الماتى قالاسىندا ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىنا وراي «قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ جەتىستىكتەرى: ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ جاڭا ستراتەگياسى» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل بولىپ ءوتتى. ءىس-شارانى ق ر ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى مەن الماتى ايماقتىق رەكتورلار كەڭەسى بىرلەسىپ ۇيىمداستىردى.
ءىس-شاراعا ق ر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ، ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ءامىرحان راحىمجانوۆ، الماتى قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ەرجان باباقۇماروۆ جانە ق ر ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ پرەزيديۋم مۇشەلەرى مەن اكادەميكتەرى، ەلىمىزدىڭ جەتەكشى جوو رەكتورلارى مەن بەلگىلى عالىمدار، زيالى قاۋىم مەن ب ا ق وكىلدەرى قاتىستى.
دوڭگەلەك ۇستەلدىڭ ماقساتى – وسىناۋ وتىز جىلدىڭ ىشىندە ەلىمىزدىڭ عىلىم مەن ءبىلىم سالاسىنداعى اتقارىلعان جەتىستىكتەرىمىزگە باعا بەرۋ جانە الداعى مىندەتتەردى ايقىنداۋ.
وتىرىستى اشىپ، جۇرگىزگەن مودەراتور – الماتى ايماقتىق رەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى، قازۇازۋ باسقارما ءتوراعاسى رەكتورى تىلەكتەس ەسپولوۆ بۇگىنگى تاڭدا ءبىلىم مەن عىلىم مەملەكەتتىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ، سونداي-اق يننوۆاسيالىق جۇيە مەن ادامي كاپيتالدىڭ باستى فاكتورىنا اينالعانىن اتاپ ءوتتى.
بۇل باعىتتا ۇلتتىق عىلىم ورداسى وتاندىق ءبىلىمدى، عىلىمدى دامىتۋدا ەرەكشە ءرول اتقارىپ كەلەدى. بۇگىندە عىلىم سالاسىندا 23 مىڭداي ادام جۇمىس جاسايدى. عىلىمي-زەرتتەۋ جانە تاجىريبەلىك-كونسترۋكتورلىق جۇمىستارعا جۇمسالاتىن ىشكى شىعىنداردىڭ ءوسۋى بايقالادى. عىلىم مەن ءبىلىم سالاسىندا وڭ وزگەرىستەر ءجۇرىپ جاتىر. مىسالى، «پەداگوگ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭ قابىلداندى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «ءبىلىم تۋرالى»، «عىلىم تۋرالى» زاڭدارىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلدى. «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم بەرۋدى جانە عىلىمدى دامىتۋدىڭ 2020-2025 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2025 جىلعا دەيىنگى جوعارى ءبىلىمىن ينتەرناسيونالداندىرۋ ستراتەگياسى بەكىتىلدى. ءبىرىڭعاي ورتالىق ازيالىق جوعارى ءبىلىم كەڭىستىگىن قۇرۋ تۋرالى دەكلاراسيا، بولون ۇدەرىسى حاتشىلىعىنىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جوعارى ءبىلىم بەرۋدىڭ ۇلتتىق بىلىكتىلىك شەڭبەرىن ءوزىن-وزى سەرتيفيكاتتاۋى تۋرالى ەسەپ قابىلداندى، ياعني قازاقستاندىق جوعارى وقۋ ورنىنىڭ ديپلومدارىن بارلىق ەۋروپا ەلدەرىندە مويىندايتىن بولادى.
سونىمەن قاتار، دوڭگەلەك ۇستەل اياسىندا 60 جىلعا جۋىق ەلىمىزدىڭ عىلىمىنا ەڭبەك ءسىڭىرىپ كەلە جاتقان كورنەكتى قوعام جانە مەملەكەت قايراتكەرى، وتاندىق عىلىمدى العا دامىتۋشى كوشباسشى، ۇيىمداستىرۋشىلىق قابىلەتتى جوعارى، تەكتىدەن تامىر تارتقان پاراساتتى تۇلعا – ۇلتتىق اكادەميانى 18 جىل بويى باسقارىپ كەلە جاتقان اكادەميك جۇرىنوۆ مۇرات جۇرىن ۇلىنىڭ 80 جىلدىق مەرەيتويى اتاپ ءوتىلدى.
مۇرات جۇرىنوۆ عىلىمنىڭ باستى لوكوموتيۆى – ق ر ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى، ق ر پرەمەر-مينيسترىنىڭ كەڭەسشىسى رەتىندە ەلىمىزدىڭ عىلىم سالاسىن دامىتۋعا ايانباي باسشىلىق جاساپ كەلەدى. سونداي-اق، حيميا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، حالىقارالىق ينجەنەرلىك اكادەمياسىنىڭ، حالىقارالىق جوعارى مەكتەپ عىلىم اكادەمياسىنىڭ، ق ر جاراتىلىستانۋ عىلىمدارى اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، دجوردجتاۋن ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ (ۆاشينگتون) قۇرمەتتى پروفەسسورى رەتىندە حيميا سالاسىندا 20 مونوگرافيانىڭ، 500-دەن اسا عىلىمي ماقالانىڭ، 108 پاتەنتتىڭ اۆتورى اتاندى. بۇل تۋرالى بەلگىلى عالىم، ق ر ۇعا اكادەميگى جانە پرەزيديۋم مۇشەسى دوسىم سۇلەيەۆ كەڭەيتىلگەن بايانداماسىندا تولىقتاي اتاپ ءوتتى.
ق ر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ مۇرات جۇرىنوۆقا ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پەن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ قازاقستاندىق عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ دامۋىنداعى قاجىرلى قىزمەتى ءۇشىن العىسى جازىلعان مەرەيتويمەن قۇتتىقتاۋ حاتتارىن تابىس ەتتى.
ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ءامىرحان راحىمجانوۆ اكادەميككە ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ ءتوراعاسى نۇرلان نىعماتۋلين جانە ق ر پارلامەنتى سەناتىنىڭ ءتوراعاسى ماۋلەن اشىمبايەۆتىڭ قۇتتىقتاۋلارىن جەتكىزدى.
الماتى قالاسى اكىمىنىڭ اتىنان اكىم ورىنباسارى ەرجان باباقۇماروۆ مۇرات جۇرىنوۆقا "ەڭبەگى ءۇشىن" مەدالىن، ال ق ر ۇعا ۆيسە-پرەزيدەنتى عالىمقايىر مۇتانوۆ "قازاقستان جوعارى مەكتەبىنىڭ قۇرمەتتى قىزمەتكەرى" توسبەلگىسىن، ق ر جوعارى وقۋ ورىندارى قاۋىمداستىعىنىڭ ءتوراعاسى، راحمان الشانوۆ قاۋىمداستىقتىڭ وردەنىن تابىس ەتتى.
سونداي-اق، مۇرات جۇرىنۇلىن جاقىن جانە الىس شەتەلدەردىڭ عىلىم اكادەميالارىنىڭ باسشىلارى، ق ر ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ ءتورالقا مۇشەلەرى، كوررەسپوندەنت-مۇشەلەرى مەن اكادەميكتەر، ەلىمىزدىڭ جەتەكشى جوو رەكتورلارى، زيالى قاۋىم مەن قوعامدىق ۇيىمدار وكىلدەرى قۇتتىقتاپ، ونىڭ جەكە تۇلعاسىنىڭ بىرەگەيلىگى مەن الەمدىك عىلىمنىڭ دامۋىنا قوسقان زور ۇلەسىن اتاپ ءوتتى.
مۇرات جۇرىنوۆ وتاندىق عىلىم ورداسىنىڭ باسشىسى رەتىندە، ەلىمىزدەگى ەڭ العاشقى ۇلتتىق زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتى مارتەبەسىنە يە بولعان جانە يننوۆاسيالىق ءبىلىم مەن عىلىم جاڭالىقتارىن ەنگىزە وتىرىپ، اگرارلىق سالاعا قاجەتتى كادرلار دايارلاۋ بارىسىندا ەلەۋلى جەتىستىكتەرگە جەتكەن قازۇازۋ-عا دا جان-جاقتى قولداۋ كورسەتىپ كەلەدى. ۋنيۆەرسيتەتتىڭ عىلىمي كەڭەسىنىڭ شەشىمىمەن مۇرات جۇرىنوۆقا «قازۇازۋ قۇرمەتتى پروفەسسورى» اتاعى بەرىلىپ، ونى قازۇازۋ باسقارما توراعاسى-رەكتورى تىلەكتەس ەسپولوۆ تاپسىردى.
شارا سوڭىندا اكادەميك مۇرات جۇرىنوۆ دوڭگەلەك ۇستەل جۇمىسىنا بەلسەنە قاتىسقاندارى ءۇشىن بارلىق ارىپتەستەرىنە العىسىن ءبىلدىردى.
دوڭگەلەك ۇستەل جۇمىسىن قورىتىندىلاي كەلە، ءىس-شاراعا قاتىسۋشىلار تالقىلانعان ماسەلەلەر بويىنشا ورتاق پىكىرگە كەلىپ، قازاقستانداعى عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ ءرولىن جاڭا ساپالى دەڭگەيگە كوتەرۋگە جانە ەلدىڭ يننوۆاسيالىق دامۋىنداعى سەرپىلىسكە ىقپال ەتەتىنىنە سەنىم كورسەتتى.