«جاڭاوزەندە» جاڭا گاز وڭدەيتىن زاۋىت سالىنادى

باتىس قازاقستان وبلىسىندا «روجكوۆسكوە» ءىرى گاز كوندەنساتى كەن ورنى ونەركاسىپتىك پايدالانۋعا بەرىلدى. ق ر پرەمەر-مينيسترى ءاليحان سمايىلوۆ تەلەكوپىر رەجيمىندە تابيعي گاز جانە كوندەنسات ءوندىرۋ جوباسىن ىسكە قوسۋ راسىمىنە قاتىستى.

گاز كوندەنساتى كەن ورنى 2008 جىلى كەڭ اۋقىمدى گەولوگيالىق بارلاۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە اشىلدى. 2040 جىلعا دەيىن مۇندا 14،2 ملرد تەكشە مەتر شيكى گاز جانە 7،1 ملن توننا كوندەنسات ءوندىرۋ جوسپارلانىپ وتىر. «قازمۇنايگاز» (50%)، ماجارستاندىق MOL Group (27،5%) جانە قىتايلىق Sinopec (22،5%) كومپانيالارى كىرەتىن بىرلەسكەن كاسىپورىن جەر قويناۋىن پايدالانۋ قۇقىعىنا يە. بۇگىنگى تاڭدا شامامەن $534 ملن ينۆەستيسيالاندى.

«روجكوۆسكوە» كەن ورنىن يگەرۋ ارقاسىندا ق ر ۇلتتىق قورى 501 ملرد، جەرگىلىكتى بيۋدجەت 110 ملرد تەڭگەگە تولىعادى دەپ كۇتىلۋدە. بۇدان باسقا اكسيونەرلەر ءوڭىردىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنا كەمىندە 3،1 ملرد تەڭگە ءبولۋدى، سونداي-اق جىل سايىن كەلىسىم-شارتتاعى مىندەتتەمەلەر اياسىندا قازاقستاندىق كادرلاردى وقىتۋعا ينۆەستيسيالار سوماسىنىڭ 1%-ىن ارناۋدى جوسپارلاپ وتىر.

پرەمەر-مينيستر بۇل جوبانىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزى زور ەكەنىن ايتتى. ول مەملەكەت باسشىسىنىڭ جاڭا گاز كەن ورىندارىن بارلاۋ جانە يگەرۋ جۇمىستارىنا ينۆەستيسيا تارتۋ تۋرالى تاپسىرماسىن ورىنداۋ اياسىندا ىسكە اسىپ جاتىر.

«”روجكوۆسكوە” كەن ورنى قوسىمشا تابيعي گاز كوزىنە اينالادى. كەن ورنىندا وندىرىلەتىن شيكىزات “جايىقمۇناي” كومپانياسىندا وڭدەلەتىن بولادى. اتالعان جوبا شەتەلدىك كومپانيالارمەن سەرىكتەستىكتە جۇزەگە اسىرىلىپ وتىر، ول قاجەتتى جوبالىق شەشىمدەردى دايىنداۋ مەن قولدانۋ بارىسىندا وزىق حالىقارالىق تاجىريبەنى قولدانۋعا مۇمكىندىك بەردى»، — دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.

ۇكىمەت باسشىسى ورتا مەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا «ورتالىق ورىكتاۋ» (اقتوبە وبلىسى)، «باتىس پرورۆا» (اتىراۋ وبلىسى) جانە «قالامقاس» (ماڭعىستاۋ وبلىسى) سياقتى تاعى بىرنەشە گاز جوباسى ىسكە قوسىلاتىنىن ايتتى.

«ولاردىڭ بارلىعى جىلىنا 2 ملرد تەكشە مەتردەن استام قوسىمشا گاز كولەمىن وندىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. بۇدان باسقا حالىقارالىق كومپانيالارمەن بىرلەسىپ، 12 پەرسپەكتيۆالىق گەولوگيالىق بارلاۋ جوباسى، سونداي-اق قولدانىستاعى كەن ورىندارىن قوسىمشا بارلاۋ جوبالارى پىسىقتالىپ جاتىر»، — دەدى پرەمەر-مينيستر. 

ۇكىمەت باسشىسىنىڭ سوزىنشە، حالىق سانى مەن ونەركاسىپتىڭ ءوسۋى گاز رەسۋرستارىن جانە ونى وڭدەۋ قۋاتتارىن ارتتىرۋدى تالاپ ەتەدى.

«مەملەكەت باسشىسى 2030 جىلعا قاراي تاۋارلىق گاز ءوندىرىسىنىڭ كولەمىن 30 ملرد تەكشە مەترگە دەيىن جەتكىزۋ بويىنشا ماقسات قويدى. وسىعان بايلانىستى “قاشاعان” جانە “قاراشىعاناق” كەن ورىندارىندا، سونداي-اق “جاڭاوزەن” قالاسىندا جاڭا گاز وڭدەيتىن زاۋىتتار سالىنادى»، — دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.

«قازمۇنايگاز» ۇك» اق باسقارما ءتوراعاسى ماعزۇم مىرزاعالييەۆ وتكەن جىلدىڭ قازان ايىندا ەنەرگەتيكا سالاسىن دامىتۋ جونىندەگى كەڭەستە مەملەكەت باسشىسى تاۋارلىق گاز ءوندىرىسىنىڭ كولەمىن ۇلعايتۋدى تاپسىرعانىن ەسكە سالدى.

«مامىر ايىندا “وڭتۇستىك اقساي”، جەلتوقسان ايىنىڭ باسىندا “شىعىس ورىكتاۋ” كەن ورنىن ىسكە قوستىق. وسى جىلدى “روجكوۆسكوە” كەن ورنىن پايدالانۋعا بەرە وتىرىپ قورىتىندىلايمىز. جوبا باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ ءارى قاراي الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنا وڭ اسەر ەتەدى. جۇمىستار مەن قىزمەتتەردەگى جەرگىلىكتى قامتۋ ۇلەسى 74%-دان تومەن بولمادى»، — دەدى ول.

ءىس-شارا بارىسىندا تەلەكوپىر رەجيمىندە MOL Group ۆيسە-پرەزيدەنتى جومبور مارتون (بۋداپەشت قالاسىنان) جانە Sinopec International Petroleum Exploration & Production Corporation باسقارما ءتوراعاسى گۋ يۋەليان (بەيجىڭ قالاسىنان) ءسوز سويلەدى.

جومبور مارتون «روجكوۆسكوە» كەن ورنىن يگەرۋگە دايىندىق ساپالى جانە ۋاقىتىلى جۇرگىزىلگەنىن اتاپ ءوتتى.

«ءبىزدىڭ كومپانيالار ءتيىمدى تۇردە بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋدىڭ دۇرىس جولدارىن تاپتى. بۇل اتالعان كەن ورنىنىڭ الەۋەتىن اشۋعا مۇمكىندىك بەردى. ءالى الدا جۇمىس كوپ. وسى جاڭا كەزەڭگە قازاقستاندىق جانە قىتايلىق سەرىكتەستەرىمىزبەن بىرگە قادام باسقانىمىزعا وتە قۋانىشتىمىز، ولاردىڭ كاسىبيلىگىنە سەنىم ارتا الامىز»، — دەدى MOL Group ۆيسە-پرەزيدەنتى. 

ءوز كەزەگىندە گو يۋەليان قازاقستان ۇكىمەتىنە وسىنداي ماڭىزدى جوبانى ىسكە اسىرۋدا قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن العىس ايتتى.

«ءبىزدىڭ كومپانيانىڭ ونەركاسىپ قاۋىپسىزدىگى جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋ سالاسىنداعى جوعارى ستاندارتتاردى ساقتاي وتىرىپ، وسىنداي كەن ورىندارىن يگەرۋگە قاجەتتى ءبىلىمى مەن تاجىريبەسى بار. جۇمىستاردى جۇرگىزۋ كەزىندە وسىعان باسىمدىق بەرىلەدى»، — دەدى ول.