ۇلىتاۋدا ءوتىپ جاتقان القالى جيىندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ وسىلاي دەدى.
ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ ءبىرىنشى وتىرىسىندا قازاقستان پرەزيدەنتى مەملەكەتتىك تىلگە قاتىستى ءبىرقاتار ماسەلەلەردى كوتەردى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
«مەملەكەتتىك رامىزدەرىمىزگە، انا تىلىمىزگە دەگەن قۇرمەت ءارقاشان جوعارى بولۋعا ءتيىس. قازاق تىلىنە قاتىستى الاڭداۋشىلىق ەلدەگى جاعدايدى دۇرىس تۇسىنبەگەننەن تۋىنداپ وتىر. شىن مانىندە، بۇرىنعى احۋال مەن قازىرگى كەزەڭدى مۇلدە سالىستىرۋعا كەلمەيدى. مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ تۇعىرى كۇن وتكەن سايىن نىعايىپ كەلەدى"، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ الەمنىڭ باستى اقپارات قۇرالدارى قازاقشا شىعىپ جاتقانىنا دا نازار اۋداردى.
"جاقىندا ايگىلى «APPLE» كومپانياسى قازاق ءتىلىن iOS-تىڭ تىلدەر جۇيەسىنە قوستى. الەمنىڭ 40 تىلىندە تارايتىن «NICKEL ODEوN» تەلەارناسى قازاقشا كورسەتىلە باستادى. جاستاردىڭ باستاماسىمەن «NATIONAL GEOGRAPHIC» جۋرنالى 6 جىلدان بەرى انا تىلىمىزدە جارىق كورۋدە. وسىنداي كوپتەگەن جاعىمدى جاڭالىقتار بار. سوندىقتان، قاتتى الاڭداۋعا نەگىز جوق دەپ ويلايمىن. دەسەك تە، وسى سالاداعى جۇمىسىمىزدى داڭعازا جاساماي، تاباندىلىقپەن جۇرگىزۋىمىز قاجەت"، - دەدى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ.
پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، ءبىزدىڭ ەلدە ۇلتىنا، تىلىنە بولا ەشبىر ازاماتتىڭ قۇقى شەكتەلمەۋى ءتيىس.
"ايتپەسە، قوعامدا جانجال تۋۋى مۇمكىن. ەل ىشىنە ىرىتكى تۇسكەنىن قالايتىندار وسىنى تىلەپ وتىر.سوندىقتان، ءتىل ماسەلەسى بويىنشا ءبارىمىز ۇستامدىلىق تانىتۋىمىز كەرەك دەپ ويلايمىن. بۇل سىرت كوزگە ۇلتىمىزدىڭ ءوز بولاشاعىنا دەگەن سەنىمسىزدىگى، ءتىپتى، السىزدىگى سياقتى كورىنەدى. بارشامىز تىلگە قۇرمەتىمىزدى قۇر سوزبەن ەمەس، ناقتى ىسپەن كورسەتۋىمىز كەرەك"، - دەدى ق ر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
تىلگە بايلانىستى تاعى ءبىر ماڭىزدى ماسەلە – لاتىن الىپبيىنە كوشۋ جايى دا بۇگىنگى جيىندا نازاردان تىس قالمادى.
"كەيبىر قوعام وكىلدەرى ءبىز ءالى كۇنگە دەيىن كيريلليسادان ارىلا الماي جاتىرمىز دەپ، الاڭداۋشىلىق بىلدىرۋدە. ءبىراق، ەڭ الدىمەن، بۇل لينگۆيستيكالىق تۇرعىدان وتە كۇردەلى ماسەلە. وسىنى جاقسى تۇسىنگەن ءجون. بۇعان دەيىن ءبىز 2 رەت لاتىن گرافيكاسىنا كوشۋگە تىرىستىق. الايدا، سوڭى ءساتتى بولعان جوق. سوندىقتان، بۇل ماسەلەگە جان-جاقتى، تەرەڭ تالداۋ جاساپ بارىپ، تۇبەگەيلى شەشىم قابىلداعان ابزال. كيريلليسادان لاتىن الىپبيىنە جاساندى تۇردە، تەك سايكەس ارىپتەردى وزگەرتۋ ارقىلى كوشۋگە بولمايدى. ايتپەسە، بۇل ۇلكەن قاتەلىككە اپارىپ سوعادى. ەڭ باستىسى، ازاماتتار، اسىرەسە، جاستارىمىز قازاق تىلىندەگى بارلىق سوزدەردىڭ لاتىن گرافيكاسىنداعى جازىلۋ ءتارتىبىن انىق ءبىلۋى كەرەك. ياعني، تىلىمىزگە ارنالعان ورفوگرافيالىق قاعيدالاردى قايتا قاراعان ءجون»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
سونىمەن بىرگە، ماڭىزدى جيىن بارىسىندا ءتىل ماسەلەسىنە كوتەرگەن پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ لاتىن الىپبيىنە كوشۋدە اسىعىستىققا جول بەرمەۋ كەرەكتىگىن ايتتى.
«مەن ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنا قازاق ءتىلىنىڭ جاڭا ورفوگرافياسى تۋرالى ارنايى ەڭبەك ازىرلەۋدى تاپسىردىم. سودان كەيىن عانا لاتىن الىپبيىنە اۋىسۋ جونىندە ايتۋعا بولادى. اسىعىستىققا جول بەرمەۋىمىز كەرەك. ءتىپتى، كوشەدەگى بيلبوردتار مەن مينيسترلىكتەردىڭ اتاۋىنا قاراساق تا جەتكىلىكتى. ءتىلىمىز بۇرمالانىپ كەتتى. اشىعىن ايتۋ كەرەك، بۇل قازاق ءتىلىنىڭ تابيعاتىنا جات، ءتىپتى، ءتىلىمىزدى مازاق قىلۋ سياقتى كورىنەدى. مۇنداي ءۇستىرت جاسالعان ءتىل رەفورماسىنىڭ قاجەتى جوق. بىزگە ناقتى رەفورما كەرەك»، - دەدى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ.