...كەشە اليانىكىنە باردىق. ابدەن اۋرۋ مەڭدەگەن ءجۇزى سىنىق، سولعىن.
– اياعىڭ قالاي، جاقسى ما؟ – دەدى قۇربىسى گۇلىم.
– ءيا، جاقسى. وزدەرىڭ قالايسىڭدار؟ ارمان قالاي؟ وتىن-سۋلارىڭدى قامداپ الدىڭدار ما؟ – دەدى باسەڭ ۇنمەن ءاليا.
كانداي سابىرلى دا ءتوزىمدى جان ەدى! ءحالىن سۇراپ قاشان بارساق تا، سول سالماقتى، ءبىرقالىپتى قالپىنان ەش تانعان ەمەس. نەتكەن كۇش-جىگەر! ءيا، ۇزاققا سوزىلعان دەرتىنەن قالاقتاي عانا بولىپ قالعان ءاليانىڭ بويىنان بايقالعان ەرەكشە ءبىر قاسيەتى – توزىمدىلىگى، قالا بەردى قايسارلىعى. «اياعىڭ كالاي؟» دەگەننەن-اق باسقا بىرەۋ بولسا «قۇرىسى-ىن، تۇنىمەن ۇيىقتاتپايدى، قاقساپ شىعادى. اياق ءبىر جاعىنان، كۇيەۋ ەكىنشى جاعىنان، جانىمدى جەگىدەي جەپ بىتەتىن بولدى»، – دەپ، ءارى قاراي بۇكىل پروبلەماسىن تىزبەلەي جونەلەر مە ەدى. الدە تاعدىرىنا مويىنسۇنعانى، كوندىككەنى مە بۇل؟ بالكىم، ايەلدى قيۋى قاشقان وتباسىنىڭ تىرلىگى، ەكىنشى جاعىنان جازىلماس دەرتى قايسارلاندىرىپ جىبەرگەن بە؟.. بارلىق قيىندىقتان جەڭىلگەن سىڭايلى دەيىن دەسەڭ، جوق، اۋزىنان قاتتى كۇيىنگەن ءسوز شىقپايدى. تاعدىر دا اۋىر سىناعىن كوتەرە الاتىن ادامعا بەرەدى دەگەنى راس بولدى-اۋ.
...كۇيەۋى ادەتتەگىدەي تاعى ءىشىپ كەلدى. «تاماق بار ما؟»، – دەدى قولىن دا جۋماستان ۇستەل باسىنا وتىرىپ جاتىپ.
«نەگە ۇندەمەيسىڭ، جاقتىرماي وتىرسىڭ با؟»، – دەپ ءاليانى ءبۇيىرىن تەسەردەي سۇق ساۋساعىمەن اياۋسىز نۇقىپ-نۇقىپ قالدى. كۇندەگى ادەتى وسى. ەكى ۇلدىڭ دا ابدەن مازاسىن الىپ ءبىتتى. ادەتتەگىدەي اسقار مەن اسحات بۇگىن دە اۋزى لاس اكەنىڭ قاھارىنان تايساقتاپ، تەرەزە الدىندا ءۇنسىز، جانى جاداپ وتىرعان ءاليانىڭ باۋىرىنا تىعىلدى.
– بىزگە مازا بەرشى، مۇرات. تاماعىڭدى جىلىتىپ قويدىم، ءىش تە دەم العىن، – دەدى ءوزىن سابىرلى ۇستاۋعا تىرىسقان ءاليا.
– ىشپەيمىن تاماعىڭدى! – دەپ اقىرىپ قالدى مۇرات. – جوق، سەن نەگە تىرىسىپ تۇرسىڭ، ءاي؟ الدە، كەشە مەن شولمەككە ايىرباستاپ جىبەرگەن حرۋستال ۆازاڭدى جوقتاپ تۇرمىسىڭ؟ دۇنيەقوڭىزدىعىن قارا مۇنىڭ! كەزىندە مەن تاپقانمىن بۇل مۇلىكتەردى. سوندىقتان دا نە ىستەسەم دە ءوزىم بىلەمىن. ۇقتىڭ با؟ ۆوت تاك، ۆوت!
مۇرات بىلش ەتكىزىپ ەدەنگە تۇكىرە سالدى.
– اقىرعاننىڭ ءبارى ارىستان ەمەس، قۋ جانىما تىنىشتىق بەرشى. باسقا ەش نارسە سۇرامايمىن سەنەن، مۇرات، – دەدى تاۋسىلا، اۋەلدەن كوپ سوزگە جوق ءاليا قىسقا قايىرىپ. ءسويتتى دە، ەكى جاعىندا ۇرپيىسە تۇرىپ قالعان ۇلدارىن جەتەكتەي شىعار ەسىككە بەتتەدى.
– مۇنىڭ ماقالشىلىن، ءتىلىڭ شىعايىن دەگەن ەكەن، – دەپ اقىرىپ سوڭىنان جەتىپ كەلگەن كۇيەۋى حالاتىنىڭ جاعاسىنان بۇرە ۇستاپ العان كۇيى ءتور جاققا قاراي قاڭباق قۇرلى كورمەستەن لاقتىرىپ جىبەردى ءاليانى. اراققا سىلقيا تويىپ الىپ، ەكى اياعىنان ازەر تۇرعان كۇيەۋىنەن ناپ-نازىك ءاليا مۇنداي جويقىن كۇشتى كۇتپەگەن ەدى. سونادايعا توڭكەرىلىپ تۇسكەن ەسكى تەمىر ورىندىقتىڭ اياعىنا بار ەكپىنىمەن قاتتى سوعىلدى. اياق تۇسىنىڭ شىم ەتكەنىن بىلەدى، ءبىراق ءارى قاراي باسى اينالىپ، نە بولعانىن ۇقپاي قالدى. ەسىن جيسا، وڭ اياعى قان-جوسا. اۋىرعانى جانىنا از عانا باتاتىن سياقتى. بوتاداي بوزداپ وتىرعان ەكى بالاسىنىن باسىنان سيپاي بەردى.
«جازىم دەگەن اياق استىنان» دەپ وتىرۋشى ەدى ۇلكەندەر. ءيا، سول وقيعادان كەيىن ومىرلىك مۇگەدەك بولىپ قالارىن ءاليانىڭ ءوزى دە بىلمەدى. اۋەلگىدە اياعىنان قان توقتاماي قويعان سوڭ ءوز بەتىنشە ءتۇرلى دارىلەر جاعىپ، تاڭىپ تاستاپ ءجۇردى. كەيىن ءىسىنىپ، ىرىڭدەپ، سولقىلداتىپ، تاڭدى كوز ىلمەي اتىراتىن حالگە جەتتى. سويتسە، ورىندىقتىڭ تەمىرى كىرش ەتىپ كىرگەن كەزدە، اياعىنىڭ سۇيەگى زاقىمدانعان ەكەن. دارىگەرلەر اياعىڭدى كەسۋ كەرەك دەپ شەشتى. ءبىراق ەكى بالا دا جاس، ولاردىڭ كۇنى نە بولادى دەگەن ويمەن ءاليا كەلىسىم بەرمەدى. ءالى-اق ءجۇرىپ كەتەمىن دەگەن ءۇمىتىن دە ۇزگىسى كەلمەدى. ول نەبارى وتىز جاستا ەدى.
ال ءقازىر قوس بالداققا تاۋەلدى بولىپ قالعان. سىرتتان كىشكەنتاي اسحات:
– ماما، نان جەيمىن، – دەپ ارسالاڭداي كىردى. قايعى-مۇڭ دەگەندى ءالى سەزىنە قويماعان قايران تازا كوڭىلدى پەرىشتەم-اي! اياق كيىمىن شەشپەستەن جۇگىرىپ كەلىپ، داستارحان شەتىندە تۇرعان ناننىڭ ۇنتاعىن جەڭىمەن سىپىرىپ ءوتىپ ءبىر جاپىراق ناندى اۋزىنا جۇمىرلاي تىعىپ كەتىپ بارادى، سىرتقا، ويناۋعا. ال ەرتە ەسەيگەن اسقارى، تۇڭعىشى جەرگە توگىلگەن نان ۇنتاعىن دەرەۋ تەرىپ الىپ جاتىر...
...بۇل وسىدان 25 جىلعى وقيعا بولاتىن. كوشەدەن بالداقتى ايەلدى كورىپ، ەسىمە ءتۇسىپ كەتكەنى. ءاليالار «كوك بازار» جاقتا تۇراتىن-دى. بار ما ەكەن ءوزى؟.. اسقار مەن اسحات بۇگىندە ءداۋ جىگىت بولىپ، اناسىن باعىپ-قاعىپ وتىرعان شىعار. سوعان سەنگىم كەلەدى...