كەز كەلگەن بالانى پەرىشتە دەسەك بولادى. سەبەبى، ولار قۋلىق-سۇمدىقتان ادا، جۇرەگى اق، ويى تازا، كوڭىلى دە كىرلەنبەگەن. نە ويلايدى، نەنى كورىپ تۇر، سونى ءدال سول كۇيىندە بوياماسىز، شىنايى ايتادى.
الاتاۋ اۋدانىنداعى «شاڭىراق-2» شاعىناۋدانىنداعى ەلشامانوۆا ايگۇل ماحانبەتقالي قىزى جەتەكشىلىك ەتىپ وتىرعان «شاتتىق» بالاباقشاسىنا جولىمىز تۇسكەن بولاتىن. ونداعى تاربيەشى ريمما ارالباي قىزىنىڭ بالالارىمەن، ناقتىراق ايتساق، «سامۇرىق» توبىنىڭ بالدىرعاندارىمەن تىلدەستىك.
وزدەرى بىرىنەن-بىرى وتكەن سونداي سۇيكىمدى. ءتىلى ءتاتتى، ارمانى اسقاق بۇلدىرشىندەر نە ايتتى، كانە، بىرگە وقيىقشى.
«ۇلكەن ءۇي ساتىپ الامىن»
نۇريسلام تۇڭعاتار:
مەن جازدى اسىعا كۇتىپ ءجۇرمىن. جازدا ءىنجۋ تاتەمنىڭ ساباعى ءبىتىپ، دەمالىسقا شىعادى. سوسىن مەنى كۇرەسكە اپارىپ، الىپ كەلەدى. مەن ءبارىن جەڭەمىن دە، كو-و-پ اقشا تاۋىپ، ۇلكە-ە-ن ءۇي ساتىپ الامىز. اتام مەن اپامدى
اۋىلدان اكەلىپ الامىز. ءبارىمىز بىرگە تۇراتىن بولامىز.
اكەم جاقىندا ماشيناسىن ساتىپ جىبەردى. باسقا ماشينا تاپپاي جاتىرمىز، اكەمە ۇناماي قالىپ جاتىر. ءبىز اق ماشينا الامىز. ويتكەنى، اق ماشينانىڭ جۇرەگى دە اق بولادى.
اناشىم «جازدا دالاعا كوپ شىعۋعا بولمايدى، كۇنگە كۇيىپ كەتەسىڭ» دەيدى. كەشە مەن كوشەدەن قاپ-قارا بولىپ كەتكەن (نەگر جىگىتتى ايتىپ وتىر) اعانى كوردىم. ونداي قارا بولعىم كەلمەيدى، سوندىقتان دالاعا كوپ شىقپايتىن شىعارمىن.
«ءانۇراندى جاتقا بىلەمىن»
ارداق جۇمامۇرات:
ماعان كوكتەم مەن جاز مەزگىلدەرى ۇنايدى. جاسىل ءتۇستى جاقسى كورەمىن. قىستا سۋىق، توڭاسىڭ. ال كوكتەمدە كۇن جىلىنىپ، ادامدار جەڭىل كيىنەدى. كۇن جىلى بولعاندىقتان، ويناۋعا بارامىز، باتۋتقا سەكىرگەن كۇشتى. كوبىنەسە اتا-اناممەن بارامىن.
ۇيدەگىلەر مەنى «اديك» دەپ اتايدى. بالاباقشاداعى اپايلار مەن بالالار دا سولاي اتايتىندىقتان، كوبى مەنىڭ شىن ەسىمىم سولاي ەكەن دەپ قالادى.
ءانۇراندى جاتقا بىلەمىن. وسكەندە پوليسيا بولعىم كەلەدى، ءبىراق بۇل ارمانىم وزگەرىپ كەتۋى دە مۇمكىن.
ءبىزدىڭ بالاباقشادا تاەكۆوندو ۇيرەتەدى، اعاي ساباق بەرەدى. جاقىندا وتكەن جارىستان اياعىمدى اۋىرتىپ الدىم، سوسىن ورىن الا الماي قالدىم. ايتپاقشى، ەكى اپكەم دالاعا شىعىپ كەتەدى دە، قارىنداسىم ەكەۋمىزدەن تىعىلىپ تاتتىلەر جەپ كەلەدى. ونى پاپام مەن مامام ءبىلىپ وتىرادى. ءبىراق ۇرىسپايدى.
«كۇلىپ جۇرگەن ۇنايدى»
كاۋسار بولاتبەك:
بالاباقشاعا ءسىڭلىم ەكەۋمىز كەلەمىز. ءسىڭلىم بولا تۇرا، اتا-انام مەنى قاتتى ەركەلەتەدى. اكەم مەنى موينىنا وتىرعىزىپ، اعام اسپانعا لاقتىرادى، ماعان سولاي ەتكەن قاتتى ۇنايدى. بالاباقشادا بارلىق قىزبەن دوسپىن.
ماعان جىلى بولىپ تۇراتىن مەزگىلدەر ۇنايدى. قىستا كوبىنەسە اققالا جاساعان كۇندەر عانا ۇنايتىن سەكىلدى. كۇن جىلى كەزدە جارقىراعان كۇن شىعىپ، ادامدار دا كۇلە باستايدى، ەندى جاقسى كورەتىن بالمۇزداعىمدى دا ءجيى جەيتىن بولدىم.
انامنىڭ كۇرىش تاماعىن، سوسىن لاعمانىن جاقسى كورەمىن. ءدامدى پىسىرەدى. اق پەن قارا تۇستەردى ۇناتامىن، ەكەۋى بىر-بىرىمەن جاقسى ۇيلەسەتىن سەكىلدى.
مەن وسكەندە دارىگەر بولامىن دەپ ءجۇرمىن. اۋىرىپ قالعان ادامداردى ەمدەپ، كومەكتەسكىم كەلەدى.
«قىزداردى سىيلاۋ كەرەك»
دانيال مۇستافين:
دوستارىمنىڭ كوبى بالاباقشادا. ءبىراق ولارمەن كەيدە توبەلەسىپ تە قالامىن. اسىرەسە، سىرتقا ويناۋعا شىققاندا ىنىمە تيىسكەن بالانى كورسەم، جۇگىرىپ بارىپ سول بالانى ۇرعىم كەلىپ تۇرادى. ءبىراق ريمما اپاي بىزگە «ءبارىڭ ءبىر ءۇيدىڭ بالاسىنداي دوس بولىڭدار، ەرتەڭ مەكتەپكە كەتىپ قالساڭدار، سوندا ءبىر-بىرىڭدى ساعىناسىڭدار» دەيدى ىلعي. سوسىن ۇندەمەيمىن.
بالاباقشا بەرەتىن تاماقتاردىڭ ءبارى ءدامدى، اسىرەسە ماعان پالاۋ ۇنايدى.
انام مەنى «جانىم بوپەم»، «ءوزى جۇرەك سياقتى» دەپ ەركەلەتەدى. ول سوزدەر مەنى قۋانتادى.
مەن جىگىت بولعاندا، دارىگەر بولسام دەيمىن. بوكسقا دا قاتىساتىن شىعارمىن.
جاز شىققاندا گۇلدەر ادەمى، جايقالىپ وسەدى، قىزدار دا گۇلدەر سياقتى ادەمى. قىزداردى رەنجىتۋگە بولمايدى، ولاردى سىيلاۋ كەرەك.
«وتانىمدى دا، وتباسىمدى دا
قورعايتىن بولامىن»
قايىرجان جولداسبەكوۆ:
ماعان دا جىلى مەزگىلدەر، جىلى كۇندەر ۇنايدى. سەبەبى، ونداي كۇندەرى تۋىستارىما قىدىرىپ بارامىن. ولار وتە الىستا تۇرادى. جولدا جۇرگەن دە ۇنايدى. كولىكتىڭ تەرەزەسىنەن دالاعا قاراپ وتىرعان سونداي جاقسى.
اتا-انام مەنى «قايروش» دەيدى. بالاباقشاعا وتە كىشكەنتاي كەزىمنەن باستاپ كەلىپ ءجۇرمىن. اپايلاردىڭ ايتۋىنشا، مەن كوپ سويلەمەيتىن، ايتقاندى قىلاتىن بالا بولىپپىن، ال ءقازىر شامالى وسكەسىن ولاي ەمەس ەكەنمىن.
ءانۇراندى ءبارىمىز جاتقا بىلەمىز، بالاباقشادا كۇندە تاڭەرتەڭ ايتامىز.
وسكەندە اعالار سياقتى اسكەرگە بارامىن، وتانىمدى قورعايتىن بولامىن. وتباسىمدى دا قورعايمىن. سوسىن بوكسقا قاتىسقىم كەلەدى، ءوزىمدى قورعاپ ءجۇرۋ ءۇشىن.
«گۇلدەردى جۇلۋعا بولمايدى»
ايلين سابيروۆا:
كوكتەم شىقسا، وتباسىمىزبەن قاتتى قۋانامىز. كۇن جىلىنعان سوڭ، سىرتقا ويناۋعا رۇقسات ەتەدى. اۋلادا دا، بالاباقشادا دا بارلىق بالامەن دوس بولعاندى جاقسى كورەمىن. ۇرسىسپاۋ كەرەك. ويىنشىققا تالاسپاۋ كەرەك.
جاز مەزگىلى ءتىپتى ۇنايدى. ول كەزدە مەنىڭ كۇندەرىم وتە كوڭىلدى وتەدى. كۇن جادىراپ، بالمۇزداعىمىزدى جە-ە-پ، اۋلادا ۇزاق سەرۋەندەيمىز.
مەن ءۇيدىڭ كەنجەسى بولعاندىقتان، ءۇيدىڭ ەركەسىمىن. اتا-اناما قاتتى ەركەلەيمىن. گۇلدەردى جاقسى كورەمىن، ولاردى جۇلۋعا بولمايدى. ويتكەنى گۇلدەردىڭ دە جانى بولادى ەكەن، جۇلىپ الساڭ، جىلاپ قالۋى مۇمكىن.
مەنەن ءسىز سياقتى «وسكەندە كىم بولاسىڭ؟» دەپ سۇرايتىندار كوپ. مەن «ادام بولامىن» دەپ جاۋاپ بەرەمىن. شىنىمەن جاقسى ادام بولعىم كەلەدى!
«اۋىل دەگەن جاقسى»
ءاليحان بەيداحمەت:
ءبىز اۋىلعا ءبىر جىلدا ءبىر-اق رەت بارامىز. وندا دا انام دەمالىس العاندا. مەنىڭ اناشىم اسپاز بولىپ جۇمىس ىستەيدى. بالالارعا ءدامدى تاعامدار مەن ءتۇرلى شىرىندار دايىندايدى.
اۋىلعا بارۋعا اسىعىپ تۇرامىن. اۋىل دەگەن جاقسى عوي. ءبىزدىڭ ۇيدە سيىر، جىلقى، قويلارىمىز بار. ولاردىڭ بالالارى دا سونداي سۇيكىمدى. اۋىلعا بارساڭ راحا-ات قوي، قۇرت، ماي جەپ، ايران، ءسۇت ىشەسىڭ. ونىڭ ءبارى ادامعا پايدالى دەيدى، كوپ ىشسەڭ، مىقتى جىگىت بولىپ وسەسىڭ. مەن مىقتى بولىپ وسسەم، وتانىمدى قورعايتىن سارباز بولامىن.
بىزگە اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەتىپ جاتىر. بيىل بالاباقشامەن قوشتاسپايتىن بولدىم، ءالى ءبىر جىلىم بار ەكەن.
«ول ءبىز ءۇشىن قاشاندا بيىك»
ايسۇلتان بايانباي:
مەن بيىل بالاباقشامەن قوشتاسامىن. ساعىناتىن بولامىن. ماعان بالاباقشانىڭ كۇرىش سورپاسى ۇنايدى، ءبىراق بارلىق تاماعى ءدامدى.
كەشكە ۇيگە بارعاندا، قىزداردىڭ ورتاسىنداعى جالعىز ۇل مەن بولعاندىقتان، اكەم مەنى «ارىستانىم» دەپ ەركەلەتەدى. اكەمنىڭ ءۇمىتىن اقتاعىم كەلەدى. جاقسى وقۋشى بولامىن، اسكەرگە بارامىن.
قايرات نۇرتاستىڭ اندەرىن تىڭداعان ۇنايدى.
ءبىزدىڭ پرەزيدەنتىمىز – قاسىم-جومارت توقايەۆ دەگەن اتا. ول ءبارىمىزدى باسقارىپ وتىر. استانادا بايتەرەگىمىز بار، ول ءبىز ءۇشىن قاشاندا