قاسىم-جومارت توقايەۆ شەتەلدىك ينۆەستورلار كەڭەسىنىڭ وتىرىسىنا قاتىستى

جيىنعا پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى رومان سكليار، Eni S.p.A.، Royal Dutch Shell، INPEX Corporation، Chevron، Exxon Mobil، CNPC، Total E&P سياقتى ءىرى مۇناي-گاز كومپانيالارىنىڭ باسشىلارى قاتىسىپ، ءسوز سويلەدى. Eni S.p.A. كومپانياسىنىڭ ورتالىق ازيا ايماعى بويىنشا باسشىسى لۋچانو ۆاسكەس كەزدەسۋدى مودەراتور رەتىندە جۇرگىزىپ وتىردى.

پرەزيدەنت وتىرىستىڭ اشىلۋىندا مۇناي-گاز سەكتورى ەلىمىزدىڭ جالپىۇلتتىق دامۋىندا ءارقاشان ماڭىزدى ءرول اتقارعانىن، تەحنولوگيالىق وزگەرىستەرگە قاراماستان، بۇل سالا ەل ەكونوميكاسىنىڭ قوزعاۋشى كۇشى بولىپ قالا بەرەتىنىن اتاپ ءوتتى. قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان مۇنايعا باي مەملەكەت رەتىندە بار الەۋەتىن مەيىلىنشە ءتيىمدى پايدالانۋعا مىندەتتى.

مەملەكەت باسشىسى كەڭەس پەن ۇكىمەت مۇشەلەرىنىڭ الدىنا ءبىرقاتار مىندەتتەر قويدى.

پرەزيدەنت ەلدىڭ ەكونوميكالىق ءوسىمىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن تەڭىز، قاشاعان جانە قاراشىعاناق كەن ورىندارىن كەڭەيتۋ بويىنشا جوبالاردى دەر كەزىندە جۇزەگە اسىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. وسىعان بايلانىستى تەڭىز كەن ورنىن كەڭەيتۋ جونىندەگى جوبانىڭ قۇرىلىس جۇمىستارى 20 پايىزعا كەشىگىپ جاتقانىنا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىرىپ، ۇكىمەتكە جوبا وپەراتورىمەن بىرلەسە وتىرىپ، جۇمىستاردى اياقتاۋ مەرزىمىن كەشىكتىرمەۋدى تاپسىردى.

سونىمەن قاتار قاسىم-جومارت توقايەۆ قاشاعان كەن ورنىن يگەرۋدىڭ كەلەشەگى تۋرالى ايتتى. پرەزيدەنت مۇناي ءوندىرۋدى تاۋلىگىنە 1،1 ميلليون باررەلگە دەيىن ۇلعايتۋ بويىنشا جۇمىستىڭ ءۇشىنشى كەزەڭىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ ناقتى جوسپارىن جاساۋ قاجەت ەكەنىنە توقتالدى.

مەملەكەت باسشىسى ينۆەستيسيا سالۋدىڭ جاڭا تەتىكتەرىن ازىرلەۋدى، اتاپ ايتقاندا، جەتىلدىرىلگەن مودەلدىك كەلىسىمشارت تۋرالى ايتتى. بۇل قۇجات ينۆەستيسيالىق پرەفەرەنسيالارعا كەپىلدىك بەرە وتىرىپ، ولاردىڭ قۇقىقتىق جاعىنان قورعالۋى مەن تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتەدى. وسىعان بايلانىستى ۇكىمەتكە فيسكالدىق باسىمدىقتار پاكەتىن انىقتاۋدى جەدەلدەتۋدى جانە جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن زاڭنامالىق نورمالاردىڭ قابىلدانۋىن قامتاماسىز ەتۋدى تاپسىردى.

سونىمەن قاتار پرەزيدەنت كەڭەس مۇشەلەرىن ينۆەستورلارعا جەر قويناۋىن گەولوگيالىق زەرتتەۋدەن بارلاۋ جانە ءوندىرۋ جۇمىستارىنا كوشۋگە كەپىلدىك بەرەتىن كەلىسىمنىڭ ازىرلەنىپ جاتقانىنان حاباردار ەتتى.

قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ايتۋىنشا، جاھاندىق ينۆەستيسيالارعا تالاس كەزىندە ينۆەستيسيالىق شەشىمدەردى جەدەل قابىلداۋدىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزى ارتادى. وسىعان بايلانىستى ول مەملەكەتتىك ورگاندارعا ينۆەستورلاردىڭ وتىنىشتەرى مەن سۇراقتارىنا قولايلى ءارى جەدەل جاۋاپ بەرۋ قاجەت ەكەن اتاپ كورسەتتى.

مەملەكەت باسشىسى «ءبىر تەرەزە» قاعيداتى بويىنشا قىزمەت كورسەتەتىن ۆەدومستۆوارالىق فرونت-وفيس قۇرۋ تۋرالى كەلىسىم جاسالعانىن مالىمدەدى. پرەزيدەنت بۇل فرونت-وفيسكە سالالىق مينيسترلىكتەر باسشىلارىنىڭ ورىنباسارلارى كىرەتىنىن جانە ونى ەنەرگەتيكا ءمينيسترى باسقاراتىنىن ايتتى.

سونداي-اق قاسىم-جومارت توقايەۆ قولدانىستاعى مۇناي-گاز كەن ورىندارىندا گاز وڭدەۋ قۋاتىن ارتتىرۋدىڭ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

– بۇل تۇرعىدا قاشاعانداعى گاز وڭدەۋ زاۋىتى قۇرىلىسىنىڭ دەر كەزىندە باستالعانى ماڭىزدى وقيعا بولدى. ۇكىمەت «سامۇرىق-قازىنا» ۇلتتىق ءال-اۋقات قورىمەن بىرلەسىپ، جاڭا گاز ءوندىرۋ جوبالارى ءۇشىن جەر قويناۋىن پايدالانۋشىلاردان گاز ساتىپ الاتىن باعانىڭ ىنتالاندىرۋ فورمۋلاسىن جاسادى. سوندىقتان سىزدەردى تاۋارلىق گاز ءوندىرىسىن ۇلعايتۋ بويىنشا جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا اتسالىسۋعا شاقىرامىن، – دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى كومىرسۋتەگى شيكىزاتتارىن تەرەڭ وڭدەۋدى دامىتۋدى ماڭىزدى مىندەت رەتىندە اتادى. پرەزيدەنت گاز-حيميا جوبالارىنا كوگىلدىر وتىن قولدانۋ ونەركاسىپتىڭ شيكىزاتتىق باعىتىن تومەندەتەدى دەپ پايىمدايدى.

قاسىم-جومارت توقايەۆ مۇناي-گاز جوبالارىندا قازاقستاندىق ۇلەسكە باسىمدىق بەرۋ قاجەت ەكەنىنە نازار اۋداردى.

مەملەكەت باسشىسى قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك كومپانيالار اراسىنداعى تەحنولوگيالىق كووپەراسيالاردى نىعايتۋ اياسىندا Chevron، Total، Eni، ExxonMobil، Agip سياقتى ءىرى كاسىپورىنداردىڭ قولداۋىمەن قۇرىلعان مۇناي-گاز ماشينالارىن جاساۋدى دامىتۋ حالىقارالىق ورتالىعىنىڭ قىزمەتىن اتاپ ءوتتى. ۇكىمەتكە حالىقارالىق وزىق تاجىريبەگە سۇيەنە وتىرىپ، ءتيىمدى تەحنولوگيالار ترانسفەرتى جۇيەسىن قۇرۋ تاپسىرىلدى.

قاسىم-جومارت توقايەۆ كەزدەسۋ سوڭىندا قاتىسۋشىلاردىڭ ۇسىنىستارىنا توقتالىپ، ۇكىمەتكە جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن زاڭنامالىق نورمالاردىڭ قابىلدانۋىن قامتاماسىز ەتۋدى، كوتەرىلگەن بارلىق ماسەلە بويىنشا اتقارىلعان جۇمىستار تۋرالى تولىق ەسەپ بەرۋدى تاپسىردى.

سونىمەن قاتار مەملەكەت باسشىسى داۋلى ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن شەتەلدىك پلاتفورمالارمەن قاتار استانا حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ اربيتراجدى سوتىن دا پايدالانۋعا بولاتىنىن ايتتى. سونداي-اق بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋدى جالعاستىرا بەرۋگە جانە ەلىمىزدەگى ينۆەستيسيالىق احۋالدى جاقسارتۋعا مۇددەلى ەكەنىن جەتكىزدى.