الماتىدا جاستار جۇمىسقا ورنالاسىپ، ءوزىن-وزى دامىتىپ، بوس ۋاقىتىن ءتيىمدى وتكىزەتىندەي ەتىپ دامىتىپ جاتىر ينفراقۇرىلىمدى. ستۋدەنتتىك جاتاقحانالارمەن بىرگە، ەندى جاس جەتكىنشەكتەرگە ارنالعان كوميۋنيتي-ورتالىقتاردى سالۋعا دا كوڭىل بولە باستادى. جاقىندا وتكەن باقىلاۋدىڭ قورىتىندىسىنا قاراعاندا، بۇلار جاستاردى ناقتى قولدايتىن الاڭعا اينالىپتى. وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىندە قوعامدىق كەڭەس مۇشەسى ءارى باقىلاۋ توبىنىڭ جەتەكشىسى رۋستام قايرىيەۆ وسىلاي دەپ ايتتى.
2025 جىلدىڭ 20 ماۋسىمىنان 5 شىلدەسىنە دەيىن قوعامدىق كەڭەستىڭ №5 كوميسسياسى قوعامدىق دامۋ، مادەنيەت، سپورت، ءدىن مەن جاستار سالاسىندا مونيتورينگ جۇرگىزدى. تەكسەرۋگە كەڭەس مۇشەلەرى مەن جاستار ۇيىمىنىڭ وكىلدەرى قاتىسىپ، ولار بارلىق اۋدانداعى 9 ورتالىققا بارىپ، جۇمىستىڭ تيىمدىلىگىن باعالاۋ ءۇشىن زەرتتەۋ جۇرگىزىپ قايتقان بولاتىن. بۇل ورتالىقتاردىڭ ماقساتى - جاستاردىڭ جۇمىسقا ورنالاسىپ، دامۋىنا جاعداي جاساپ، ينفراقۇرىلىمدى بارىنشا قولجەتىمدى ەتە ءتۇسۋ.
قالالىق جاستار ساياساتى باسقارماسى قولداۋ كورسەتەتىن كوميۋنيتي-ورتالىقتار - جاستاردىڭ قىزمەت بارىسىندا ءوسىپ-ونۋىن قولداپ، ولاردى وقىتىپ، پسيحولوگيالىق كومەك بەرىپ، شىعارماشىلىق جاعىنان شىڭدايتىن اشىق كەڭىستىككە اينالدى. ءار ورتالىق كۇن سايىن 10:00-دەن 23:00-گە دەيىن جۇمىس ىستەپ، جاستاردى تەگىن كۋرستارعا تارتىپ، كاسىبي كەڭەس بەرىپ، ولارعا ترەنينگتەر، كلۋبتار، كوۆوركينگتەر مەن مەديا ايماقتار ۇسىنادى. ورتالىقتار Wi-Fi-مەن، پرينتەرلەرمەن، دىبىس جازۋ ستۋديالارىمەن، اسۇيمەن تولىق جابدىقتالعان. بۇل ولاردىڭ جۇمىس ىستەپ، دەمالۋىنا دا ىڭعايلى.
جىل باسىنان بەرى ورتالىقتار 375 000-نان استام جاس تۇرعىندى قامتىعان. ءدارىس، ترەنينگ، تۋرنير، ەكولوگيالىق اكسيا مەن شىعارماشىلىق كەشتەر سياقتى 1500-دەن استام ءىس-شارا وتكىزدى. «Activity Boom» بەلسەندىلىك كارتاسى بويىنشا 972 ادام تىركەلگەن. جاستار مۇندا بالل جيناپ، ونى سىيلىققا ايىرباستاي الادى. ورتالىقتار Jasalmaty.kz، JobFair365 جانە SkillBridge سياقتى سيفرلىق پلاتفورمالارعا قوسىلعان. بۇل جاستاردىڭ ءارتۇرى ءىس- شاراعا قاتىسىپ، جۇمىس ىزدەپ، ونلاين وقۋىنا دا مۇمكىندىك بەرمەك.
«NEET كاتەگورياسىنداعى جاستارعا، ياعني جۇمىس ىستەمەيتىن جانە وقىمايتىن جاستارعا ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. تىركەلگەن 27 000 جاستىڭ 2307ء-ى وقۋدان ءوتىپ، 1854ء-ى جۇمىسقا ورنالاسسا، شامامەن 600ء-ى تاعىلىمدامادان ءوتىپ جاتىر. 8000-نان استام ادام ءارتۇرلى ماسەلە بويىنشا كەڭەس الىپ، ونى 2278ء-ى پسيحولوگتارمەن كەڭەستى. سونداي-اق، جاستاردىڭ تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسى بويىنشا «وتباسى بانكپەن» كەڭەسىپ جاتىرمىز»، - دەدى رۋستام قايرىيەۆ.
ورتالىقتار ەكولوگيالىق باستامالارعا دا ۇزبەي قاتىسادى. «ەكو-رەيندجەرلەر» قوزعالىسى مەن «تازا قازاقستان» اكسياسى ارقىلى قالا جاستارى 40 000 ءتۇپ اعاش ەگىپ، قالدىقتاردى جيناۋ ءۇشىن فاندوماتتار ورناتىپ، بىرنەشە قوعامدىق كەڭىستىكتى قامقورلىعىنا العان.
«كوميۋنيتي-ورتالىقتاردا قازاق، اعىلشىن، كارىس، يتاليان ءتىلى، IT، ديزاين، موبيلوگرافيا، انيماسيا، سويلەۋ شەبەرلىگى مەن قارجى ساۋاتى سياقتى تەگىن كۋرستار دا بار. كىتاپ كلۋبتارى، وتباسىلىق كىتاپحانالار، TikTok مەكتەبى، كينولار، اكۋستيكالىق كەشتەر مەن شىعارماشىلىق شەبەرلىك ساباقتارى دا جۇمىس ىستەيدى. ءار ورتالىق وزىندىك برەند جوبالاردى جۇزەگە اسىرادى. مىسالى: «مەن جاس كەزىمدە»، «تىلدەر پاركى»، «Job Teambuilding»، «ەسىرتكى جارناماسىنىڭ ورنىنا مۋرال» جانە باسقالارى»، - دەپ قوستى الماتى قالاسى قوعامدىق كەڭەسىنىڭ مۇشەسى دۋمان قاپاسوۆ.
«مونيتورينگتىڭ قورىتىندىسى بۇل ورتالىقتاردىڭ جاستار اراسىندا سۇرانىسقا يە ەكەنىن كورسەتتى. ولار جۇمىسقا ورنالاسۋعا، جاڭا داعدىلاردى يگەرۋگە، پىكىرلەس، نيەتتەس جانداردى تابۋعا، يدەيالاردى جۇزەگە اسىرۋعا جانە بوس ۋاقىتىن جايلى وتكىزۋگە كومەكتەسەدى. ءقازىر ءۇش اۋداندا وسىنداي ەكى ورتالىقتان اشىلعان، جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن تاعى بىرنەشە ورتالىق اشۋ جوسپارلانىپ وتىر. سۇرانىستى ەسكەرىپ، الدا ءار اۋداننان ءۇش ورتالىقتان اشۋدى ۇسىندىق»، - دەيدى قوعامدىق كەڭەستىڭ مۇشەسى مارلەن رىسبەكوۆ.
سونىمەن قاتار، باقىلاۋ كەزىندە ينكليۋزيۆتى ينفراقۇرىلىمدى - پاندۋستاردى، قوڭىراۋ باتىرمالارىن، اجەتحانانى ءالى دە جاقسارتۋ كەرەكتىگى انىقتالدى. سونداي-اق، ۋنيۆەرسيتەتتەرمەن، مەكتەپتەرمەن، مەديسينالىق مەكەمەلەرمەن بەلسەندى جۇمىس ىستەپ، ورتالىق تۋرالى اقپاراتتى تاراتىپ، مەديا مەن الەۋمەتتىك جەلىنى پايدالانىپ ناسيحاتتى دا كۇشەيتۋدى ۇسىندى.
كوميۋنيتي-ورتالىقتار قالانىڭ جاستار ساياساتىنىڭ قۇرامداس بولىگىنە اينالىپ، جان-جاقتى دامىعان جاڭا ۇرپاق قالىپتاستىرۋ ءۇشىن قولدا بار مۇمكىندىكتى پايدالانىپ جاتىر.