اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ايداربەك ساپاروۆ استانا قالاسىنا كەلگەن يران دەلەگاسياسىمەن، اتاپ ايتقاندا يران يسلام رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى جيحادى ءمينيسترى گولامرەزا نۋري گەزەلدجە مىرزامەن كەزدەسۋ وتكىزدى.
كەزدەسۋ بارىسىندا ءداندى-داقىلدار ەكسپورتى ماسەلەسىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. 2024 جىلعى قىركۇيەكتەن بەرى قازاقستان يرانعا جاڭا ونىمنەن 960 مىڭ توننا استىق ەكسپورتتاعان، بۇل وتكەن جىلعى وسى كەزەڭدەگى كورسەتكىشتەن 17 ەسە كوپ. جوسپار بويىنشا، بيداي ەكسپورتىنىڭ كولەمى جىلىنا 2 ملن تونناعا، ال ارپا ەكسپورتى 1 ملن تونناعا دەيىن جەتكىزىلمەك، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz اشم رەسمي سايتىنا سىلتەمە جاساپ.
«ءبىز يرانعا ءداندى جانە مايلى داقىلداردى ەكسپورتتاۋدا جوعارى الەۋەت بار ەكەنىن كورىپ وتىرمىز. قازاقستان جىل سايىن 500 مىڭ تونناعا دەيىن كۇنباعىس مايى مەن كۇنجارا جەتكىزە الادى. سونىمەن قاتار اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن تەرەڭ وڭدەۋ سالاسىنداعى ينۆەستيسيالىق سەرىكتەستىكتى دامىتۋ – كەلەشەگى زور باعىت»، — دەدى ايداربەك ساپاروۆ.
تاراپتار ءوزارا ساۋدانى ارتتىرۋ ماسەلەلەرىن دە قاراستىردى. 2024 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ەكى ەل اراسىنداعى اگرارلىق سالاداعى تاۋار اينالىمى 220،1 ملن اقش دوللارىن قۇراپ، 2023 جىلمەن سالىستىرعاندا 33،2%-عا ارتتى. 2025 جىلدىڭ العاشقى ءتورت ايىندا بۇل كورسەتكىش 139%-عا ءوسىپ، 151،1 ملن اقش دوللارىنا جەتتى. ونىڭ ىشىندە قازاقستاننان ەكسپورت كولەمى ءۇش ەسە ءوسىپ، 116،7 ملن دوللاردى قۇرادى. نەگىزگى جەتكىزىلەتىن ونىمدەر قاتارىندا ارپا، مايلى داقىلدار، ەت، وسىمدىك مايى، جۇگەرى جانە بۇرشاق داقىلدارى بار.
يراننىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى جيحادى ءمينيسترى ىنتىماقتاستىقتى، سونىڭ ىشىندە تەحنولوگيالىق باعىتتاعى ارىپتەستىكتى كەڭەيتۋگە دايىن ەكەنىن ءبىلدىردى.
«يران استىق، اسىرەسە بيداي مەن ارپا ساتىپ الۋدى ۇلعايتۋعا مۇددەلى. ءبىز قازاقستاندىق جەتكىزۋشىلەرمەن ۇزاقمەرزىمدى كەلىسىمشارتتار جاساۋعا دايىنبىز، سونداي-اق ينجەنەرلىك سۋارۋ جۇيەلەرى، ۆەتەريناريا جانە اسىل تۇقىمدى مال گەنەتيكاسى سالالارىنداعى تاجىريبە مەن تەحنولوگيالارمەن بولىسۋگە ءازىرمىز. يران كومپانيالارى قازاقستاندا تابىستى جۇمىس ىستەپ جاتىر، ءبىز ينۆەستيسيالىق قاتىسۋدى كەڭەيتۋگە زور الەۋەت بارىن كورىپ وتىرمىز»، — دەپ اتاپ ءوتتى گولامرەزا نۋري گەزەلدجە.
ايداربەك ساپاروۆ ەكىجاقتى اۋىل شارۋاشىلىعى جونىندەگى جۇمىس توبى اياسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى جالعاستىرۋ نيەتىن راستادى. اتالعان توپتىڭ العاشقى وتىرىسى بيىلعى اقپاندا تەگەراندا وتكەن بولاتىن.
«بۇگىنگى كەزدەسۋ قازاقستان مەن يران اراسىنداعى سەرىكتەستىكتى دامىتۋعا جاڭا سەرپىن بەرەتىنىنە سەنىمدىمىن. اۋىل شارۋاشىلىعى كەشەنى – ەكى ەل اراسىنداعى ءوزارا ساۋدانى 3 ملرد دوللارعا دەيىن ارتتىرۋ ماقساتىنا قول جەتكىزۋدەگى نەگىزگى تىرەكتەردىڭ ءبىرى بولماق»، — دەپ تۇيىندەدى مينيستر.
كەلىسسوزدەردىڭ ماڭىزدى ناتيجەسى رەتىندە ەكى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويىلدى. قازاقستاننىڭ استىق وداعى مەن يراننىڭ ازىق-تۇلىك ونەركاسىبى قاۋىمداستىعى ءداندى داقىلدار، مال ازىعى مەن قوسپالار ساۋداسىن دامىتۋ، سونداي-اق يراندىق پورتتىق ينفراقۇرىلىمدى ءونىم لوگيستيكاسىندا پايدالانۋ جونىندە ۋاعدالاستى.
سونىمەن قاتار، «تەمىرتاۋ ترەيد» ج ش س مەن يراننىڭ ازىق-تۇلىك ونەركاسىبى قاۋىمداستىعى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن جەتكىزۋ سالاسىندا مەموراندۋمعا قول قويدى.