14 ناۋرىز كۇنى ەلوردادا باس ءمۇفتي ناۋرىزباي قاجى تاعان ۇلى ب ا ق وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن باسپا ءسوز ءماسليحاتىن وتكىزدى. اتالمىش باسپا ءسوز ءماسليحاتىندا بيىل رامازان ايى 23 ناۋرىزدا باستالىپ، 21 ساۋىردە اياقتالاتىندىعى جاريالادى. ءساۋىردىڭ 17-نەن 18-نە قاراعان ءتۇن – ءقادىر ءتۇنى. 21 ءساۋىر – ورازا ايت مەرەكەسى. بيىل ءپىتىر ساداقا مولشەرى 535 تەڭگە بولىپ بەكىتىلدى، دەپ حابارلايدى almaty-akshamy.kz
شاعبان ايىنىڭ سوڭعى كۇنى پايعامبارىمىزدىڭ (س.ع.س) مۇسىلمان جۇرتشىلىعىنا ايتقان ناسيحاتىندا: «ۋا، ادامدار! سەندەرگە ۇلىق، بەرەكەلى اي كەلىپ جەتتى. بۇل ايدا مىڭ ايدان ارتىق ءقادىر ءتۇنى بار. اللا وسى ايدا ورازا تۇتۋدى پارىز ەتتى، ال تۇندەرىندەگى نامازدى قوسىمشا قۇلشىلىق ەتتى... ...رامازاندا اللاعا ءبىر ىزگى قاسيەتپەن جاقىنداعان جان باسقا ۋاقىتتا پارىز امالىن ورىنداعانعا تەڭ. ال، پارىز امالىن ورىنداعان ادام باسقا ۋاقىتتا جەتپىس پارىزدى اتقارعانداي (ساۋاپ يەلەنەدى). بۇل – سابىرلىق ايى. ال سابىردىڭ سىيى – ءجاننات. رامازان – ءوزارا جاناشىرلىق ايى. ورازا ايىندا ءمۇمىننىڭ ىرزىق-نەسىبەسى ەسەلەنەدى...»، - دەپ سۇيىنشىلەيدى.
رامازان – تيىلۋ ايى. جەپ-ىشۋدەن عانا ەمەس، كۇنا اتاۋلىدان، جاماندىقتان تيىلۋ ماۋسىمى. ءاسىلى، كۇنى بويى اش ءجۇرىپ ورازا ۇستاۋ قيىن ەمەس. ەڭ قيىنى ون ەكى مۇشەمىزگە ورازا ۇستاتۋ. حاديستە: «كىمدە-كىم جامان ءسوزى مەن جامان ىس-ارەكەتتەن تيىلماسا، ونىڭ تاماق جەۋدەن جانە سۋسىن ىشۋدەن تيىلعانى اللا تاعالاعا ەشبىر كەرەگى جوق»، - دەگەن. دەمەك، دەنە-مۇشەلەرىمىزدى تەرىس ىس-ارەكەتتەن تىيۋ ورازا تالاپتارىنىڭ ءبىرى.
باس ءمۇفتي ۇندەۋىنە ءۇن قوسۋ
ەلىمىزدىڭ باس ءمۇفتيى ناۋرىزباي قاجى تاعان ۇلى حازرەت كاسىپكەر ازاماتتاردى، ساۋدا ورتالىقتارىنىڭ باسشىلارىن قاسيەتتى ايدىڭ قۇرمەتى ءۇشىن حالقىمىزدىڭ تۇرمىس جاعدايىن ەسكەرىپ، الەۋمەتتىك ماڭىزى بار تاۋارلار مەن ازىق-تۇلىك باعاسىن مۇمكىندىگىنشە 10 پايىزعا دەيىن تومەندەتىپ، جەڭىلدىك جاساۋعا شاقىرعان ۇندەۋىنە الماتىلىق كاسىپكەرلەردى ءۇن قوسۋعا شاقىرامىن. حالقىمىزدا: «قايىرىمدىلىق جاساساڭ – قايىرىن ءوزىڭ كورەسىڭ»، - دەگەن دانالىق بار. پايعامبارىمىز مۇحاممەد (وعان اللانىڭ سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن): «كىمدە-كىم باۋىرىنىڭ قاجەتىن وتەسە، اللا ونىڭ قاجەتىندە بولادى. كىمدە-كىم مۇسىلماننىڭ ءبىر قايعىسىن سەيىلتسە، اللا ونىڭ قايعى-قاسىرەتتەرىنىڭ ءبىرىن سەيىلتەدى»، – دەگەن.
وسى ءساتتى پايدالانىپ، بارشا قاۋىمعا قاسيەتتى رامازان ايىندا اراق-شاراپ ىشىلمەسە جانە دۇكەندەردە ساتىلماسا، مۇمكىندىگىنشە قۇدايى استار كەشكى اۋىزاشار ۋاقىتىندا وتكىزىلسە دەگەن تىلەگىمىزدى جەتكىزەمىن. اللا تاعالا رامازاننىڭ قۇرمەتى ءۇشىن جاساعان جاقسى ءىسىمىزدىڭ سەبەبىمەن بارشامىزدى جاقسىلىققا كەنەلتكەي.
رامازان دايىندىعى
الماتى مەشىتتەرىندە قاسيەتتى رامازان ايىن اتاپ ءوتۋ ءۇشىن ارنايى جوسپار بەكىتىلدى. ورازا ايىنا قالاداعى بارلىق مەشىتتىڭ دايىندىعى پىسىقتالدى. بيىل قالاداعى 54 مەشىتتىڭ 50-ىندە تاراۋيح نامازىندا قۇران حاتىم تۇسىرىلەدى. قالعان 4 مەشىتتە، اتاپ ايتساق:
- مەدەۋ اۋدانى «يسميحان» مەشىتى
- ناۋرىزباي اۋدانى «كۇليزا انا» مەشىتى
- تۇركسىب اۋدانى «ماككا» مەشىتى
- تۇركسىب اۋدانى «ار-راحيم» مەشىتىندە تاراۋيح نامازى قۇران حاتىمسىز وقىلادى.
الماتى ورتالىق مەشىتىندە «رامازان شاتىرى» قۇرىلىپ، كۇندەلىكتى 500 كىسىگە اۋىزاشار داستارحانى جايىلماق. سونداي-اق، قالا مەشىتتەرىندە دە اۋىزاشار بەرىلەدى. اۋىزاشار بەرگىسى كەلەتىن كىسىلەر مەشىتتەردەگى جاۋاپتى ماماندارعا جولىعۋلارىنا بولادى. (بايلانىس تەل.: 8 708 905 66 85).
اقپاراتتىق-ناسيحات جۇمىستارى
بيىلعى جىلدى قمدب «يسلام جانە ىزگى قوعام» جىلى دەپ جاريالاعاندىقتان ورازا ايىندا «رامازان – ىزگىلىك ايى» اياسىندا ءتۇرلى شارالار (كەزدەسۋ، سەمينار، دوڭگەلەك ۇستەل، سۇحبات، ۋاعىز-ناسيحات، قايىرىمدىلىق ت.ب.) ۇيىمداستىرىلماق.
سونداي-اق، الماتى تۇرعىندارى اراسىندا «جاراپازان-Party» بايقاۋىن جاريالادىق. ماقسات – ورازا ايىندا ءدىن مەن ءداستۇردىڭ ساباقتاستىعىن دارىپتەپ، كەنجەلەپ قالعان ءداستۇرىمىزدى جاڭعىرتۋ بولىپ تابىلادى.
ورازانىڭ العاشقى كۇندەرى قالا مەشىتتەرىندە «ورازاعا قاتىستى ساۋالدارعا جاۋاپ بەرۋ الاڭى» دەگەن اتپەن جاماعاتتىڭ ءدىني سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ شاراسى وتكىزىلەدى. الماتى وكىلدىگى «ورازاعا قاتىستى 200 سۇراق» اتتى كىتاپشانى «Muftyat» باسپاسىنان شىعارىپ، مەشىتتەردە 10 000 تيراجبەن جانە 20 000 تيراجبەن ورازا كەستەسى تەگىن تاراتىلماق.
الماتى وكىلدىگىنە قاراستى «azan.kz» سايتىنا ءبىر كۇندە 20 مىڭنان استام وقىرمان كىرەدى. ال، رامازان ايىندا ورازاعا قاتىستى مالىمەت ىزدەۋشىلەر سانى 50 مىڭنان اسىپ جىعىلادى. سايتقا ءبىر مەزەتتە كىرۋشىلەردىڭ كوپتىگىنەن سايت جۇمىسى توقتاپ قالاتىن كەزدەرى دە بولادى. سول سەبەپتى، «azan.kz/ kz/ramadan» پاراقشاسىن قازاق-ورىس تىلدەرىندە قوسىمشا ۇسىنىلىپ وتىر.
Call ورتالىق
ورازاعا، جالپى ءدىني ماسەلەگە قاتىستى قانداي دا سۇراقتار بولسا قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى جانىنان اشىلعان ءدىني اقپارات بەرۋ ورتالىعىنان جاۋاپ الۋعا بولاتىندىعىن حابارلايمىز. ورتالىق ءنومىرى – 8 (7172) 33-30-30. سونداي-اق، الماتى ورتالىق مەشىتىنە قاراستى ورتالىق نومەرى 8 (727) 329 09 66، 8 700 719 76 22.
رامازان دارىستەرى
الماتى ورتالىق مەشىتىندە اپتاسىنا بەس كۇن بەسىن نامازىنان كەيىن ورازاعا قاتىستى تاقىرىپتاردا ءدارىس جۇرگىزىلەدى. رامازان قۇران ايى. سول سەبەپتى، وسى ايدا قالا مەشىتتەرىندە قۇران الىپپەسى مەن ناماز ۇيرەتۋ كۋرستارى جۇرگىزىلەدى.
سونىمەن قاتار قالا مەشىتتەرىندە كۇندەلىكتى تاراۋيح نامازىنىڭ الدىندا ەلدى ىنتىماق پەن بىرلىككە شاقىراتىن تانىمدىق ۋاعىزدار مەن ورازانىڭ حيكمەتتەرى جونىندە دارىستەر جۇرگىزىلەتىن بولادى. ودان بولەك «30 كۇنگە 30 ۋاعىز» جانە «رامازان جانە يحسان» تاقىرىپتارىندا ۆيدەو ۋاعىزدار وقىرماندارعا ۇسىنىلماق. «وتباسىنداعى يحسان» تاقىرىبىندا نەكە قيعان جاس-جۇبايلارعا سەمينار وتكىزۋ دە جوسپارعا ەنگىزىلىپ وتىر. ناسيحات جۇمىستارىنا رانت پەن جانت مۇشەلەرى تارتىلاتىن بولادى.
قايىرىمدىلىق شارالارى
رامازان – قايىرىمدىلىق ايى. جاقسىلىقتار ەسەلەنەتىن اي. اللا ەلشىسى (س.ع.س.) ءبىر وسيەتىندە: «ساداقانىڭ ابزالى – رامازان ايىندا بەرىلگەن ساداقا»، - دەپ سۇيىنشىلەيدى. الماتى مەشىتتەرىندە ورازا ايىندا «شاراپاتتى رامازان»، «رامازان قورجىنى»، «رامازان تابارىگى» سىندى اۋقىمدى قايىرىمدىلىق ءىس-شارالاردى ۇيىمداستىرۋ جوسپارلانۋدا. سونىمەن قاتار «ەل ۇلەسى پاتەرگە» جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ دا قولعا الىنباق.