قىزىلشا اۋرۋى العاش باس كوتەرگەندە، دارىگەرلەر دەرەۋ دابىل قاعىپ، ۇلكەن-كىشىنى ساقتاندىرۋعا كوشتى. سوندا ءبىر بايقاعانىمىز، كوپ اتا-انا «ءبىزدىڭ بالامىز كىشكەنتاي كۇنىندە اۋىرىپ كەتكەن، قايتا اۋىرا قويماسپىز» دەپ جاتتى. سويتسەك، ولاردىڭ جەلشەشەك («ۆەتريانكا») پەن قىزىلشانى شاتاستىرىپ جۇرگەنىن بىلدىك. ماسەلەنىڭ ءمانىسىن ءبىلۋ ءۇشىن الماتى قالاسىنداعى №7 قالالىق كلينيكالىق اۋرۋحانا ەمحاناسىنىڭ ايماقتىق قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءبولىم مەڭگەرۋشىسى ايگۇل نامەتقۇلوۆانى اڭگىمەگە تارتقان بولاتىنبىز.
– ءيا، جەلشەشەك پەن قىزىلشانى كوپ اتا-انا شاتاستىرادى، ويتكەنى بىر-بىرىنە ۇقساستىقتارى بار. ەكى جاعدايدا بورتپە مويىن مەن باستان باستاپ، بۇكىل دەنەگە تارايدى. قىزىلشا كەزىندە قىزىل بورتپە تەرىدە عانا ەمەس، اۋىز قۋىسىندا دا پايدا بولادى. ال جەلشەشەك كەزىندە، نەگىزىنەن بورتپەلەر مەن دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ ازداپ جوعارىلاۋى ينفەكسيانىڭ العاشقى سيمپتومدار بولىپ تابىلادى
بورتپە – پاپۋلا-ۆەزيكۋلەزدى بولىپ كەلەدى، قىشيدى جانە دەنەنىڭ ءار جەرىندە ورنالاسادى. ءبىر ەرەكشەلىگى – شاش اراسىنا دا بورتپەلەر شىعادى.
العاشقى كۇنى داقتىڭ ورتاسىندا كوپىرشىك (ۆەزيكۋلا) پايدا بولادى، ىشىندە ءمولدىر سەروزدى سۇيىقتىعى بار. ەكى كۇننەن كەيىن كوپىرشىكتەر كوبەيەدى، قابىرشاق پايدا بولادى، ول تۇسكەننەن كەيىن، تەك جىلدام كەتەتىن ازعانتاي عانا داق (پيگمەنتاسيا) قالۋى مۇمكىن. بورتپەلەر جۇتقىنشاق، اۋىز قۋىسى، كومەي، قاس، جىنىس مۇشەلەرىنىڭ كىلەگەي قاباتتارىندا دا بولۋى مۇمكىن.
ال قىزىلشانىڭ جاسىرىن كەزەڭى – 8–15 كۇن. العاشقىدا جەدەل رەسپيراتورلىق بەلگىلەر بايقالادى (رينيت، فارينگيت، كونيۋكتيۆيت، فوتوفوبيا، دەنە قىزۋىنىڭ 39°س-قا دەيىن كوتەرىلۋى). سودان كەيىن 3-4ء-شى كۇندەرى شىرىشتى قاباتتاردا جانە تەرىدە تۇيىنشەكتى-تاڭداقتى بورتپەلەر پايدا بولادى. بورتپە جوعارىدان تومەن قاراي تارالا باستايدى: الدىمەن بەتتە، ماڭدايدا، قۇلاقتىڭ ارتىندا، سونان سوڭ كەۋدەدە، قول جانە اياقتارىندا. بورتپە پايدا بولۋدان 1 تاۋلىك بۇرىن ۇرىتتىڭ شىرىشتى قاباتىندا مايدا (ديامەترى – 1 مم)، قىزىل جيەكپەن قورشالعان بەلسكيي-فيلاتوۆكوپليك داعى پايدا بولادى. ول قىزىلشانى ديففەرەنسيالاۋشى بەلگى بولىپ تابىلادى. اۋرۋ 9 كۇنگە سوزىلادى، بورتپە ەشقانداي ءىز قالدىرماي بىرتىندەپ كەتە باستايدى.
قىزىلشاعا قارسى ەگۋ جوسپارلى تۇردە ەكى رەت جۇرگىزىلەدى: ءبىرىنشىسى بالانىڭ 1 جاسىندا، ال ەكىنشىسى 6 جاستا. قازىرگى كۇنى قىزىلشاعا، قىزامىققا جانە پاروتيتكە قارسى پروفيلاكتيكالىق يممۋنداۋ جۇزەگە اسىرىلۋدا.
جەلشەشەكپەن اۋىرعان جاعدايدا گيگيەنيكالىق كۇتىم جانە دارىگەردىڭ ۇسىنىمدارىن ورىنداۋ قاجەت. ال قىزىلشانىڭ ەمى: ناۋقاستى بورتپە پايدا بولعانعا دەيىن 5 كۇنگە دەيىن، پنيەۆمونيا بولسا، 10 كۇنگە دەيىن وڭاشاۋلاۋ كەرەك؛ ناۋقاسپەن قاتىناسقانداردى 21 كۇنگە وقشاۋلاۋ؛ قىزبانىڭ بۇكىل كەزەڭى مەن دەنە قىزۋى قالپىنا كەلگەنشە العاشقى 2 كۇن توسەكتە جاتىپ ەمدەلۋ قاجەت، – دەيدى ايگۇل تالعات قىزى.