بۇگىن تۇرمىسى تومەن حالىقتىڭ مۇڭىن تاعى ءبىر دەپۋتات كوتەردى. ۇكىمەت باسشىسىنا جولداعان ساۋالىندا ااك كولەمىن ارتتىرۋ جايى قوزعالدى.
ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا دەپۋتات دينارا زاكييەۆا اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك كولەمىن ارتتىرۋدى سۇرادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz قازاقپاراتقا سىلتەمە جاساپ.
«اتاپ ايتقاندا، وتباسىلاردىڭ جاعدايى بىردەي ەمەس، ءبىر جەردە اتا-انا بالالارىن بارلىق قاجەتتىلىكتەرمەن قامتاماسىز ەتە السا، ەندى ءبىر جەردە ونداي مۇمكىندىك جوق. كەمىندە 625 مىڭ، دەمەك ءاربىر ونىنشى بالا از قامتىلعان وتباسىندا تۇرىپ جاتىر. بۇنداي وتباسىنى قولداۋدىڭ ءبىر ءتۇرى - اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك (ااك). الايدا ونىڭ مولشەرى ءتىپتى قاراپايىم قاجەتتىلىكتەردى قامتاماسىز ەتۋگە جەتپەيدى. مىسالى، جان باسىنا شاققانداعى تابىسى كەدەيلىك شەگىنەن تومەن 6 ادامنان تۇراتىن وتباسىنا بەرىلەتىن ااك 7 مىڭ تەڭگەدەي عانا»، - دەدى د. زاكييەۆا ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ەرالى توعجانوۆتىڭ اتىنا جولداعان ساۋالىندا.
ونىڭ ايتۋىنشا، كومەككە مۇقتاج بالانى نەمەسە وتباسىن وزدىگىنەن انىقتاپ، كومەك كورسەتۋدىڭ ورنىنا، جۇمىس تەك كەلىپ تۇسكەن وتىنىشپەن جۇرگىزىلىپ جاتىر. مەملەكەتتىك باعدارلامالار تۋرالى مۇلدەم ەستىمەگەن، قانداي قۇقىقتارىنىڭ بار ەكەندىگىن بىلمەيتىن، قۇجاتتارى جوق بولعان سوڭ قاراپايىم قىزمەتتەر مەن كومەك تۇرلەرىن الا الماي جۇرگەن 200-دەن استام وتباسى انىقتالدى.
«ەشقاشان مەكتەپكە بارماعان 10-13 جاستاعى بالالاردى، اۋرۋلارى بارىنا قاراماستان، تۋعاننان بەرى ەشقانداي مەديسينالىق تەكسەرۋدەن وتپەگەن بالالاردى كوردىك. بۇل وتباسىلار تۋرالى ۋچاسكەلىك قىزمەتتەر اكىمدىكتەردى حاباردار ەتسە دە، ولار ادام شوشىرلىق جاعدايدا ءومىر سۇرۋلەرىن جالعاستىرعان. بۇگىندە 1 ملن 145 مىڭ وتباسى داعدارىس جاعدايىندا، ال قولايسىز جاعدايدا دەپ ەسەپتە تۇرعان وتباسىلاردا 12 مىڭ بالا تاربيەلەنىپ جاتىر. ناتيجەسىندە، الەۋمەتتىك ماسەلەلەردىڭ شەشىلمەۋى كوبىنەسە بالا قۇقىقتارىنىڭ بۇزىلۋى مەن قايعىلى سالدارلارعا، ياعني بالالار ۇيىنە تۇسۋىنە جانە زورلىق-زومبىلىققا اكەپ سوعادى»، - دەدى دەپۋتات.
«مۇنىڭ سەبەبى نەدە؟ فۋنكسيونالدىق تالداۋىمىز كورسەتكەندەي، وتباسى جانە بالا قۇقىقتارىن بۇزۋدىڭ الدىن الۋ ماسەلەلەرى نەمقۇرايلى، ءارى سوڭعى كەزەكتە قارالىپ ءجۇر. كامەلەتكە تولماعانداردىڭ ىستەرى جونىندەگى كوميسسيانىڭ جۇمىسى كوپ جاعدايدا تەك فورمالدى تۇردە عانا. كوميسسيا مۇشەلەرىنىڭ جۇمىستىڭ كوپتىگىنەن وتباسىلارعا باراتىن ۋاقىتى جوق. ال ۇيلەستىرۋ مەن باقىلاۋ قىزمەتى ءبىر عانا حاتشىعا جۇكتەلگەن»، - دەدى ول.
بۇگىنگى تاڭدا وكىلەتتى ورگاندار بالالار جىلىنا ارنالعان ءىس-شارالار جوسپارىن ازىرلەۋدە. وعان دەپۋتاتتار كەلەسى تارماقتاردى قوسۋدى ۇسىنادى:
1. تۇرمىسى تومەن وتباسىلاردىڭ بالالارىن قولداۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن ااك-تى ءار بالاعا كۇنكورىس مينيمۋمىنا دەيىن ارتتىرۋ. ياعني 1 بالاعا 36 مىڭ تەڭگە. بۇل ءۇشىن قوسىمشا 225 ملرد تەڭگە كەرەك.
2. ەلدى مەكەندەردە وتباسىنا كەشەندى تۇردە كومەكتەسۋ جانە بالا قۇقىقتارى بۇزىلۋىنىڭ الدىن الۋ جونىندەگى وكىلەتتى ورگاندار اراسىندا جۇمىستى ۇيلەستىرىپ وتىراتىن جانە ءتيىمدى ءوزارا ءىس-قيمىلدى قامتاماسىز ەتەتىن وتباسى، جاستار جانە بالالار ىستەرى جونىندەگى دەربەس باسقارما قۇرۋ.
3. ستراتەگيالىق قۇجاتتاردا كورسەتىلگەن وتباسى ينستيتۋتىن نىعايتۋ، وتباسىلىق قولايسىزدىقتىڭ، تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ جانە بالالارعا قاتىگەز قاراۋدىڭ الدىن الۋ جونىندەگى نىسانالى ينديكاتورلاردى وڭىرلەردىڭ اۋماقتى دامىتۋ جوسپارلارىنا ەنگىزۋ.