كرەاتيۆتى يندۋستريانى دامىتۋ – مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باسىم باعىتتارىنىڭ ءبىرى جانە بۇل سالا مەملەكەت باسشىسىنىڭ ەرەكشە نازارىندا. ەكونوميكانىڭ بۇل ستراتەگيالىق ماڭىزدى سەكتورى 2029 جىلعا دەيىنگى ۇلتتىق دامۋ جوسپارىنا ەنگىزىلگەن. نەگىزگى ماقسات – سالانى قولداۋعا ارنالعان زاڭنامالىق جانە ينستيتۋسيونالدىق شارالارعا، ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋعا، قازاقستاندىق كرەاتيۆتى ونىمدەردىڭ يمپورتىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان.
بيىل مەملەكەت باسشىسى «كرەاتيۆتى يندۋستريالاردى دامىتۋ تۋرالى» زاڭعا قول قويدى. بۇل قۇجات كرەاتيۆتى سالانى دامىتۋ بويىنشا ۋاكىلەتتى مەملەكەتتىك ورگان مەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ قۇزىرەتىن ارتتىرۋدى قاراستىرادى. ونىڭ ماقساتى – كرەاتيۆتى يندۋستريا وكىلدەرىنىڭ دامۋىنا جاعداي جاساۋ.
كرەاتيۆتى ەكونوميكانى دامىتۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى ارنايى شارالار پاكەتىن ازىرلەدى.
بيىل ۇكىمەت جانىنان كرەاتيۆتى يندۋستريالاردى دامىتۋ قورى قۇرىلماق. قوردىڭ نەگىزگى مىندەتى – دارىندى ازاماتتاردى تابۋ جانە قولداۋ، جوبالار مەن ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ، سونداي-اق قازاقستاندىق كرەاتيۆتى ونىمدەر مەن قىزمەتتەردىڭ ەكسپورتىن العا جىلجىتۋ.
قور حالىقارالىق نارىققا شىعارۋعا ارنالعان كرەاتيۆتى جوبالاردى دامىتۋ ءۇشىن، ءتۇرلى قارجىلىق جانە قارجىلىق ەمەس قولداۋ شارالارىن كونكۋرس نەگىزىندە ازىرلەپ، ىسكە اسىراتىن بولادى.
بۇدان بولەك، سەناتتا قوردى قارجىلاندىرۋ تارتىبىنە قاتىستى لوتەرەيا بيلەتتەرىنىڭ ساتىلىمىنان تۇسكەن تابىستىڭ كەمىندە 3%-ىن مىندەتتى مۇلىكتىك جارنا رەتىندە اۋدارۋ نورماسى قارالۋدا.
سونىمەن قاتار، مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى «كرەاتيۆتى يندۋسترياعا مەملەكەتتىك قولداۋ كورسەتۋ جانە ىنتالاندىرۋ قاعيدالارىن بەكىتۋ تۋرالى» نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق اكتىنىڭ جوباسىن ازىرلەدى. بۇل قۇجات كرەاتيۆتى يندۋستريا سۋبەكتىلەرىنە قارجىلىق جانە قارجىلىق ەمەس قولداۋ شارالارىن قاراستىرادى.
سونىمەن قاتار «e-Creative» دەپ اتالاتىن كرەاتيۆتى يندۋستريا وكىلدەرىنىڭ ءبىرىڭعاي رەەسترى قۇرىلماق. بۇل ونلاين-پلاتفورما قاجەتتى مامانداردى جىلدام تابۋعا، كرەاتيۆتى يندۋستريا سۋبەكتىلەرىنىڭ ارتۋىن قاداعالاۋعا، سونداي-اق وتاندىق كرەاتيۆتى ونىمدەر مەن قىزمەتتەردى دامىتۋعا ارنالعان بيزنەس-پروسەستەردى اۆتوماتتاندىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
سونداي-اق، كرەاتورلار ءۇشىن نەتۆوركينگ جانە تاجىريبە الماسۋ ماقساتىندا 6 وڭىردە اكسەلەراسيالىق باعدارلاما وتكىزۋ جوسپارلانعان.
كرەاتيۆتى يندۋستريانى دامىتۋدىڭ باستى باعىتتاردىڭ ءبىرى – كرەاتورلارعا ارنالعان ينفراقۇرىلىم قۇرۋ. پرەزيدەنت تاپسىرماسىنا سايكەس، قازاقستاننىڭ ءىرى قالالارىندا كرەاتيۆتى حابتار جۇيەلى تۇردە اشىلىپ جاتىر. قازىرگى ۋاقىتتا استانا، الماتى، تۇركىستان، شىمكەنت، اتىراۋ، قىزىلوردا، پەتروپاۆل، اقتوبە، سەمەي، وسكەمەن، اقتاۋ جانە جەزقازعان قالالارىندا 12 حاب جۇمىس ىستەپ تۇر. 2025 جىلى تاعى 8 حاب اشۋ جوسپارلانعان.
كرەاتيۆتى ونىمدەر مەن قىزمەتتەر – ەرەكشە، جاڭاشىل ءارى ادامنىڭ قۇندى ەڭبەگىنىڭ جەمىسى. مەملەكەتتىڭ باستى مىندەتى – زياتكەرلىك مەنشىكتى قورعاۋ جانە ونىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ. وسى باعىتتا دۇنيەجۇزىلىك زياتكەرلىك مەنشىك ۇيىمىمەن (دزمۇ) تىعىز ارىپتەستىك ورناتىلدى: وقىتۋ سەمينارلارى مەن ترەنينگتەر وتكىزىلىپ تۇرادى. سونىمەن قاتار، دزمۇ، ق ر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى جانە ادىلەت مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ، وتاندىق كرەاتيۆتى سالا وكىلدەرىنە ارنالعان ءبىلىم بەرۋ پلاتفورماسىن ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا.
كرەاتيۆتى تاۋارلار مەن قىزمەتتەردى كوممەرسيالاۋدى قولداۋ ماقساتىندا ولاردى قازاقستانداعى بەلگىلى ءبىر بانككە تيەسىلى ماركەتپلەيستە ورنالاستىرۋ تۋرالى كەلىسىم جاسالدى.
2024 جىلى قازاقستانداعى كرەاتيۆتى يندۋستريا سالاسى بويىنشا ايتارلىقتاي جەتىستىكتەر بولدى. اتاپ ايتساق، ەل Global Innovation Index-2024 حالىقارالىق رەيتينگىندە «كرەاتيۆتى تاۋارلار مەن قىزمەتتەر» كورسەتكىشى بويىنشا 93-ورىننان 65-ورىنعا كوتەرىلدى. بۇنداي سەرپىندى وزگەرىس جۇيەلى جۇمىستار مەن مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ ناتيجەسىندە جۇزەگە استى.
مينيسترلىكتىڭ العاشقى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى – كرەاتيۆتى سالا وكىلدەرىن كولەڭكەلى ەكونوميكادان شىعارۋ بولدى. وسى ماقساتتا 40 ءتۇرلى كرەاتيۆتى قىزمەت ارنايى سالىق رەجيمىنە ەنگىزىلدى. بۇل بيزنەس بارلىق سالىق تۇرلەرىنەن (كتس، جتس، ققس) بوساتىلىپ، وعان ءبىرىڭعاي سالىق تولەۋگە مۇمكىندىك بەردى. اتاپ ايتساق، جەكە كاسىپكەرلەر (جك) 2-4%، جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىكتەر (ج ش س) 8% مولشەردە سالىق تولەيدى.
ناتيجەسىندە، سالىق جەڭىلدىكتەرىنىڭ ارقاسىندا كرەاتيۆتى يندۋستريا سالاسىندا جۇمىسپەن قامتىلعاندار سانى مەن تىركەلگەن سۋبەكتىلەر سانى 15%-عا ارتتى، ياعني 6 مىڭعا كوبەيدى. بۇگىنگى تاڭدا بۇل سالادا 45 597 سۋبەكت جۇمىس ىستەيدى، وندا 135 مىڭ ادام ەڭبەك ەتەدى.
2024 جىلى الماتى وبلىسىندا Energo University نەگىزىندە قازاقستانداعى العاشقى كرەاتيۆتى يندۋستريالار پاركى جانە استانادا بيبىگۇل تولەگەنوۆا اتىنداعى العاشقى كرەاتيۆتى مەكتەپ اشىلدى.
زياتكەرلىك جانە شىعارماشىلىق رەسۋرستاردى قولداۋ مەن ولاردى كوممەرسيالاندىرۋ ۇلتتىق ستراتەگيانىڭ اجىراماس بولىگىنە اينالدى. بولاشاقتا كرەاتيۆتى يندۋستريا ەكونوميكالىق دامۋدىڭ نەگىزگى قوزعاۋشى كۇشىنە اينالۋى مۇمكىن. بۇل سالا جاڭا جۇمىس ورىندارىنىڭ اشىلۋىنا، يننوۆاسيالاردىڭ دامۋىنا، مادەني ءارالۋاندىققا، الەۋمەتتىك ينكليۋزياعا جانە تۇراقتى دامۋعا ىقپال ەتەدى.
قازاقستاندىق كرەاتورلاردىڭ جەتىستىگى ەل يميدجىنە وڭ اسەرىن تيگىزەدى. بۇل سالاداعى تانىمال ەسىمدەر مەملەكەتتىڭ جاھاندىق دەڭگەيدە تانىلۋىنا ىقپال ەتەدى. مىسالى، ديماش قۇدايبەرگەن، يمانبەك زەيكەنوۆ (DJ Imanbek)، رەجيسسەرلەر تيمۋر بەكمامبەتوۆ، ايسۇلتان سەيىتوۆ، ءادىلحان ەرجانوۆ، سۋرەتشىلەر قانات نۇرتازين، ەسكەندىر وتەپبايەۆ، ساۋلە سۇلەيمەنوۆا سىندى ەسىمدەردى اتاۋعا بولادى. ولار – الەمدىك دەڭگەيدە ءوز ونەرىمەن تانىمال بولعان قازاقستاندىق كرەاتيۆتى يندۋستريانىڭ جارقىن وكىلدەرى.