جاز مەزگىلى السىرەگەن يممۋنيتەتتى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ەڭ قولايلى مەزگىل.
بۇل ۋاقىتتا اسىرەسە قانداي جەمىستەردى جەگەن دۇرىس، ادام اعزاسى قانداي دارۋمەندەردى قاجەت ەتەدى دەگەن سۇراقتارعا نۋتريسيولوگ مامان گۇلميرا مارات قىزى جاۋاپ بەردى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz Egemen.kz-كە سىلتەمە جاساپ.
ماماننىڭ ايتۋىنشا، يممۋنيتەتتى ارتتىرۋدىڭ ءارتۇرلى فاكتورلارى بار. ونىڭ ءبىر جولى - دۇرىس تاماقتانۋ.
«ءبىز كۇندەلىكتى قولداناتىن تاعام ساپالى ءارى پايدالى بولۋى كەرەك. جاز مەزگىلىندە كوپتەگەن جەمىس-جيدەكتەر پىسەدى. كۇندەلىكتى تاماق راسيونىنا جەمىستەردى، پايدالى اقۋىزداردى (بالىق ەتى، تاۋىق ەتى ت.ب)، كومىرسۋلاردى قوسۋ كەرەك. كوبىنە قارا بيداي سورتىنان دايىندالعان نان ونىمدەرىن پايدالانعان دۇرىس»، دەيدى مامان.
دارىگەرلەردىڭ كەڭەسى بويىنشا، كۇز-قىس مەزگىلىندە كوبىرەك دارۋمەن ءىشۋ كەرەك. سەبەبى بۇل مەزگىلدەردە تابيعي ونىمدەر جانە جاڭا پىسكەن جەمىس-جيدەك قورى از بولادى. ال جاز – كوپتەگەن قورەكتىك دارۋمەنى بار جەمىستەر، كوكونىستەر مەن جيدەكتەردەن تابيعي دارۋمەن الاتىن ماۋسىم.
«جاز مەزگىلىندە ادام اعزاسىنا ا، س، ە جانە د دارۋمەندەرى اسا قاجەت. ادامدار كوبىنە د دارۋمەنىن جازدا كۇننىڭ كوزىنەن الامىز دەپ قىس ايلارىندا ىشپەيدى. ال، ول دارۋمەندى قىستا دا، جازدا دا قابىلداپ تۇرۋ قاجەت. سەبەبى جازدىڭ وزىندە ادامدار ونى كۇن كوزىنەن تولىق الا المايدى.
س دارۋمەنى – جازدىڭ كۇنى ادام اعزاسىنا ەكى ەسە قاجەت بولادى. بۇل دارۋمەن اقجەلكەندە، سيترۋستاردا، قارا قاراقات جانە قىزىل ءتۇستى بولگار بۇرىشىندا كوپ كەزدەسەدى. بۇل دارۋمەن جەمىس-جيدەكتىڭ قابىعىندا بولاتىندىقتان، ونى قابىعىمەن بىرگە تۇتىنعان ءجون. (دارىگەردىڭ كەڭەسىنسىز س ءۆيتامينىن دارى-دارمەك تۇرىندە قابىلداۋعا بولمايدى. باقىلاۋسىز قابىلداۋدىڭ سالدارى قايعىلى بولۋى مۇمكىن).
ا دارۋمەنى – يممۋندىق جۇيەنىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەۋىنە قاجەتتى ماڭىزدى بيولوگيالىق قوسىلىس. قازىرگى تاڭدا كومپيۋتەردى، سمارتفونداردى كوپ قولدانعاندىقتان كوزىمىزدى، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىمىزدى جاقسارتۋ ءۇشىن ا دارۋمەنىن قابىلداعان دۇرىس. سونداي-اق ا دارۋمەنىنىڭ ۇزدىكسىز كوپ مولشەردە قولدانۋ ينتوكسيكاسيا، ياعني، اعزادا ىدىراماي جينالىپ، ۋلى زاتقا اينالۋىنا الىپ كەلەدى.
ە دارۋمەنى – ماڭىزدى انتيوكسيدانتتارعا باي مايدا ەريتىن ادام اعزاسىنا پايدالى ۆيتامين. بۇل دارۋمەن ادامنىڭ مي جۇمىسىن جاقسارتۋ ءۇشىن پايدالى. سونداي-اق جاز مەزگىلىندە اللەرگيا كوپ بولادى. سونىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ە دارۋمەنىن قولدانعان دۇرىس بولادى»، دەيدى دارىگەر.
سونداي-اق كۇندەلىكتى ومىردە جەپ جۇرگەن المانىڭ قۇرامىندا ادام اعزاسىنا پايدالى دارۋمەندەر وتە كوپ. الما قۇرامىنىڭ 80 پايىزى سۋدان، قالعانى ورگانيكالىق قىشقىلدار مەن كومىرسۋلاردان تۇرادى. جاڭا پىسكەن المانىڭ پايداسى كوبىرەك بولادى. مىسالى، ادام اعزاسىندا زات الماسۋ پروسەسى جيىلەيدى: ىشەكتىڭ جۇمىسىن جاقسارتادى، ونى توكسيندەردەن تازارتادى.
سونداي-اق مامان ەرەسەك ادام مەن بالا اعزاسى ءۇشىن قاجەت دارۋمەندەردىڭ تۇرلەرىن اتاپ ءوتتى.
«ەرەسەك ادامدارعا ەڭ قاجەت دارۋمەن – كالسيي. سەبەبى 25 جاستان كەيىن كالسيي ءبىزدىڭ اعزامىزدان تەز شىعا باستايدى. ال، بالالار ءۇشىن ەڭ پايدالى ۆيتامين – د دارۋمەنى. سەبەبى كىشكەنتاي بالانىڭ اعزاسىندا د دارۋمەنى بولماسا بالانىڭ دامۋى دۇرىس بولمايدى. بالا انەمياعا ۇشىراپ، تەز اشۋشاڭ بولادى»، دەيدى گ.مارات قىزى.
ماماننىڭ ايتۋىنشا، يممۋنيتەتتى ارتتىرۋ ءۇشىن دارۋمەندەردەن بولەك دەنە شىنىقتىرۋمەن اينالىسۋ كەرەك. مىسالى، تاڭ سارىدە تۇرىپ، تازا اۋامەن تىنىس الىپ، جاتتىعۋ جاساۋ قاجەت. سونداي-اق ءجۇزۋ، جۇگىرۋ جانە باسقا دا سەرگىتەتىن سپورت تۇرلەرىمەن شۇعىلدانۋ ادام دەنساۋلىعىن جاقسارتاتىن تاپتىرماس تابيعي جول.