمىز. ءبىز كەز كەلگەن سىناقتار مەن قيىندىقتارعا دايىنبىز»، – دەپ ايتىپ ءوتتى.
ارينە، ەلباسى – Nur Otan پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ساياساتىنىڭ ساباقتاستىعىن جان-جاقتى قامتاماسىز ەتۋ ارقىلى عانا وسى ماقساتتارعا قول جەتكىزۋگە، سىن-قاتەرلەر مەن قيىندىقتاردى جەڭۋگە بولاتىنى ءسوزسىز.
پارتيا ىستەرىنىڭ ناتيجەلەرى، جوسپارلارىمىزدى ىسكە اسىرۋدىڭ تيىمدىلىگى الماتىنىڭ ۇدەمەلى دامۋىنان ايقىن كورىنەدى.
ەلىمىزدىڭ ءىرى مەگاپوليسىندەگى ءوز جۇمىسىندا «Nur Otan» پارتياسى ءبىزدىڭ بارلىق ازاماتتارىمىزدى تولعاندىراتىن اسا ماڭىزدى ماسەلەلەردى شەشۋ جولدارىن ۇسىنا الدى. قاراپايىم، تۇرمىستىق ءماسەلەلەردەن باستاپ ەداۋىر اۋقىمدى ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن ۇلكەن رەسۋرستاردى شوعىرلاندىرۋ قاجەت.
جالپى، ءبىزدىڭ ستراتەگيالىق قۇجاتتارىمىز، ەڭ الدىمەن پارتيانىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى ناقتى ءومىردىڭ سىناعىنان وتە ءبىلدى دەپ سانايمىن.
ءبىز جاڭا COVID-19 پاندەمياسىمەن العاش رەت بەتپە-بەت ۇشىراسقان كەزدە باعدارلاما ءوزىنىڭ قاجەتتىلىگىن ەرەكشە ءدالەلدەدى. «Nur Otan» پارتياسى ءوزىن-وزى ىسكە اسىرۋعا ەمەس، دەرەۋ ءوزىنىڭ بارلىق كۇشى مەن رەسۋرستارىن ادامدارعا كومەكتەسۋگە باعىتتادى. ءبىز پاندەميادان قاتتى زارداپ شەككەن ايماقتارداعى قىزمەتتى تەز ارادا تۇزەءتىپ، ازاماتتار مەن بيزنەستى قولداۋ بويىنشا ءوز ۇسىنىستارىمىزدى ۇكىمەتكە جىبەردىك.
كوروناۆيرۋس ينفەكسياسى مەديسينا مەن دەنساۋلىق ساقتاۋدى دامىتۋدىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن كورسەتتى.
ءومىردىڭ جاڭا ساپاسى
ساپالى مەديسينالىق قىزمەت كورسەتۋ ءجانە دەنساۋلىق ساقتاۋ وبەكتىلەرىنە قولجەءتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ – كوروناۆيرۋس ينفەكسياسىنا قارسى كۇرەس جاعدايىندا ءبىز ءۇشىن باسىم مىندەتتىڭ ءبىرى.
بۇعان قول جەتكىزۋ ءۇشىن ءبىرىنشى كەزەكتە دەنساۋلىق ساقتاۋ ينفراقۇرىلىمىن كۇشەيتۋ قاجەت بولدى. سوڭعى ەكى جىلدا پاندەمياعا قاراماستان، ەكى ءمودۋلدى اۋرۋحانا مەن جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسىنىڭ فيليالى سالىندى. قالانىڭ 16 ءىرى ستاسيونارىندا وتتەگى ستانسالارى ورناتىلدى. كاءرىز سۋلارىن زارارسىزداندىرۋ جانە مەديسينالىق قالدىقتاردى كادەگە جاراتۋ جۇيەلەرى جاڭعىرتىلدى. اعىمداعى جىلى ءبىز №6 قالالىق ەمحانانى، سونداي-اق اۋدانارالىق تۋبەركۋلەزگە قارسى ديسپانسەرءدى كۇردەلى جوندەۋ جانە سەيسميكالىق كۇشەيتۋ جۇمىستارىن اياقتاۋ ەسەبىنەن ينفراقۇرىلىمدى كۇشەيتۋ مىندەتىن ورىندادىق.
بۇدان باسقا، COVID-19 پاندەمياسىنا قارسى ءىس-قيمىل شەڭبەرىندە جەدەل ءجاردەمءدى باعىتتاۋدىڭ جاڭا مودەلىن ەنگىزۋ، نەگىزگى كلينيكالىق-دياگنوستيكالىق باعىتتار بويىنشا باس شتاتتان تىس ماماندار ينستيتۋتىن، قالانىڭ بارلىق جانساقتاۋ ءبولىمشەسىن باقىلاۋ ءۇشىن جەدەل دەن قويۋ رەانيماسيالىق توبىن قۇرۋ ەسەبىنەن دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىنىڭ جۇمىسى كۇشەيءتىلدى. مەديسينالىق پرەپاراتتار قورىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن دارى-دارمەكتەردىڭ تۇراقتاندىرۋ قورى، تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەيءتىن پاسيەنتتەردى باقىلاۋ ورتالىعى ءجانە تەلەمەديسينا ورتالىعى جەدەل قۇرىلدى.
ساپالى بىلىمگە قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ دە ماڭىزدى. مۇنداعى باستى مىندەت – مەگاپوليستە مەكتەپكە دەيىنگى جانە وقۋشى ورىندارىنىڭ تاپشىلىعى ماسەلەسىن شەشۋ. اتاپ ايتقاندا، 4 658 ورىندىق 72 جەكەمەنشىك بالاباقشا اشىلدى، 360 ورىندىق 3 مەملەكەتتىك بالاباقشانىڭ قۇرىلىسى اياقتالدى، 9 مەكتەپتە 4 150 ورىندىق جاڭا جاپسارجاي سالىندى.
قالا تۇرعىندارى ءۇشىن جاڭا ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن قالىپتاستىرا وتىرىپ، ءبىز كەدەرگىسىز ورتا قۇرۋ تۋرالى دا ۇمىتپايمىز.بيىل مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامدار ءۇشىن 280 وبەكت بەيىمدەلدى، مەملەكەتتىك مەكتەپتەردىڭ 80 پايىزىندا ينكليۋءزيۆتى ءبىلىم بەرۋ ءۇشىن جاعداي جاسالدى.
توپ-100 كىرۋ
ارينە، داعدارىس قۇبىلىستارى بىزگە اسەر ەتپەدى دەپ ايتا المايمىز، ءبىراق وسىنداي كۇردەلى جاعدايدا ءبىز ەكونوميكانىڭ ءتيىمدىلىگىن ارتتىرا الدىق جانە قالا دامۋىن جالعاستىرىپ كەلە جاتقانى انىق.
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ كاسىپكەرلەرگە مەملەكەتتىك قولداۋدى كەڭەيتۋ تاپسىرماسىنىڭ ارقاسىندا قالا ەكونوميكاسىنداعى جاعداي قالپىنا كەلۋ بەلگىلەرىن كورسەتىپ وتىر.
ءبىز پاندەميادان كەيىنگى كەزەڭدە ەكونوميكانىڭ ءوسۋى حالىقتىڭ بارلىق توبىنىڭ ءال-اۋقاتىنا بارىنشا اسەر ەتۋى ءتيىس دەپ ەسەپتەيمىز. ءار ادام ءوز-وزىن تانۋ ءۇشىن ءمۇمكىندىكتەرى كەڭەيىپ، ءومىر ءسۇرۋ ساپاسى جاقسارعانىن سەزىنۋى كەرەك. وسىعان بايلانىستى الماتىدا ناقتى جۇمىس ىستەيتىن بارلىق كاسىپورىندار ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋ الداعى ۋاقىتتا ءبىرىنشى كەزەكتەگى مىندەت بولۋى ءتيىس.
بۇگىندە الماتى – قازاقستاننىڭ ءىرى ءوڭىرلىك ەكونوميكاسى. قالا سالىقتىڭ ءتورتتەن ءبىر بولىگىن بەرەدى جانە ەلدىڭ ءجىو-نىڭ بەستەن ءبىر بولىگىن قۇرايدى.
ءبىز ءومىر ءسۇرۋ ساپاسى مەن بيزنەس مۇمكىندىكتەرى جاعىنان الەمدەگى ەڭ ۇزدىك 100 قالانىڭ قاتارىنا كىرۋدى ماقسات ەتىپ قويدىق. بۇل ءۇشىن الماتىعا مىقتى ەكونوميكالىق نەگىز قاجەت، تيىسىنشە ءجوو جىلىنا كەمىندە 5 پايىز قارقىنمەن ءوسۋى ءتيىس.
مۇنداي ءوسۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن جاڭا يندۋستريا سەكتورلارىنا ءمان بەرىلىپ، قالا شارۋاشىلىعىن تەرەڭ قۇرىلىمدىق رەفورمالاۋ باستالدى.
قالا ەكونوميكاسىن ءارتاراپتاندىرۋ ءمىندەتىن ىسكە اسىرۋدىڭ باستى قۇرالى –جەكە ينۆەستيسيالاردى تارتۋ. بۇگىندە 187 ملرد تەڭگە سوماسىنا 21 ينۆەستيسيالىق جوبا ىسكە اسىرىلدى.
قالادا شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتۋعا ۇلكەن ءمان بەرىلۋدە. ونى قولداۋدىڭ نەگىزگى قۇرالدارى – مەملەكەتتىك جانە قالالىق باعدارلامالار. ءبىز ءقازىر «بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2025»، «قاراپايىم زاتتار ەكونوميكاسى»، «اگروونەركاسىپتىك كەشەندى دامىتۋدىڭ مەملەكەتتىك باعدارلاماسى»، «ءناتيجەلى جۇمىسپەن قامتۋدى جانە جاپپاي كاسىپكەرلىكتى دامىتۋدىڭ «ەڭبەك» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى»، Almaty Business-2025 سەكىلدى باعدارلامالار تۋرالى ايتىپ وتىرمىز.
«بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2025» باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋعا بيىل 18،6 ملرد تەڭگە ءبولىندى. بۇگىندە 127،4 ملرد تەڭگە سوماسىنا 1 351 جوبا ماقۇلداندى.
جالپى، مەملەكەتتىك جانە وڭىرلىك باعدارلامالار اياسىندا شاعىن جانە ورتا بيزنەسكە بيىل 52،2 ملرد تەڭگە نەسيە ءبولىندى.
ءقازىردىڭ وزىندە قالادا 52،3 مىڭ جاڭا جۇمىس ورنى اشىلدى. جۇمىسسىزدىق دەڭگەيى 5،3 پايىزدان 5،1 پايىزعا دەيىن تومەندەدى، ال ورتاشا ايلىق جالاقى 296 مىڭ تەڭگەنى قۇرادى.
ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتىڭ قورىتىندىسى بويىنشا جالپى وڭىرلىك ءونىمنىڭ ءوسىءمى 105،5 پايىز، ال 9 ايداعى قىسقامەرءزىمءدى ەكونوميكالىق ينديكاتور 9 پايىزعا ارتتى.
شەتسىز قالا
الماتىلىقتار ءۇشىن تەڭ جاعداي مەن ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن قامتاماسىز ەتۋ – «Nur Otan» پارتياسى جۇمىسىنىڭ باسىم باعىتى.
«شەتسىز قالا» قاعيداتى بويىنشا الماتىدا قوسىلعان اۋماقتاردا ينجەنەرلىك، كولىكتىك جانە الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمدى جاقسارتۋ جونىندەگى جوبالاردى ىسكە اسىرۋ قامتاماسىز ەتىلەدى.
ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ شەڭبەرىندە قالانىڭ 24 شاعىناۋدانىندا ۇزىندىعى 92 شاقىرىم سۋ قۇبىرى جانە 36،5 مىڭ ءۇيدى قامتي وتىرىپ، 77 شاقىرىم كاءرىز جەلىسى تارتىلدى. ناتيجەسىندە، تۇرعىنداردى ساپالى اۋىزسۋمەن قامتاماسىز ەتۋ 98،4 پايىزعا دەيىن جەتكىزىلدى.
بيىل 16 شاقىرىم گاز قۇبىرى سالىندى، بۇل حالىقتىڭ گازبەن قامتاماسىز ەتىلۋىن 99،2 پايىزعا دەيىن ارتتىرۋعا ءمۇمكىندىك بەردى.
جىل سوڭىنا دەيىن جارىق مۇلدەم بولماعان كوشەلەردى تولىق جارىقتاندىرۋعا قول جەتكىزىلەدى.
جولداردىڭ ساپاسىنا دا كوپ كوڭىل ءبولىنەدى: بۇگىندە 415 كوشەدە ۇزىندىعى 108 شاقىرىم جول جابىنىنىڭ قۇرىلىسى ءجۇرگىزىلۋدە.
بۇدان باسقا، ءۇش كولىك جولايرىعىنىڭ قۇرىلىسى جالعاسۋدا. وسى جىلى رىسقۇلوۆ داڭعىلى مەن ەمسوۆ كوشەسىنىڭ قيىلىسىنداعى كولىك جولايرىعى بويىنشا جانە بۇقتىرما كوشەسى مەن قۇلجا تراكتىسى قيىلىسىنداعى كولىك جولايرىعىنىڭ ەستاكاداسى بويىنشا ءىشىنارا قوزعالىستى اشۋ جوسپارلانعان.
جىل سوڭىنا قاراي اباي داڭعىلىن مومىش ۇلى كوشەسىنەن ناۋرىزباي اۋدانىنىڭ اكىمشىلىك ورتالىعىنا دەيىن ۇزىندىعى 3،5 شاقىرىم جولدى اشۋ جوسپارلانۋدا.
الماتىدا كۇن سايىن 700 مىڭ اۆتوكولىك جۇرەدى، ميلليوننان استام ادام قاتىنايدى. بۇل قالا ينفراقۇرىلىمىنا ۇلكەن جۇكتەمە تۇسىرەدى. سوندىقتان قوعامدىق كولىكتى دامىتۋعا ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى. مەترو جەءلىسىنىڭ «باۋىرجان مومىش ۇلى» جانە «سارىارقا» ستانسالارىنىڭ قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر. بيىل تەحنيكالىق ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا. كەلەسى «قالقامان» ستانساسى بويىنشا قۇرىلىس جۇمىستارى باستالدى.
تۇرعىن ءۇي الماتى ءۇشىن ءارقاشان وزەكتى ءماسەلە بولعاندىقتان، ول ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزداعى باستى مىندەت سانالادى. قاءزىردىڭ وزىندە جىل سوڭىنا دەيىن 5 114 وتباسى تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتىلەدى دەپ ايتۋعا بولادى. قالادا بارلىعى 1،6 ملن شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى: بۇل — 10 510 پاتەر جانە 1678 جەكە تۇرعىن ءۇي.
قالا ينفراقۇرىلىمىن دامىتا وتىرىپ، ءبىز تۇرعىنداردىڭ قاۋىپسىزدىگىنە ەرەكشە نازار اۋدارامىز. قىلمىستىڭ اشىلۋ جانە الدىن الۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋ، كريمينوگەندىك جاعدايدى تالداۋ ماقساتىندا وسى جىلى 1 000 ينتەللەكتۋالدى بەينەباقىلاۋ كامەراسى ورناتىلدى. ينفراقۇرىلىمىنىڭ توتەنشە جاعدايلارعا قارسى تۇرۋىن ارتتىرۋ ءۇشىن ناۋرىزباي اۋدانىندا 6 كولىككە ارنالعان ءورت ءسوندىرۋ دەپوسى پايدالانۋعا بەرىلدى، جاقىن ارادا الاتاۋ اۋدانىندا وسىنداي دەپونى اشۋ جوسپارلانىپ وتىر. جولدارداعى قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قاشىقتان باسقارىلاتىن داچيكتەرى بار 93 باعدارشامدى قوسۋ ارقىلى قالادا جول قوزعالىسىن باسقارۋدىڭ اۆتوماتتاندىرىلعان جۇيەسىن جاڭعىرتۋ اياقتالدى.
الماتىلىقتار ءجيى كوتەرەتىن ەڭ وزەكتى تاقىرىپ – قالا ەكولوگياسى. ەكولوگيالىق جاعداي جاقسارسا، جاسىل جەلەكتەر الاڭىن ۇلعايتۋعا، ستيحيالىق قوقىس تاستايتىن جەرلەردى جويۋعا جانە قوقىستى كادەگە جاراتۋدى تولىق قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بولادى.
وسى جىلى ەكولوگيالىق جاعدايدى جاقسارتۋ ماقساتىندا 360 مىڭعا جۋىق اعاش وتىرعىزىلاتىن بولادى، بۇل جاسىل ەكپەلەر الاڭىن ءبىر ادامعا 8،4 شارشى مەترگە دەيىن ۇلعايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. كەلەسى جىلى تاعى دا 250 مىڭنان استام اعاش وتىرعىزۋ ەسەبىنەن ەكپەلەر الاڭى ءبىر ادامعا 9،3 شارشى مەترگە دەيىن ۇلعايتىلاتىن بولادى.
قالادا قوقىس شىعارۋ تولىق قامتاماسىز ەتىلىپ، بارلىق ستيحيالىق قوقىس ورىندارى جويىلدى. قاتتى تۇرمىستىق قالدىقتاردى قايتا وڭدەۋ جانە كادەگە جاراتۋ ۇلەسى 8 پايىزدان 14 پايىزعا دەيىن ۇلعايدى.
قالاعا كىرەبەرىستە قوسىمشا 15 ەكوپوست ورناتىلدى، 1 600 جەكە ءۇي تابيعي گازعا اۋىستىرىلدى، ۆەلوينفراقۇرىلىم بەلسەندى دامۋدا.
بەلسەندى تۇرعىندار
قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ۇنەمى ايتىپ وتەتىندەي «ۇلت ساۋلىعى – مەملەكەتتىڭ باستى باسىمدىعى».
ءبىز نەگىزىنەن قالانىڭ سپورتتىق ينفراقۇرىلىمىنىڭ جەلىسى مەن قولجەتىمدىلىگىن كەڭەيتۋ ەسەبىنەن تۇرعىندارىنىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋعا جانە سالاماتتى ءومىر سالتى مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋعا قول جەتكىزە الامىز. بۇقارالىق سپورتتى دامىتۋ ءۇشىن وسى جىلى 19 مەكتەپتىڭ دەنەشىنىقتىرۋ-سپورت ايماعىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالدى، اۋلالاردا، ساياباقتاردا جانە سكۆەرلەردە 97 Workout سپورت الاڭى ورناتىلدى. 10 سپورت نىسانى پايدالانۋعا بەرىلەدى، ونىڭ 6-اۋى جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن. بۇل 5 دەنەشىنىقتىرۋ-ساۋىقتىرۋ كەشەنى، ونىڭ ىشىندە جاڭا الماتىنىڭ: جەتىسۋ اۋدانى اينابۇلاق-2، كەمەل، قۇلاگەر شاعىناۋداندارىنداعى، مەدەۋ اۋدانىنىڭ الاتاۋ شاعىناۋدانىنداعى، تۇركسىب اۋدانىنىڭ جاس قانات شاعىناۋدانىنداعى كەشەندەر، الاتاۋ اۋدانىنداعى جابىق ءجانە اشىق كورتتارى بار تەننيس ورتالىعى.
سالۋ ءبىر بولەك، وعان ادامداردى تارتۋ – ءبىر باسقا. مەنىڭ ويىمشا، بۇل ءبىزدىڭ قولىمىزدان كەلىپ جاتىر. بۇل جەردە ءبىزدىڭ سپورتشىلارىمىز، فەدەراسيالارىمىز، قاۋىمداستىقتارىمىز جاقسى ۇلگى كورسەتۋدە.
ماسەلەن، بالالاردى تەگىن سپورت سەكسيالارىمەن قامتۋدى ارتتىرۋ ءۇشىن مەكتەپ سپورت فەدەراسياسىمەن بىرلەسىپ، قالا مەكتەپتەرىندە سپورت كلۋبتارىن اشۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە.
الماتى – جاستار قالاسى. مۇندا 700 مىڭنان استام جاستار تۇرادى، ولاردىڭ 233 مىڭى ستۋدەنتتەر. جاستار ءارقاشان حالىقتىڭ بەلسەندى توبى بولعان جانە ونىڭ مارگينالدانۋىنا جول بەرمەۋ قۇرالدارىنىڭ ءبىرى جاستاردىڭ ءتيىمدى جۇمىسپەن قامتىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ ەكەنىن ايتا كەتكەن ءجون. ونى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ءبىز قاجەتتى جاعدايدى جاساپ جاتىرمىز.
ماسەلەن، جىل باسىنان بەرى جاستار پراكتيكاسىنا 1 500 ادام تارتىلدى. NEET ساناتىنداعى 600 ازامات تولىعىمەن كاسىبي وقىتۋمەن قامتىلعان.
«الماتى جاستارى 3.0» تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسى اياسىندا 837 وتباسى تومەن پايىزدىق مولشەرلەمەمەن نەسيە الدى.
جاستاردىڭ الەۋمەتتىك جوبالارىن ىسكە اسىرۋعا 100 مىڭعا جۋىق جاس ازاماتتار تارتىلدى، شىعارماشىلىق جاستار، جاس عالىمدار، ستارتاپشىلار پارتيادان قولداۋ الدى.
***
ەلىمىزدى جاڭعىرتۋ جانە بارلىق قازاقستاندىقتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ جونىندەگى رەفورمالاردىڭ جالپى مەملەكەتتىك باعىتىنىڭ جالعاسى سانالاتىن «Nur Otan» پارتياسىنىڭ وڭىرلىك سايلاۋالدى باعدارلاماسىن ورىنداۋدىڭ العاشقى ناتيجەلەرى وسىنداي.
كەلەسى جىلى 2021 جىلى باستالعان ءىس-شارالاردى ىسكە اسىرۋ جالعاساتىن بولادى، سونداي-اق جاڭا جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ باستالادى.
اتاپ ايتقاندا، سۋمەن جابدىقتاۋ جەءلىسىن ودان ءارى كەڭەيتۋ ەسەبىنەن حالىقتىڭ ساپالى اۋىزسۋعا قول جەتكىزۋ دەڭگەيى 2022 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن 99 پايىزعا دەيىن ارتادى.
گازعا قولجەتىمدىلىكتىڭ ارتۋى دا نازاردان تىس قالمايدى جانە 2022 جىلدىڭ سوڭىنا قاراي بۇل كورسەتكىش 99،4 پايىزعا جەتەدى. بۇدان باسقا، قالادا شامامەن 125 شاقىرىم ارىق جەلىلەرى مەن نوسەر كارىزى قايتا جاڭارتىلىپ، سالىنادى.
الەۋمەتتىك سالادا مەكتەپكە دەيىنگى ءجانە ورتا ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنە دەگەن ۇلكەن قاجەتتىلىكتى ەسكەرە وتىرىپ، ءبىز 4 مەملەكەتتىك بالاباقشا سالامىز، جەكەمەنشىك بالاباقشالار اشۋدى ىنتالاندىرۋ ءجونىندەگى جۇمىس جالعاسادى، بۇل بالالاردى (3-6 جاس) مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەمەن قامتۋدى 93 پايىز ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. 2022 جىلى 7 مەكتەپ، ونىڭ ىشىندە وسى جىلى باستالعان 5 مەكتەپ پەن 5 جاپسارجاي سالىنادى.
ىسكەرلىك بەلسەندىلىكتى ىنتالاندىرۋ ءجانە جۇمىسپەن قامتۋدى جاقسارتۋ ءۇشىن قاراپايىم زاتتار ەكونوميكاسى، Almaty-Business-2025 جانە تاعى دا باسقا سياقتى كاسىپكەرلىكتى قولداۋ باعدارلامالارىن ىسكە اسىرۋ جالعاسادى. 5 ونەركاسىپ پاركتەرى اشىلاتىن بولادى. 50 مىڭنان استام جۇمىس ورنىن اشۋ ارقىلى ءبىز جۇمىسسىزدىق كورسەتكىشىن 5،1 پايىزدان اسپايتىن دەڭگەيدە ساقتاپ قالۋعا تىرىسامىز.
تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسى شەڭبەرىندە 2 800-گە جۋىق وتباسى باسپانالى بولادى. 200-دەن استام كوپپاتەرلى تۇرعىن ءۇي كۇردەلى ءجوندەۋدەن وتەدى. قالانىڭ بارلىق اۋداندارىندا 200-گە جۋىق اۋلانى كورىكتەندىرۋگە نيەتتىمىز.
بۇل شارالار، سونداي-اق باسقا دا ءبىرقاتار الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ءىس-شارالار ءومىر ءسۇرۋ جانە جۇمىس ىستەۋ جاعدايىن جاقسارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
الدىمىزدا بارلىعىمىز ءۇشىن ماڭىزدى كۇن – تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعى. تاريح تولقىنىندا ءۇش ونجىلدىق – از عانا ءسات، ءبىراق ءدال وسى كەزەڭ تاۋەلسىز زاماناۋي مەملەكەتتى قۇرۋ جولىنا نىق سەنىممەن قادام باسقان قازاقستان ومىرىندەگى ماڭىزدى تاريحي كەزەڭگە اينالدى. تاۋەلسىزدىك جىلدارى ساياسي تۇراقتىلىق پەن ەلدىڭ ەلەۋلى ەكونوميكالىق دامۋ كەزەڭى ءوتتى.
سوڭعى ۋاقىتتاعى سىن-قاتەرلەر پارتيانىڭ ساياسي تۇعىرناماسىندا كورىنىس تاپقان ءبىزدىڭ قوعامىمىزدىڭ باستى قۇندىلىقتارىنىڭ، ەڭ الدىمەن ادامي قۇندىلىقتاردىڭ، زاڭ ۇستەمدىگىنىڭ، بىرلىك پەن بولاشاققا دەگەن بىرلەسكەن ۇمتىلىستىڭ، وتباسىلىق قۇندىلىقتار مەن داستۇرلەردىڭ ماڭىزدىلىعىن تاعى دا راستادى. قوعامىمىزدىڭ ىرگەلى نەگىزدەرىن ۇستانا وتىرىپ، ءبىز جاڭا جەتىستىكتەر ءۇشىن كۇش بىرىكتىردىك.
Nur Otan پارتياسىنىڭ «وزگەرىستەر جولى: ءار ازاماتقا لايىقتى ءومىر!» سايلاۋالدى باعدارلاماسى تۇڭعىش پرەزيدەنت – ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ نەگىزىن قالاعان رەفورمالار مەن قايتا قۇرۋ باعىتىنىڭ جول كارتاسى. بۇل ءورشىل، ءبىراق ناقتى ەسەپتەلگەن ماقساتتار مەن قاجەتتى رەسۋرستارمەن بەكىتىلگەن باعدار. وسى ۇدەرىستە باستى شوعىرلاندىرۋشى ءرول اتقارۋعا شاقىرىلعان، ەلدىڭ جەتەكءشى ساياسي كۇشى – «Nur Otan» پارتياسىنىڭ بەلسەندى كۇش-جىگەرى وسىلاردى ورىنداۋعا باعىتتالعان. الماتى قالاسى وعان سەنىمدى قولداۋ كورسەتەتىنىنە كۇمان جوق.
باقىتجان ساعىنتايەۆ،
Nur Otan پارتياسى
الماتى قالالىق فيليالىنىڭ ءتوراعاسى،
الماتى قالاسىنىڭ اكىمى