قارجىلىق ساۋاتتىلىق
قازاقستاندىقتار اراسىندا دەپوزيتتەر ەڭ تانىمال ينۆەستيسيا ءتۇرى بولىپ قالا بەرەدى. 2024 جىلدىڭ سوڭىنا قاراي ەل ازاماتتارى بانكتەرگە 23 ترلن تەڭگەدەن استام قاراجات سەنىپ تاپسىرعان. بۇل قارجى قۇرالدارىنىڭ سەنىمدىلىگى مەن قولجەتىمدىلىگىن كورسەتەدى. قازاقستانداعى دەپوزيتتەردىڭ ءۇش نەگىزگى ءتۇرى بار: جيناق (سبەرەگاتەلنىي)، مەرزىمدى (سروچنىي)، جانە مەرزىمسىز (نەسروچنىي).
جيناق دەپوزيتتەرى ەڭ جوعارى سىياقى مولشەرلەمەسىن ۇسىنادى، ءبىراق شارتتارى قاتاڭ. اقشانى تولىقتىرۋ شەكتەۋلى، ال مەرزىمىنەن بۇرىن شەشكەن جاعدايدا سىياقىدان ايىرىلاسىز. بۇل دەپوزيت ءتۇرى ۇزاق مەرزىمدى ماقساتتارعا جانە قارجىلىق رەزەرۆى بار ادامدارعا قولايلى. مىسالى، Bank RBK 6 ايعا 17،5% مولشەرلەمەمەن (ەڭ تومەنگى 15 000 تەڭگە)، ال «فريدوم بانك» ءدال وسىنداي مولشەرلەمەمەن ەڭ تومەنگى 500 000 تەڭگەگە دەپوزيت اشادى.
مەرزىمدى دەپوزيتتەر جيناق دەپوزيتتەرىمەن سالىستىرعاندا يكەمدىرەك. ولار شامامەن 15% سىياقى مولشەرلەمەسىن ۇسىنادى جانە مەرزىمىنەن بۇرىن جابىلعان جاعدايدا سىياقىنىڭ ءبىر بولىگىن الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل دەپوزيت ءتۇرى قارجىلىق قاۋىپسىزدىك جاستىعى جوق ادامدار ءۇشىن قولايلى.
مەرزىمسىز دەپوزيتتەر قازاقستاندىقتار اراسىندا ەڭ تانىمال، سەبەبى ولار ەركىن اقشا اينالىمىنا مۇمكىندىك بەرەدى. قارجىنى كەز كەلگەن ۋاقىتتا تولىقتىرۋعا نەمەسە شەشىپ الۋعا بولادى. بۇل دەپوزيتتەردە سىياقى مولشەرلەمەسى تومەنىرەك، ءبىراق قولايلىلىعى جوعارى. مىسالى، «فريدوم بانك» 14،1%، ال Kaspi 13،2% مولشەرلەمەسىن ۇسىنادى.
بانك تاڭداۋ كەزىندە سەنىمدىلىككە، فيليالداردىڭ جاقىندىعىنا جانە بانكوماتتاردىڭ قولجەتىمدىلىگىن ەسكەرگەن ءجون. قارجىلىق قۇجاتتاردى تۇسىنبەيتىندەر ءۇشىن ەڭ ءتيىمدى جول – سىياقى مولشەرلەمەسىنە ەمەس، بانكتىڭ گەوگرافيالىق ىڭعايلىلىعىنا نازار اۋدارۋ.
بۇل دەپوزيت تۇرلەرىن ءتۇسىنۋ قازاقستاندىقتارعا ءوز قارجىسىن ءتيىمدى باسقارۋعا جانە ءقاۋىپسىز ينۆەستيسيا جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.