تۇرسىنبەكوۆا وتە وزەكتى تاقىرىپتى قوزعادى
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتتىگىنە كانديدات سالتانات تۇرسىنبەكوۆا اقتاۋدا جالعىزباستى انالارمەن كەزدەسۋ وتكىزدى. ولاردىڭ قيىن جاعدايىنان بۇكىل ەلىمىز حاباردار.
«بۇل - اۋقىمدى جانە وتە وزەكتى پروبلەما. جالعىزباستى انالار اليمەنت سۇراماۋى كەرەك، بۇرىنعى كۇيەۋى مەن بىرگە تۇراتىن ادامدارىنىڭ ارتىنان جۇگىرمەۋى كەرەك. بالالارىن وسىرەدى، ولارعا ءبىلىم، لايىقتى تاربيە بەرەدى. ايەلدەر بارلىق جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن ءوز مويىندارىنا كوتەرمەۋى ءتيىس»، – دەدى سالتانات تۇرسىنبەكوۆا.
قۇقىق قورعاۋشى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە سىلتەمە جاساي وتىرىپ، بىرنەشە ازاماتتى اتادى.
«2021 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 139-بابى بويىنشا اليمەنت تولەمەگەنى ءۇشىن 300-دەن استام بورىشكەر قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى، ولاردىڭ جارتىسى ناقتى مەرزىمدەرىن الدى»، - دەدى ول.
بۇل رەتتە قارىزدىڭ جالپى سوماسى جۇزدەگەن ميلليارد تەڭگەنى قۇراسا، سوت ورىنداۋشىلار ءقازىردىڭ وزىندە جۇزدەگەن ىستەردى جۇرگىزىپ جاتىر.
كەزدەسۋگە بالاسى بار ايەل قاتىستى.
«ەكى جىل بۇرىن مەن بالاعا اليمەنت سۇرادىم. اكەسى اليمەنت تولەمەيدى جانە تولەگىسى دە كەلمەيدى، ولار وزدەرىنەن ەشتەڭە وندىرە الماۋ ءۇشىن جۇمىستى تاستاپ، ءتۇرلى قۋلىققا بارعان. باسىندا ول اكەسى ەكەنىن مويىنداعان، كەيىن اقىلى دنق تالداۋىن سۇراپ، بىلگەنىن ىستەپ جاتىر»، - دەپ ءبولىستى ول.
ايەل اليمەنت ءوندىرۋدىڭ قولدانىستاعى ادىستەرى ءتيىمسىز دەپ سانايدى.
كانديداتتىڭ ايتۋىنشا، اليمەنت وندىرۋدەگى نەگىزگى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – بورىشكەردىڭ كىرىسىن انىقتاۋدىڭ ءتيىمدى ادىستەرىنىڭ جوقتىعى. ەگەر بورىشكەردە جۇمىس بولماسا جانە جۇمىس ىزدەۋگە تىرىسپاسا، وندا اليمەنتتىك قارىز ورتاشا رەسپۋبليكالىق جالاقىعا سۇيەنە وتىرىپ ايقىندالادى.
«سوت ورىنداۋشىلارى بورىشكەردىڭ مۇلكى تۋرالى اقپاراتتى تەك اشىق كوزدەردەن الادى. مىسالى، ونىڭ رەسمي تابىسىنىڭ سوماسى 50 مىڭ تەڭگە ەكەنى كورسەتىلسە، ودان اليمەنت رەتىندە ءىرى سومانى ءوندىرۋ مۇمكىن ەمەس. سوت ورىنداۋشىسى تاراپىنان ونىڭ قىمبات كولىكتى قايدان العانى جانە شەتەلگە قانداي اقشاعا باراتىنى تۋرالى تۇسىنىكتەمە بەرۋدى تالاپ ەتۋ شەكتەن شىققاندىق دەپ سانايدى»، - دەپ ءبولىستى ول.
سالتانات تۇرسىنبەكوۆا ساراپشىلاردىڭ دەرەكتەرىنە سۇيەنە وتىرىپ، ءتورت تاڭبالى ايىپپۇل سالۋ نەمەسە ەكى جىلعا دەيىن قاماۋعا الۋ تۇرىندەگى جازا بولماسا، ولاردىڭ اليمەنت بويىنشا مىندەتتەمەلەرىن ورىنداتۋ ءىس جۇزىندە مۇمكىن ەمەس ەكەنىن ايتتى. سەبەبى، اليمەنت تولەمەيتىن ازاماتقا قاتىستى قىلمىستىق ءىس قوزعالعان كەزدە ول ازداعان سومانى، ايتالىق، بىرنەشە مىڭ تەڭگە تولەپ، جاۋاپكەرشىلىكتەن جالتارىپ كەتەدى.
«اليمەنتتەردى تۇراقتى تولەمەيتىندەرگە اسەر ەتۋ مەحانيزمى ءتيىمدى ەمەس ەكەنىن مويىنداۋ كەرەك. نەگە بۇل وزگەرمەيدى؟»، - دەپ اتاپ ءوتتى قۇقىق قورعاۋشى.
ايتا كەتەيىك، سالتانات تۇرسىنبەكوۆا تولىق ەمەس وتباسىن قولداۋ تاقىرىبىن كوپتەن بەرى كوتەرىپ كەلەدى. ول ءوزىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسى اياسىندا تولىق ەمەس وتباسىلاردىڭ مارتەبەسىن زاڭنامالىق تۇرعىدان بەكىتۋدى، سونداي-اق وتباسىنىڭ ناقتى قيىن جاعدايىنا بايلانىستى تۇرعىن ءۇيدى ءادىل تاڭداۋ جانە ءبولۋ مەحانيزمىن ازىرلەۋدى ۇسىنادى.
سونىمەن قاتار، ۇمىتكەر Yessenov ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشىلارىمەن، ستۋدەنتتەرىمەن جانە تۇلەكتەرىمەن كەزدەستى.
ستۋدەنتتەر ونىمەن ءوز ماسەلەلەرىمەن ءبولىستى. جيىنعا قاتىسۋشىلاردىڭ ءبىرى اۋىلدان كەلگەن ستۋدەنتتەردى قولداۋ ماسەلەسىن كوتەردى.
«باردى بار دەۋ كەرەك، ماسەلەنى جوققا شىعارۋعا بولمايدى. جاستار اۋىلدان كەتىپ جاتىر، قالامەن سالىستىرعاندا، اۋىلدىق جەردە كوپ بالالى وتباسىلار كوپ، جۇمىس جوق. سوندىقتان جاستار ۇنەمى مۇمكىندىك ىزدەپ، ۇلكەن قالالارعا كەتىپ جاتادى. وسى ۋاقىتقا دەيىن كوپ ايماقتاردى ارالادىم جانە شۇعىل نازار اۋدارۋدى قاجەت ەتەتىن ماسەلەلەردىڭ بارلىعىن كورىپ، ەستىپ ءجۇرمىن. گرانتپەن قوسا، اۋىلداردا دا جاقسى ءومىر سۇرۋگە جاعداي جاساۋ كەرەك، بالالارىمىز ماجبۇرلىكتەن ەمەس، ءوز ەرىكتەرىمەن قالا الۋى كەرەك»، - دەدى ول.
سالتانات تۇرسىنبەكوۆا اۋىلدارداعى ەڭ ءبىرىنشى نەنى وزگەرتكىسى كەلەتىنىمەن ءبولىستى. ماسەلەن، اۋىل تۇرعىندارى ءۇشىن العاشقى مەديسينالىق-سانيتارلىق كومەكتىڭ قولجەتىمدىلىگىن 100 پايىز قامتاماسىز ەتۋ، اۋىلدىق جەردەگى فەلدشەرلەردى كولىكپەن قامتاماسىز ەتۋ، اۋىلدىق جەرلەردەگى ستۋدەنتتەردى قولداۋ بويىنشا مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى ازىرلەۋ كەرەك.