بۇگىندە ريەۆماتولوگيالىق اۋرۋلار الەمدى الاڭداتىپ وتىر. ونىڭ ۇستىنە، كەشەگى COVID-19 سالدارى بۇل دەرتتى ءتىپتى ءورشىتىپ جىبەرگەن دەپ وتىر ماماندار. بىزدەگى احۋال دا ءماز ەمەس. ۇعدسدو-نىڭ رەسمي مالىمەتىنە سۇيەنسەك، الماتىدا ريەۆماتولوگيالىق اۋرۋعا شالدىققان 118 مىڭنان استام ادام تىركەلگەن.
كەيىنگى ون جىلدا بۇل دەرتپەن اۋىرعاندار سانى 31%-عا كوبەيگەن. ونىڭ ىشىندە ناۋقاستاردىڭ 65%-ى ەڭبەككە قابىلەتتى جاستاعى (18-دەن 59-عا دەيىن) ادامدار؛ ەمدەلگەن جانداردىڭ 37%-ى اۋرۋىنا بايلانىستى مۇگەدەكتەر؛ 78%-ى ايەلدەر جانە ولاردىڭ ورتاشا جاسى 48 جاس، ياعني بالا تۋاتىن جاستاعى ايەلدەر وسى اۋرۋعا كوبىرەك بەيىم. جالپى، ريەۆماتولوگيالىق اۋرۋلار دا دۇرىس ەمدەلمەسە مۇگەدەكتىككە اكەلەدى. سوندىقتان بۇل ماسەلەگە ءجىتى نازار اۋدارعان قالا باسشىلىعى الماتى قالاسىنىڭ قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنا قاراستى «قالالىق ريەۆماتولوگيا ورتالىعىن» كەڭ دە ۇلكەن عيماراتقا كوشىردى.
بۇرىن اتالعان ورتالىق ايتەكە بي كوشەسىندە ەسكى عيماراتتا ورنالاسقان بولاتىن. ونداعى تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەيتىن 65 ستاسيونارلىق توسەك پەن كۇندىزگى ستاسيونارداعى 10 توسەك-ورىن تۇرعىندارعا دەر كەزىندە ريەۆماتولوگيالىق كومەك كورسەتۋگە قاۋقارسىز ەدى. ال بۇل احۋال ءوز كەزەگىندە اۋرۋحاناعا جاتىپ ەم-دوم قابىلداۋعا ءتيىس پاسيەنتتەردىڭ كەزەگىن تىم ۇزارتىپ جىبەرگەن.
ەربولات دوسايەۆ الماتى قالاسىنا اكىم بولىپ كەلگەن كەزدە شاھار تىرشىلىگىمەن جاقىن تانىسۋ ءۇشىن ارالاۋعا شىققان العاشقى كۇنى-اق وسى ريەۆماتولوگيا ورتالىعىنىڭ مۇشكىل جاي-كۇيىن كورىپ، بىردەن نازارعا الىپ، ونى قالا اكتيۆىنىڭ الدىنا شىعارىپ، اۋرۋحانا اۋماعىن ۇلعايتۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.
«ەربولات اسقاربەك ۇلىنىڭ ءبىزدىڭ ماسەلەگە كوڭىل اۋدارىپ، ونى بىردەن كۇن تارتىبىنە شىعارىپ، اۋقىمدى نىسان بولگەنىنە شەكسىز ريزامىز. ءقازىر كوشىپ كەلگەن عيماراتىمىزدىڭ جالپى اۋدانى 4738،1 ش.م. بۇل بىزگە تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەيتىن اۋرۋحاناعا 120 توسەك-ورىن قويۋعا، ال كۇندىزگى ستاسيوناردى 20 توسەككە دەيىن ۇلعايتۋعا مۇمكىندىك بەردى. ال ەڭ باستىسى – كەشەندى مامانداندىرىلعان ريەۆماتولوگيالىق كومەككە اسا مۇقتاج پاسيەنتتەرىمىزگە دەر شاعىندا جانە ساپالى مەديسينالىق كومەك كورسەتۋگە قول جەتكىزدىك»، – دەيدى الماتى قالاسى ريەۆماتولوگيا ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى، مەديسينا عىلىمىنىڭ كانديداتى انار كۇلەمبايەۆا.
الماتىلىق ريەۆماتولوگ-ماماندار جاڭا مەكەنجايعا كوشۋدى بيىلعى ناۋرىزدا باستاپ، مامىردىڭ سوڭىنا قاراي تولىقتاي ورنىقتى. ەڭسەلى عيمارات ءىشى جاپ-جارىق، ەسىك-تەرەزەسىنە دەيىن جاڭالانعان كلينيكادا بۇگىندە جۇمىس قايناپ جاتىر. ريەۆماتولوگيا ورتالىعى – رەسپۋبليكاداعى الماتى قالاسى مەن ەلىمىزدىڭ بارلىق ايماعىنان كەلەتىن ناۋقاستارعا مامانداندىرىلعان ريەۆماتولوگيالىق كومەك كورسەتەتىن جالعىز ءمونوپروفيلدى مەديسينالىق ۇيىم. مۇندا كونسۋلتاتيۆتى-دياگنوستيكالىق، جوسپارلى ستاسيونارلىق مەديسينالىق جانە زەرتحانالىق كومەك كورسەتىلەدى. ورتالىقتا 5 قۇرىلىمدىق بولىمشە جۇمىس ىستەيدى. ءبارى زاماناۋي اپپاراتتارمەن جابدىقتالعان.
ءىستىڭ كوزىن بىلەتىن اناركۇل باكىر قىزىنىڭ جەتەكشىلىگىمەن ورتالىققا ءبىرقاتار تىڭ جاڭالىق ەنگىزىلىپ، قىزمەتكەرلەردىڭ دەڭگەيىن دە، ريەۆماتولوگيالىق اۋرۋلاردى دياگنوستيكالاۋ مەن ەمدەۋدى دە جاقسارتۋعا باعىتتالعان بىرنەشە جوبا جۇزەگە اسىرىلدى. ماسەلەن، ورتالىقتا جۇكتى ايەلدەردىڭ ىشكى ءتىزىلىمى (رەگيسترى) قۇرىلدى. ولار بوسانعانعا دەيىن جانە قول-اياعىن باۋىرىنا العاننان كەيىن 42 كۇن مامانداردىڭ ءجىتى باقىلاۋىندا بولادى. پاسيەنتتىڭ ۇيالى تەلەفونىنا ريەۆماتولوگ-دارىگەرگە ەندى قاي شامادا بارۋ كەرەكتىگىن ەسىنە سالىپ قوياتىن سمس-حابارلاما كەلەدى. سونداي-اق، جۇكتى ايەلدىڭ قالالىق ريەۆماتولوگيا ورتالىعىنا ءار كەلگەنى دە مىندەتتى تۇردە تىركەلىپ وتىرادى. بۇل ايەلدىڭ جاعدايىن، احۋالىن ۇنەمى باقىلاۋدا ۇستاپ وتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
پاسيەنتتەرگە قولداۋ كورسەتۋ ءۇشىن «وستەوپوروز ورتالىعى» دا ۇيىمداستىرىلعان. وندا سۇيەك اۋرۋلارى بار ادامداردى تەكسەرۋ جانە ەمدەۋ ءىس-شارالارى جۇرگىزىلەدى. كورسەتىلەتىن كومەكتىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن الەۋمەتتىك جەلىلەردە قاشىقتان، ونلاين-كونسۋلتاسيا جۇمىسى ەنگىزىلگەن. الماتى قالاسى قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ قولداۋىمەن وستەوپوروز ورتالىعىنا سۇيەك ءتىنىنىڭ تىعىزدىعىن جانە سىنۋ ىقتيمالدىعىن انىقتايتىن رەنتگەن-دەنسيتومەتر سىندى بىرەگەي اپپارات ورناتىلدى. وسى ورتالىق اياسىندا ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىندەگى ريەۆماتولوگتار ءۇشىن قىسقى جانە جازعى مەكتەپتەر اشىلدى. وندا شەتەلدىك ماماندار شەبەرلىك ساباقتارىن، ءتۇرلى تاقىرىپتا دارىستەر وتكىزىپ، جالپى پراكتيكا دارىگەرلەرىنە ۇسىنىستار ازىرلەيدى.
ريەۆماتولوگيالىق اۋرۋلارمەن اۋىراتىنداردىڭ جالپى سانىنىڭ 70–80%-ى ايەلدەر، نەگىزىنەن رەپرودۋكتيۆتى جاستاعى ايەلدەر ەكەنىن ەسكەرە وتىرىپ، ورتالىق وسى ساناتتاعى جاندارعا ءبىلىم بەرۋ جۇمىستارىن بەلسەندى جۇرگىزەدى. ورتالىق بازاسىندا «ارتريت مەكتەبى»، «جۇكتى جانە فەرتيلدى جاستاعى ايەلدەرگە ارنالعان مەكتەپ» قۇرىلعان. مۇندا پاسيەنتتەرگە دارى-دارمەكتى دۇرىس قابىلداۋ، دۇرىس تاماقتانۋ تۋرالى دارىستەر وتەدى. سونداي-اق، ريەۆماتيكالىق اۋرۋلار جونىندە تولىققاندى، جان-جاقتى اقپاراتتار بەرىلەدى.
الماتىلىق ريەۆماتولوگ-ماماندار ريەۆماتيكالىق اۋرۋلاردىڭ كۇردەلىلىگىنە قاراماستان، بىلىم-بىلىكتىڭ، ورتالىقتاعى وزىق ۇلگىدەگى مەديسينالىق اپپاراتتاردىڭ ارقاسىندا پاسيەنتتەرگە ساپالى قىزمەت كورسەتىپ، ولاردىڭ ءومىرىن ۇزارتىپ، ءتىپتى تالاي ناۋقاستى اۋرۋدىڭ سالدارىنان بولاتىن مۇگەدەكتىكتەن ساقتاپ قالۋدا.
الماتى قالاسى ريەۆماتولوگيا ورتالىعىنىڭ اق حالاتتى ابزال جاندارى جاڭا عيماراتقا كوشكەلى ەڭسەلەرى تىكتەلىپ، جۇمىسقا ودان ءارى قۇلشىنا تۇسكەندەرىن جاسىرمايدى.