7 ءساۋىر – تاجىك-اۋعان شەكاراسىن قورعاۋدا 17 سارباز ەرلىكپەن قازا بولعان كۇن
تۋرا 30 جىل بۇرىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى كەڭەسىنىڭ قاۋلىسىمەن 1993 جىلدان 1998 جىلعا دەيىن ىشكى اسكەردىڭ جەدەل ماقساتتاعى اسكەري ءبولىمدەرىنىڭ 20 قۇراما روتا – 2 مىڭنان اسا ساربازى مەن وفيسەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسى جەكە اتقىشتار قۇراما باتالونىنىڭ قۇرامىندا تاجىك-اۋعان شەكاراسىنداعى جاۋىنگەرلىك تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا اتتانعان ەدى. 1995 جىلدىڭ 7 ءساۋىرى ىشكى اسكەر ساربازدارى ءۇشىن قارالى كۇن بولدى.
پشيحاۆر شاتقالىنداعى پياندج وزەنىنىڭ بويىندا ىشكى اسكەردىڭ روتاسىنا اۋعانستان جاعىنان مودجاحەدتەر شابۋىل جاساپ، 17 سارباز قازا تاۋىپ، 33 ادام جارالاندى. وسى قاندى شايقاستا ىشكى اسكەر جاۋىنگەرلەرى جانقيارلىق پەن قاھارماندىق كورسەتىپ، ءاسكەري بورىشىن وتەۋ جولىندا جات جەردىڭ شەبىن قورعاۋ ءۇشىن جانىن قيدى.
تاجىك حالقىنا كورسەتكەن كومەگى ءۇشىن قازاقستاندىق جاۋىنگەرلەرگە قۇرمەت رەتىندە دۋشانبەدە مونۋمەنت تۇرعىزىلدى. استانا قالاسىندا «وتان-انا» مونۋمەنتى قاسىنان ىشكى اسكەردىڭ 17 ساربازىنا ارنالعان اللەيا اشىلىپ، ەسكەرتكىش باعانا ورناتىلعان. سونىمەن قاتار شىمكەنت، پەتروپاۆل جانە باسقا دا قالالاردا باتىرلارعا ارنالعان ەسكەرتكىش بار.
ىشكى اسكەردىڭ قازىرگى قازاقستاننىڭ ۇلتتىق ۇلانى باتىر جاۋىنگەرلەرىن ەشقاشان ۇمىتپايدى. ۇلتتىق ۇلاندىقتار جىل سايىن 7 ساۋىردە «ەرلىك كۇنىن» اتاپ وتەدى. بۇل شارا بيىل دا ۇيىمداستىرىلدى. قالاداعى ءاربىر اسكەري بولىمدە ەسكە الۋ جيىنى ءوتتى. سولاردىڭ ءبىرى – 5572 اسكەري ءبولىمىنىڭ بازاسىنداعى كەزدەسۋ. كەشە اسكەري بولىمگە تاجىك-اۋعان شەكاراسىن قورعاۋعا اتتانعان ساربازدار، ۇلتتىق ۇلان «وڭتۇستىك» وڭىرلىك قولباسشىلىعىنىڭ باسشى قۇرامى، ۇلتتىق ۇلان ارداگەرلەرى، 5572 اسكەري ءبولىمىنىڭ جەكە قۇرامى قاتىسىپ، 17 ساربازعا قويىلعان ەركەرتكىش- تاقتاعا گۇل شوقتارىن قويدى، ەرلىكتەرىن ەسكە الدى.
«بۇگىن – ەرلىك كۇنى، سول ەرلىككە تاعزىم كۇنى. 7-روتانىڭ كومانديرى مەن بولدىم. ول كەزدە كاپيتان شەنىندە ەدىم. ساربازداردىڭ اسكەرگە كەلگەنى، شايقاسقا دايىندىعى، سول كۇنگى ەرلىگى كوز الدىمنان كەتپەيدى. وكىنىشكە قاراي، ساربازدارىمىزدىڭ ءبارى جاستاي ومىردەن وزدى. اراسىندا ءالى 20 جاسقا تولماعاندارى دا بار ەدى. قىرشىن كەتكەن جاستاردىڭ 12ء-سى ق ر پرەزيدەنتىنىڭ «جاۋىنگەرلىك ەرلىگى ءۇشىن» مەدالى، 5ء-ى «ايبىن» وردەنىمەن ناگرادتالدى»، – دەيدى تاجىك-اۋعان شەكاراسىندا وتان الدىنداعى بورىشىن اتقارعان زاپاستاعى پولكوۆنيك ەرلان جارىلقاسىن ۇلى.
تاجىك-اۋعان شەكاراسىندا جاۋىنگەرلىك تاپسىرمالاردى ورىنداۋعا اتتانعانداردىڭ ءبىرى، قازا تاپقان ساربازدارمەن 7-روتادا بىرگە بولعان جۇماحان شاشۋبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، قانشا جىل وتسە دە، سول شايقاس ءالى كوز الدىنان كەتپەيدى.
«7 ءساۋىر كۇنى تۇسكى ساعات 12-دە شايقاس باستالدى. پشيحاۆر شاتقالىنان ءتۇسىپ قالدىق. ۇرىس ساعات 12-دەن كەشكى ساعات 18-گە دەيىن جالعاستى. باستالعان ساتتە كولوننا كەلىپ توقتادى. ءبىرىنشى «ۆاز» اۆتوكولىگى جارىلىپ، ۇرىس باستالىپ كەتتى. سول شايقاس ۇستىندە 17 ساربازىمىزدان ايىرىلىپ قالدىق. وتاندى قورعاۋ ءۇشىن، تاجىك-اۋعان شەكاراسىنداعى شيەلەنىستىڭ زاردابى ءبىزدىڭ ەلگە دە تيمەس ءۇشىن ءوز ەركىمىزبەن ءبىزدىڭ روتادان 100 سارباز اتتانعان ەدىك»، – دەپ ەسكە الدى.
نيازتاي بولات ۇلى، ق ر ۇلتتىق ۇلانى «وڭتۇستىك» وڭىرلىك قولباسشىلىعىنىڭ تاربيە جانە الەۋمەتتىك جونىندەگى ورىنباسارى، پولكوۆنيك:
– بۇگىن ۇلتتىق ۇلاننىڭ بارلىق اسكەري بولىمىندە «ەرلىك پەن تاعزىم» اتتى ءىس-شارا وتكىزىلىپ جاتىر. باستى ماقساتى – 1995 جىلى تاجىكستان شەكاراسىنداعى بۇرىنعى ىشكى اسكەر، قازىرگى ۇلتتىق ۇلاننىڭ ەرلىكپەن قازا تاپقان 17 ساربازىن ەسكە الۋ. مۇنداي شارا جىل سايىن وتكىزىلەدى. سول جىلدارى اسكەردە قىزمەت ەتكەن 46 جاۋىنگەرىمىز بار. 7-روتادا قىزمەت ەتكەن قازاقستان بويىنشا 76 زاپاستاعى اسكەرلەر بار. وسى باتىرلاردىڭ ەرلىگىنە تاعزىم ەتىپ، ارداگەرلەردى شاقىردىق. مۇنىڭ ءتۇپ نەگىزى – اسكەري-پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ.