الداعى ۋاقىتتا عارىشتىق تۋريزم دوداسىنا اۋە شارلارى دا كىرىسكەلى جاتىر
وسىدان 20 جىل بۇرىن ءبىزدىڭ بايقوڭىردان امەريكالىق كاسىپكەر دەنيس تيتو كوككە ۇشقان. سودان بەرى عارىش ءتۋريزمى پايدا بولدى. ءقازىر بۇل ورتادا باسەكە كوبەيدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz «حابار24» تەلەارناسىنا سىلتەمە جاساپ.
جاقىندا امەريكالىق ميللياردەر دجەفف بەزوسقا تيەسىلى «بلۋ وريدجين» كومپانياسى «نيۋ-شپارد» عارىش كەمەسىمەن تاعى ءبىر توپ ءتۋريستى ساياحاتقا اتتاندىردى. ال رەسەيدە جاپون ميللياردەرى حالىقارالىق عارىش ستانسياسىنا ساياحاتتاۋعا دايىندالىپ جاتىر.
بۇل – «بلۋ وريدجين» كومپانياسىنىڭ «نيۋ-شەپارد» كەمەسىمەن عارىشقا ساپار شەگىپ قايتقان تۋريستەردىڭ ەكىنشى توبى. 90 جاستاعى كانادالىق ءارتىس ۋيليام شەتنەر باستاعان ساياحاتشىلار تەحاستاعى ايلاقتان اسپانعا سامعاپ، عارىش شەكاراسى سانالاتىن 100 شاقىرىم بيىكتىككە دەيىن كوتەرىلدى. سودان كەيىن ەكيپاج وتىرعان كاپسۋلا زىمىراننان ءبولىنىپ جەرگە قايتا ورالدى. ساپار 10 مينۋتقا سوزىلدى. شەتنەرمەن بىرگە 3 تۋريست ساپارلادى. ولاردى دايىنداۋعا بىرنەشە كۇن عانا كەتتى. ساپار جەردەن باسقارىلدى. «جۇلدىزدى جول» سەريالىندا كاپيتان كيركتىڭ ءرولىن ويناعان شەتنەر العان اسەرىن بىلاي دەپ سۋرەتتەيدى.
«ساپاردان كەرەمەت اسەر الدىم. بۇل مەنىڭ ومىرىمدەگى ەڭ ەلەۋلى وقيعا بولدى. سەزىمىمدى تىلمەن ايتىپ جەتكىزۋ قيىن. العان اسەرلەرىم ۇزاق ۋاقىتقا دەيىن ساقتالارى ءسوزسىز»،-دەيدى عارىشقا ساياحاتتاۋشى ۋيليام شەتنەر.
شەتنەردىڭ ساياحاتىن كورۋگە تەحاستاعى شولەيتكە جۇزدەگەن ادام جينالدى. الىستان ات تەرلەتىپ كەلگەندەر دە بار. جالپى بۇل «نيۋ شەپارد» عارىش كەمەسىنىڭ ەكىنشى مارتە كوككە كوتەرىلۋى. العاش رەت شىلدە ايىندا بىرلەستىكتىڭ نەگىزىن قالاۋشى دجەف بەزوستىڭ ءوزى 3 تۋريستپەن ساياحاتتاعان.
«مەن كەشە اريزونادا بولدىم. دوسىم قوڭىراۋ شالىپ، شەتنەر عارىشقا ۇشقالى جاتىر كەلىپ كور دەدى. سودان تەز جينالىپ جولعا شىقتىم. سەبەبى مۇنداي ءساتتى كوزبەن كورگەنگە نە جەتسىن»،-دەيدى فورت ۋەرت قالاسىنىڭ تۇرعىنى گەري ليندسي.
عارىش ءتۋريزمى كەيبىرەۋلەردى تاڭ قالدىرىپ جاتسا، ەندى ءبىرى سىنعا الىپ جاتىر. مىسالى ۇلىبريتانيا پاتشايىمى وتباسىنىڭ مۇشەسى حانزادا ۋيليام ءقازىر ادامزات ءۇشىن مۇنداي كوممەرسيالىق جوبالاردان كورى عالامدىق جىلىنۋمەن كۇرەسۋ ماڭىزدى دەيدى.
«كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى كەلەشەك ۇرپاقتىڭ بولاشاعىنا زور ءقاۋىپ ءتوندى. بۇل قاتتى الاڭداتادى. سوندىقتان الەمنىڭ العىر ويلى ازاماتتارى وزگە عالامشاردا ءومىر ءسۇرۋ ورىندارىن ىزدەگەنشە، جەر شارىمىزدى قالپىنا كەلتىرۋگە كۇش سالعانى ءجون»،-دەيدى كەمبريدج گەرسوگى حانزادا ۋيليام.
قالاي دەگەنمەن عارىش ءتۋريزمى قارقىن الىپ كەلەدى. مىسالى الداعى جەلتوقسان ايىندا بايقوڭىردان حالىقارالىق عارىش ستانسياسىنا سويۋز زىمىرانىمەن رەسەي عارىشكەرى الەكساندر ميسۋركينمەن بىرگە جاپونيانىڭ ەڭ باي ادامى يۋساكۋ ماەدزاۆا جانە تاعى ءبىر جاپوندىق تۋريست اتتانادى. ولار عارىش ستانسياسىندا 10 كۇن بولادى. ساپاردى امەريكالىق «عارىش وقيعالارى» اتتى كومپانيا جۇزەگە اسىرعالى وتىر.
«Blue Origin مەن Virgin Galactic كومپانيالارىنىڭ تۋريستەرى تەك 100 شاقىرىم بيىكتىككە كوتەرىلدى. ال ءبىزدىڭ ساياحاتشىلار حالىقارالىق عارىش ستانسياسىندا 10 كۇن ءومىر سۇرەدى. ءقازىر ءبىز عارىش ءتۋريزمى نارىعىندا ءتۇرلى باعىتتاردى قاراستىرىپ جاتىرمىز»،-دەيدى Space Adventures كومپانياسىنىڭ پرەزيدەنتى توم شەللي.
الداعى ۋاقىتتا عارىشتىق تۋريزم دوداسىنا اۋە شارلارى بەل شەشە كىرىسكەلى جاتىر. امەريكالىق «ۋولد ۆيۋ» كومپانياسى 2024ء-شى جىلى اۋە شارىمەن ستراتوسفەراعا العاشقى تۋريستەردى اتتاندىرماقشى. اۋە شارىنا بەكىتىلگەن كاپسۋلادا 8 ادامعا ارنالعان ورىن بولادى. ساپار 6-8 ساعاتقا سوزىلىپ، تۋريستەر جەردەن 30 شاقىرىم بيىكتىككە كوتەرىلەدى.