بالالار جىلى قالاي ءوتتى؟
استانا قالاسىندا چەحيا، حورۆاتيا، ۆەنگريا، قىرعىزستان جانە باسقا دا ەلدەردىڭ حالىقارالىق ساراپشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن «قازاقستانداعى بالالار جىلى: بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەر، ءتۇيىندى سىن-قاتەرلەر مەن مۇمكىندىكتەر» كونفەرەنسياسى ءوتتى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz Inbusiness.kz-كە سىلتەمە جاساپ.
جيىنعا بۇۇ-نىڭ بالا قۇقىقتارى جونىندەگى وكىلدەرى، قازاقستانداعى بۇۇ بالالار قورى (يۋنيسەف)، پارلامەنت، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار، بالا قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىلدەر، پەداگوگتەر، اتا-انالار جانە بالالار وكىلدەرى قاتىستى.
كونفەرەنسياعا قاتىسۋشىلارعا وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ قۇتتىقتاۋ ءسوزىن ارنادى. ول قاتىسۋشىلارعا بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ سالاسىنداعى بەلسەندىلىگى مەن ۇلەسى ءۇشىن العىس ءبىلدىرىپ، قازاقستانداعى بالالار جىلىن قورىتىندىلادى. سونداي-اق بالالىق شاقتىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن شەشۋدەگى ودان ءارى جۇزەگە اسىرىلاتىن ءىس-قيمىلدار مەن تاسىلدەر قاراستىرىلدى.
«ەلىمىزدىڭ پرەزيدەنتى 2022 جىلدى بالالار جىلى دەپ جاريالادى. بۇل مەملەكەتتىڭ وسكەلەڭ ۇرپاققا ماڭىزدى كوڭىل ءبولۋ جانە ەلىمىزدىڭ بولاشاعىنا قامقورلىق جاساۋ دەڭگەيىن كورسەتەدى. بالالار ەلىمىزدەگى حالىقتىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگىن قۇرايدى. بالالار جىلىندا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا بالالاردىڭ تاماقتانۋىن جاقسارتۋ بويىنشا شارالار قابىلداندى. تاماقتانۋ ساپاسىن كۇشەيتۋ، تاماقتانۋ قۇنىن رەتتەۋ، قولما-قول اقشاسىز ەسەپ ايىرىسۋدى ەنگىزۋ بولىگىندە تاماقتانۋدى ۇيىمداستىرۋ قاعيدالارىنا وزگەرىستەر ەنگىزىلدى. مەكتەپتەگى تاماقتانۋدى قوعامدىق باقىلاۋ جانداندىرىلدى. ماڭىزدى باعىتتاردىڭ ءبىرى – قولايلى جاعدايلاردى قامتاماسىز ەتۋ. اپاتتى مەكتەپتەردى، ءۇش اۋىسىمدى وقىتۋدى جانە وقۋشى ورىندارىنىڭ تاپشىلىعىن جويۋ ءۇشىن «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسى ازىرلەندى. باعدارلاماعا سايكەس، قالالار مەن اۋىلداردا 800 مىڭنان استام جاڭا وقۋشى ورىندارىنا 401 مەكتەپ سالىنادى»، - دەدى اسحات ايماعامبەتوۆ.
مينيستر بالالار جىلىنداعى كەلەسى باسىم باعىت بالاباقشالاردا، مەكتەپتەر مەن كوللەدجدەردە بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى. بارلىق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا كامەرالار ورناتىلدى، ءبىلىم بەرۋ وبەكتىلەرىن قورعاۋدى كۇشەيتۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلىپ كەلەدى، تۋرنيكەتتەر، دابىل تۇيمەلەرى ورناتىلىپ جاتىر.
بالالار جىلى تۇڭعىش رەت بالانى قورقىتۋدان (بۋللينگتەن) قورعاۋ قۇقىعى بەكىتىلدى، ءتيىستى الدىن الۋ ەرەجەلەرىن ازىرلەۋ بويىنشا قۇزىرەت ەنگىزىلدى، بۇل قۋدالاۋعا ۇشىراعان بالالارعا ۋاقتىلى ەسكەرتۋگە جانە قاجەتتى كومەك كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
سونىمەن قاتار بيىل ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ پسيحولوگيالىق قىزمەتىنىڭ ءبىرىڭعاي قاعيدالارى قابىلداندى.
ەلىمىزدە بالالاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ يندەكسى العاش رەت ازىرلەندى. ءار باعىتتا لايىقتى ءومىر ءسۇرۋ جاعدايلارىنا، بىلىمگە، دەنساۋلىق ساقتاۋعا، ينفراقۇرىلىمعا، زورلىق-زومبىلىقتان قورعاۋعا جانە الەۋمەتتەنۋگە قول جەتكىزۋدى كورسەتەتىن ەڭ ماڭىزدى ينديكاتورلار تاڭدالدى.
مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەلەۋ مەن وقىتۋدى دامىتۋ مودەلىن ىسكە اسىرۋ جالعاستىرىلدى. بۇل مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدار جەلىسىن كەڭەيتۋ، بالاباقشالارعا ءبىرىڭعاي كەزەكتىلىك بويىنشا پلاتفورما ازىرلەۋ، بۇل كەزەكتە قايتالانۋدى بولدىرماۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
بۇدان باسقا، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردى تىركەۋدى اۆتوماتتاندىرۋدى كوزدەيتىن پمپك ءمودۋلى ازىرلەندى. ءبىر پمپك اشۋ نورماتيۆتەرى 60 مىڭنان 50 مىڭ بالاعا ازايتىلدى.
سونىمەن قاتار بالالار جىلى مەكتەپ اۆتوبۋستارىنىڭ اۆتوبۋس پاركى العاش رەت اۋقىمدى تۇردە جاڭارتىلدى. ول 515 جاڭا اۆتوكولىكپەن تولىقتىرىلدى.
سونداي-اق مەكتەپ كىتاپحانالارىنىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسى العاش رەت كەشەندى تۇردە جەتىلدىرىلدى. كوركەم ادەبيەت قورى مەملەكەتتىك تىلدەگى باسىلىمدارمەن تولىقتىرىلدى.