ۆەنگريا - بەيبىت اتوم سالاسىنداعى كوشباسشىلاردىڭ ءبىرى
قازاقستان دەلەگاسياسى ەلدىڭ ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىگى مەن تاۋەلسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن «پاكش» اەس-ىن كەڭەيتۋ بويىنشا ۆەنگريالىق ارىپتەستەردىڭ تاجىريبەسىمەن تانىستى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
«سامۇرىق-قازىنا» قورىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى الماسادام ساتقالييەۆ جانە «قازاقستان اتوم ەلەكتر ستانسيالارى» ج ش س ديرەكتورى تيمۋر جانتيكين بۋداپەشتتە سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى، ۆەنگريانىڭ ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى جانە اتوم ەنەرگياسى اگەنتتىگىنىڭ وكىلدەرىمەن، سونداي-اق «پاكش» اەس جانە EXIM بانكىنىڭ باسشىلىعىمەن كەزدەستى. ساپار باعدارلاماسىندا اتوم ستانسياسىنا جانە بولاشاق جاڭا ەنەرگيا بلوكتارىنىڭ قۇرىلىس الاڭىنا بارۋ قاراستىرىلعان.
ۆەنگريا - بەيبىت اتوم سالاسىنداعى كوشباسشىلاردىڭ ءبىرى
ۆەنگريا ەلەكتروگەنەراسيا كوزدەرى اراسىنداعى اتوم ۇلەسى بويىنشا الەمنىڭ توپ-5 ەلىنىڭ قاتارىنا كىرەدى.
2021 جىلى «پاكش» اەس ەلدىڭ ەلەكتر ەنەرگياسىنا قاجەتتىلىگىنىڭ 46،8% -قامتىپ، ساع*15 121 ملن كۆت ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىردى. ستانسيا 2500-دەن استام ادامدى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتەدى.
اەس مەملەكەتتىك كومپانيانىڭ ەنشىلەس قۇرىلىمىنا جاتادى، ال شەشۋشى داۋىس بەرۋ قۇقىعى ۆەنگريا ۇكىمەتىنە تيەسىلى.
«پاكش» - ۆەنگرياداعى جالعىز اەس. ول دۋناي جاعاسىندا، بۋداپەشتتەن وڭتۇستىككە قاراي 100 كم جەردە ورنالاسقان. ءتورت ەنەرگوبلوك 35-40 جىلدان بەرى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ كولەمىن ارتتىرۋ ءۇشىن تاعى ەكى قۇرىلىس سالۋ جوسپارلانۋدا. پاكش اەس-ىن كەڭەيتۋ ءارتۇرلى ەلدەردىڭ كومپانيالارى قاتىساتىن حالىقارالىق جوبا. مىسالى، تۋربينالاردى General Electric (GE) ەنەرگەتيكالىق قوندىرعىلارىنىڭ ءىرى حالىقارالىق ءوندىرۋشىسى جەتكىزەدى. ونىڭ وكىلدەرى دە قازاقستان دەلەگاسياسىمەن كەزدەسۋگە قاتىستى. GE Steam Powerء-دىڭ كوممەرسيالىق ديرەكتورى گابور سەنەشتىڭ ايتۋىنشا، كومپانيا وزىق ەنەرگەتيكالىق تەحنولوگيالاردى، سونىڭ ىشىندە اەس ءۇشىن باياۋ ءجۇرىستى بۋ تۋربينالارىن ۇسىنادى: «ءبىزدىڭ اتوم ەنەرگەتيكاسىنداعى تاجىريبەمىز 60 جىلدان استام ۋاقىتتى قۇرايدى، ال اەس-تە ورناتىلعان بۋ كۇش جابدىعىنىڭ جيىنتىق قۋاتى 200 گۆت قۇرايدى».
الەمدىك تاجىريبە «سياسى كەپپەگەن»
قازاقستان وكىلدەرىن «پاكش» اەس-ىن كەڭەيتۋ ءۇشىن ءونىم بەرۋشى مەن تەحنولوگيانى تاڭداۋ، ۆەنگريانىڭ حالىقارالىق ارىپتەستەرمەن ءوزارا ءىس-قيمىل جاساۋ تاجىريبەسى، اەس-تىڭ ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ باعاسىنا اسەرى، ستانسيا جۇمىسىنىڭ قاۋىپسىزدىگى، جوباعا جەرگىلىكتى بيزنەستىڭ قاتىسۋى ەرەكشە قىزىقتىرادى.
«ءبىزدىڭ ساپارىمىز تەك پراكتيكالىق سيپاتتا. سىزدەردىڭ اەس سالۋ جانە پايدالانۋ جونىندەگى تاجىريبەلەرىڭىز ءبىزدى تاڭداندىردى. ءبىزدىڭ قوعام ءۇشىن قازاقستاندىق اەس جوباسىنىڭ حالىقارالىق بولۋى وتە ماڭىزدى"، - دەدى ا.ساتقالييەۆ. ونىڭ ايتۋىنشا، ستانسيا قۇرىلىسىنىڭ ەگجەي-تەگجەيى تۋرالى تۇپكىلىكتى شەشىمدى قازاقستان ۇكىمەتى قابىلداۋى ءتيىس.
ۆەنگەرلىك ارىپتەستەر اەس قۇرۋ بارىسىندا قوعاممەن جاريالىلىق جانە اشىق ديالوگ وتە ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ولاردىڭ ايتۋىنشا، ستانسيانى سالماس بۇرىن ازاماتتاردىڭ كوپشىلىگىنىڭ قولداۋىنا جۇگىنۋ كەرەك.
قارجىلاندىرۋدىڭ جاڭا كوزدەرى
سونداي-اق، قازاقستان دەلەگاسياسى ۆەنگريانىڭ «EXIM Bank» ەكسپورتتىق-كرەديتتىك اگەنتتىگىنىڭ باسشىلىعىمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزەدى. ول حالىقارالىق ساۋدا جانە ينۆەستيسيالارمەن اينالىسادى، الەمنىڭ 150 ەلىمەن ىنتىماقتاستىق ورناتقان.
«سامۇرىق-قازىنا» باسشىلىعى «EXIM Bank» - ءتى قوردىڭ قازاقستانداعى باسىم ينۆەستيسيالىق جوبالارىن قارجىلاندىرۋعا قاتىسۋعا شاقىرادى. ولاردىڭ ىشىندە-ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى جاڭا قۋاتتىلىقتار، تەمىرجول جولدارىن قۇرۋ، 5G جەلىسىن دامىتۋ بار.