قايىرىمدىلىق – ادامگەرشىلىك قاعيدالارىنىڭ ەڭ جوعارى كورىنىسى، الايدا بۇل سالا قازاقستاندا ءبىرقاتار ماسەلەگە تاپ بولىپ وتىر. قارجىنى دۇرىس پايدالانباۋ، اشىقتىقتىڭ جەتىسپەۋشىلىگى جانە الاياقتىق ارەكەتتەر حالىقتىڭ قايىرىمدىلىققا دەگەن سەنىمىن تومەندەتۋدە. وسىنىڭ ناتيجەسىندە، كومەككە شىن مۇقتاج ادامدارعا قول جەتكىزۋ قيىنداپ بارادى.
جانجالدار قايىرىمدىلىققا قالاي اسەر ەتتى؟
1. جالعان قايىرىمدىلىق ناۋقاندارى
2024 جىلى قارجىلىق مونيتورينگ اگەنتتىگى الاياقتىقپەن اينالىسقان ادامداردىڭ 660 مىڭ ازاماتتى الداعانىن مالىمدەدى. ولار جالعان ناۋقاندار ۇيىمداستىرىپ، "ەمدەۋگە" نەمەسە "از قامتىلعان وتباسىلارعا كومەككە" دەپ، قاراجات جيناعان. بۇل جينالعان قاراجاتتىڭ ەشقايسىسى مۇقتاج جاندارعا جەتپەگەنى بەلگىلى بولدى.
2. بالالار ۇيىمدارىنا قاتىستى جانجالدار
«جىبەك جولى» قاۋىمداستىعىنا قاراستى 26 ۇيىمنىڭ جابىلۋى قايىرىمدىلىق سالاسىنا ۇلكەن سوققى بولدى. بۇل مەكەمەلەر بالالارعا ارنالعان قايىرىمدىلىق قىزمەتىن جۇرگىزگەنىمەن، ولاردىڭ قارجىلىق ارەكەتتەرى كۇدىك تۋدىردى. ناتيجەسىندە، ۇيىمدار جابىلىپ، بۇل وقيعا قوعامدا قىزۋ پىكىرتالاسقا سەبەپ بولدى.
3. پەريزات قايرات ءىسى
الەۋمەتتىك جەلىدە تانىمال بولعان پەريزات قايرات ەسىمدى قايىرىمدىلىق قور جەتەكشىسى قاراجاتتى دۇرىس پايدالانبادى دەگەن ايىپتاۋلاردىڭ ورتاسىندا قالدى. وقيعا ۇلكەن رەزونانس تۋعىزىپ، قايىرىمدىلىق قورلارىنا دەگەن سەنىمدى ودان ءارى تومەندەتتى.
بۇگىنگى كۇنى قارجىلىق مونيتورينگ اگەنتتىگى پەريزات قايراتقا قاتىستى تەرگەۋدى جالعاستىرۋدا.
4. حالىقتىڭ بانك كارتالارىنا اقشا جىبەرۋ ءۇردىسى
كەيبىر ازاماتتار قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىنا سەنىمسىزدىك تانىتىپ، كومەك كورسەتۋ ءۇشىن تىكەلەي جەكە تۇلعالاردىڭ بانك كارتالارىنا اقشا جىبەرۋدى ءجون كوردى. بۇل ءۇردىس الاياقتاردىڭ بەلسەندى ارەكەت ەتۋىنە جاعداي جاساپ، قايىرىمدىلىق سالاسىن كۇمانعا قالدىردى.
ساندار سويلەيدى
• قازاقستاندا قايىرىمدىلىق قورلارىنىڭ اكىمشىلىك شىعىندارىنا جۇمسالاتىن قاراجات 90%-عا دەيىن جەتۋى مۇمكىن. بۇل زاڭ جۇزىندە رۇقسات ەتىلگەن نورما، ءبىراق قوعامدا ۇلكەن نارازىلىق تۋدىرىپ وتىر.
• 2024 جىلدىڭ تەك ءبىرىنشى جارتىسىندا 1 ميلليارد تەڭگەدەن استام قاراجاتتىڭ زاڭسىز پايدالانىلعانى انىقتالدى.
• FinReview دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، قازاقستانداعى قايىرىمدىلىقتىڭ جالپى نارىعى 35 ميلليارد تەڭگەنى قۇرايدى، ءبىراق ونىڭ قانشالىقتى ءتيىمدى جۇمسالاتىنى ءالى كۇنگە بەلگىسىز.
حالىقارالىق تاجىريبە
الەمنىڭ دامىعان ەلدەرىندە قايىرىمدىلىق قورلارىنىڭ قىزمەتى قاتاڭ باقىلانادى:
1. ۇلىبريتانيا
قايىرىمدىلىق كوميسسياسى بارلىق قورلاردىڭ قارجىلىق ەسەبىن مىندەتتى تۇردە جاريالاۋدى تالاپ ەتەدى. سونىمەن قاتار، اكىمشىلىك شىعىندارعا جۇمسالاتىن قاراجات مولشەرى 30%-دان اسپايدى.
2. اقش
ءىرى قايىرىمدىلىق قورلارى IRS (اقش-تىڭ ىشكى كىرىستەر قىزمەتى) ارقىلى ەسەپ بەرەدى. بۇل جۇيە ارقىلى قورلاردىڭ قاراجاتتى قالاي جۇمساعانىن وڭاي قاداعالاۋعا بولادى.
3. گەرمانيا
ءار قور جىل سايىن قارجىلىق ەسەپتىلىگىن جاريالاپ، قايىرىمدىلىق ناۋقاندارىنىڭ ناتيجەلەرى تۋرالى تولىق اقپارات بەرەدى.
قالاي تۇزەتۋگە بولادى؟
1. زاڭنامانى جەتىلدىرۋ
قايىرىمدىلىق قورلارىنىڭ اكىمشىلىك شىعىندارىنا جۇمسالاتىن قارجىنى شەكتەۋ قاجەت. مىسالى، بۇل كورسەتكىش 20-30% ارالىعىندا بولۋى مۇمكىن.
2. اشىقتىقتى ارتتىرۋ
ءاربىر قايىرىمدىلىق قورى ونلاين پلاتفورمادا قارجىلىق ەسەپ بەرىپ، جينالعان جانە جۇمسالعان قاراجاتتىڭ ناقتى ەسەبىن كورسەتۋى كەرەك.
3. قوعامدىق باقىلاۋ
قورلاردىڭ قىزمەتىن باقىلاۋ ءۇشىن تاۋەلسىز اۋديت جۇيەسىن ەنگىزۋ قاجەت. بۇل حالىقتىڭ سەنىمىن ارتتىرادى.
4. الاياقتىقپەن كۇرەس
جالعان قايىرىمدىلىق ارەكەتتەرىن قاتاڭ جازالاۋ كەرەك. قارجى مونيتورينگ ورگاندارى الاياقتىققا قارسى جۇمىسىن كۇشەيتۋى ءتيىس.
5. اقپاراتتاندىرۋ ناۋقانى
قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىنىڭ زاڭدىلىعىن تەكسەرۋ جانە سەنىمدى قورلاردى انىقتاۋ جولدارى تۋرالى حالىقتى اقپاراتتاندىرۋ قاجەت.
قايىرىمدىلىق – قوعامنىڭ ىزگىلىگىن تانىتاتىن قۇندىلىق. الايدا قازاقستاندا بۇل سالا داعدارىسقا ۇشىراپ وتىر. مەملەكەت، قوعامدىق ۇيىمدار جانە حالىق بىرلەسە ارەكەت ەتپەسە، بۇل ماسەلە تەرەڭدەي بەرەدى. سەنىمدى ارتتىرۋ ءۇشىن اشىقتىقتى قامتاماسىز ەتۋ، زاڭنامانى قاتاڭداتۋ جانە قارجىنى ءتيىمدى پايدالانۋ جولدارىن تابۋىمىز قاجەت. قايىرىمدىلىقتىڭ باستى ماقساتى – شىن مۇقتاج جاندارعا كومەك كورسەتۋ ەكەنىن ۇمىتپايىق.