الماتىداعى شاعىن جانە ورتا بيزنەس – قالا ەكونوميكاسىن العا سۇيرەيتىن نەگىزگى كۇش. وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىندە وتكەن باسپا ءسوز كونفەرەنسياسىندا الماتى قالاسى كاسىپكەرلىك جانە ينۆەستيسيالار باسقارماسىنىڭ باسشىسى اليشەر ساتىبالدييەۆ كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ، ينۆەستيسيا تارتۋ جانە جاڭا جۇمىس ورىندارىن قۇرۋعا باعىتتالعان باستامالار مەن جوبالار تۋرالى ايتىپ بەردى.
2025 جىلدىڭ 1 ماۋسىمىنداعى مالىمەتتەرگە سايكەس، الماتىدا شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتىڭ (شوب) جۇمىس ىستەپ تۇرعان نىساندارىنىڭ سانى 382،7 مىڭعا جەتىپ، وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 8،9%-عا ارتقان. شوب قالا ەكونوميكاسىنىڭ 57،5%-ىن قۇرايدى. 2024 جىلى شاعىن جانە ورتا كاسىپورىنداردىڭ وندىرگەن ءونىمى 24،9 ترلن تەڭگەگە جەتىپ، 13،9%-عا وسكەن.
2025 جىلى بيزنەستى سۋبسيديالاۋ مەن قولداۋعا 70 ميلليارد تەڭگە ءبولىندى. ونىڭ ىشىندە 52،8 ملرد تەڭگە – جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن، 17،2 ملرد تەڭگە – رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن. وسى قاراجات ەسەبىنەن جالپى سوماسى 61،3 ملرد تەڭگە بولاتىن 440 جوبا قولداۋ تاپتى.
الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىكتى قولداۋ – نەگىزگى باسىم باعىتتاردىڭ ءبىرى. الماتىدا الەۋمەتتىك كاسىپورىندار تىزىلىمىنە ەنگىزۋ باعدارلاماسى جۇمىس ىستەيدى. بۇل باعدارلاما اياسىندا كاسىپكەرلەرگە 5 ملن تەڭگەگە دەيىنگى گرانتتار مەن سالىقتىق جەڭىلدىكتەر ۇسىنىلادى. اتاپ ايتقاندا، الەۋمەتتىك كاسىپورىندارعا ارنالعان سالىق مولشەرلەمەسى 4%-دان 2%-عا دەيىن تومەندەتىلگەن. 2022 جىلدان باستاپ اتالعان تىزىلىمگە 141 الەۋمەتتىك كاسىپورىن ەندى. ولار الەۋمەتتىك وسال توپتارعا ارنالعان تاۋارلار وندىرەدى، قىزمەت كورسەتەدى جانە وسى توپ وكىلدەرىن جۇمىسپەن قامتيدى.
2025 جىلدىڭ العاشقى بەس ايىندا الماتى قالاسىنىڭ نەگىزگى كاپيتالىنا تارتىلعان ينۆەستيسيا كولەمى 714،4 ملرد تەڭگەگە جەتىپ، وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 28،2%-عا ارتتى. بۇل وسىمگە جەكە ينۆەستيسيالار دا ەلەۋلى ۇلەس قوستى – ولاردىڭ كولەمى 7،9%-عا ءوسىپ، 557،5 ملرد تەڭگە بولدى.
اليشەر ساتىبالدييەۆتىڭ ايتۋىنشا، وڭدەۋ ونەركاسىبىن دامىتۋعا، سونىڭ ىشىندە قالانىڭ يندۋستريالدى ايماعىنا ەرەكشە نازار اۋدارىلۋدا. 2025 جىلى جالپى سوماسى 268،1 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن 14 جاڭا جوبانى ىسكە قوسۋ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل جوبالار اياسىندا شامامەن 10 مىڭ جاڭا جۇمىس ورنى اشىلادى. قازىرگى ۋاقىتتا يندۋستريالدى ايماقتا 118 كومپانيا جۇمىس ىستەپ، 557،6 ملرد تەڭگە كولەمىندە ينۆەستيسيا سالىپ، 16 مىڭ جۇمىس ورنىن قۇرعان.
سونىمەن قاتار، بيىل شاعىن يندۋستريالدى پاركتەردىڭ قۇرىلىسى دا جالعاسىپ جاتىر. 2025–2027 جىلدار ارالىعىندا بۇل پاركتەرگە 245 شوب نىسانى ورنالاستىرىلىپ، قوسىمشا 4،3 مىڭ جۇمىس ورنى اشىلادى دەپ كۇتىلەدى.
الماتىدا كرەاتيۆتى يندۋستريالار دا قارقىندى دامىپ كەلەدى. قالانىڭ 2025 جىلعا دەيىنگى دامۋ باعدارلاماسىندا بۇل سالا ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋدىڭ باسىم باعىتتارىنىڭ ءبىرى رەتىندە بەلگىلەنگەن. وسى باعىت اياسىندا 2024 جىلى «ماركوۆا 44» كرەاتيۆتى حابى اشىلدى. بۇگىندە بۇل كەڭىستىك پودكاست-لەيبلدەردەن باستاپ، تاۋەلسىز تەاترلارعا دەيىن 14 رەزيدەنتتىڭ مەكەنىنە اينالدى. 2024 جىلى حابتا 170-كە جۋىق ءىس-شارا وتكىزىلدى – ولاردىڭ قاتارىندا دارىستەر، كينو كورسەتىلىمدەرى مەن شەبەرلىك ساباقتارى بار.
«الماتىدا كرەاتيۆتى كەڭىستىكتەرگە دەگەن سۇرانىس ارتىپ كەلەدى. سوندىقتان بيىل ءبىز كرەاتيۆتى كاسىپكەرلەر ءۇشىن جەڭىلدەتىلگەن جالعا الۋ مەحانيزمىن ەنگىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز»، – دەدى اليشەر ساتىبالدييەۆ.