بۇل تۋرالى الماتىدا وتكەن قازاقستان ريەۆماتولوگتارىنىڭ 7ء-شى كونگرەسى مەن ازيا-تىنىق مۇحيتى ايماعى ريەۆماتولوگتار قاۋىمداستىعى ليگاسى مەن ەۋرازيالىق ريەۆماتولوگتار ليگاسى سيمپوزيۋمى كەزىندە ايتىلدى. مۇنداي اۋقىمداعى العاشقى ديالوگ الاڭى جاپونيا، جۇڭگو، ۇلىبريتانيا، تايلاند، گەرمانيا جانە باسقا دا مەملەكەتتەردى قوسا العاندا، 20 ەلدىڭ جەتەكشى ريەۆماتولوگ ماماندارىن بىرىكتىردى.
ءۇش كۇنگە سوزىلعان وتىرىس بارىسىندا ريەۆماتويدتى ارتريت، ۆاسكۋليت، وستەوپوروز جانە ميكروكريستالدى ارتريت سياقتى وزەكتى اۋرۋلاردى ەمدەۋدىڭ زاماناۋي ادىستەرى تالقىلانىپ، يننوۆاسيالىق ازىرلەمەلەر ۇسىنىلىپ، ىنتىماقتاستىقتىڭ الداعى پەرسپەكتيۆالارى تالقىلاندى. سونداي-اق سيفرلى ۆيزۋاليزاسيا جۇيەسى بار مەديسينالىق بۇيىمداردىڭ كورمەسى ۇسىنىلدى.
دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ مالىمەتى بويىنشا، ومىرتقا مەن بۋىن اۋرۋلارىمەن الەم حالقىنىڭ 4%-دان استامى اۋىرادى. ريەۆماتيكالىق اۋرۋلاردىڭ كەسىرىنەن مۇگەدەكتىك قامىتىن كيگەندەر – 10%، ال ەڭبەككە ۋاقىتشا جارامسىز بولىپ قالعان جاندار سانى 30%-دى قۇرايدى. ەلىمىزدە وتكەن جىلدىڭ سوڭىندا تىرەك-قيمىل اپپاراتى مەن دانەكەر ءتىنىنىڭ جۇيەلى اۋرۋلارىمەن 400 مىڭنان استام ناۋقاس تىركەلگەن. بۇل 2022 جىلمەن سالىستىرعاندا 9%-عا ارتىق. ونىڭ ۇستىنە اۋرۋ جىل سايىن «جاسارىپ» بارادى. وسى فاكتورلاردىڭ بارلىعى بۇل ماسەلەنى شەشۋگە عىلىمي، كەشەندى كوزقاراس قاجەتتىگىن كورسەتەدى.
الماتىدا ريەۆماتولوگيا عىلىمي ورتالىعىن قۇرۋ ريەۆماتولوگيا مەن جالپى مەديسينانى دامىتۋداعى ماڭىزدى قادام بولماق.
– سانجار اسفەندياروۆ اتىنداعى ۇلتتىق مەديسينا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ بازاسىندا ۇلتتىق عىلىمي ورتالىقتىڭ قۇرىلۋى ريەۆماتولوگيانىڭ دەڭگەيىن ايتارلىقتاي كوتەرەدى. بۇل ماسەلە بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ قاۋلىسى شىقتى. ءبىز بۇل جوبانى جۇزەگە اسىرۋ جولىندا كوپ جىل بويى جۇمىس ىستەپ كەلەمىز. ۇلتتىق عىلىمي ورتالىقتىڭ جۇمىسى ەلىمىزدەگى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى بارلىق جاڭالىقتى ەنگىزۋگە باعىتتالاتىن بولادى. سونىمەن قاتار وتاندىق مەديسينانىڭ عىلىمي قىزمەتى الەمدىك قاۋىمداستىققا ينتەگراسيالاناتىن بولادى. تاعى ءبىر ماڭىزدى ۆەكتور – ادام رەسۋرستارىن جانە ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ. العاشقى كومەك كورسەتەتىن دارىگەرلەردىڭ، ەمحانالاردىڭ، جوعارى مامانداندىرىلعان مامانداردىڭ عانا ەمەس، جالپى تاجىريبەلىك دارىگەرلەر مەن تەراپيەۆتەردىڭ دە ءبىلىمىن ارتتىرۋ قاجەت. ويتكەنى ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزدا اۋرۋدى جىبەرىپ الماۋ وتە ماڭىزدى، – دەدى ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ باس ريەۆماتولوگى، قازاق ريەۆماتولوگيا القاسىنىڭ (QCR) جانە ەۋرازيالىق ريەۆماتولوگتار ليگاسىنىڭ (LEAR) پرەزيدەنتى، پروفەسسور عالىمجان توعىزبايەۆ.
وتاندىق جانە شەتەلدىك ساراپشىلار مۇنداي عىلىمي ورتالىقتى قۇرۋ قاجەت، ال قازىرگى سيمپوزيۋم حالىقارالىق بايلانىستاردى ورناتۋعا جاقسى باستاۋ بولاتىنى تۋرالى ورتاق پىكىرگە كەلدى.
– قازاقستاندا بىرنەشە مىقتى ريەۆماتولوگيالىق مەكتەپتەر بار. ارينە، مۇنداي عىلىمي ورتالىق ولاردى توپتاستىرۋى كەرەك. بۇل كوپتەگەن سەبەپتەرگە بايلانىستى قاجەت. بىرىنشىدەن، بۇل وسى سالادا كاسىبي كادرلاردى تاربيەلەۋگە قولايلى بولادى. ەكىنشىدەن، بۇل اۋقىمدى عىلىمي قىزمەت. ءقازىر ريەۆماتولوگيا جاڭا پرەپاراتتاردى جاساۋدا ونكولوگيادان كەيىن ەكىنشى ورىندا تۇر. جانە بۇل مەديسيناداعى پروگرەستىڭ قوزعالتقىشى، ويتكەنى جاڭا ادىستەر ەمدەۋدىڭ جاڭا مۇمكىندىكتەرىن اشادى، – دەپ اتاپ ءوتتى رەسەي ريەۆماتولوگتارى قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى ەۆگەنيي ناسونوۆ.
سيمپوزيۋم بارىسىندا پايدالى سەسسيالار ءوتتى. وستەوپوروز، قىزىل جەگى جانە باسقا دا وزەكتى تاقىرىپتار تالقىلاندى. بۇل كەسەلدەردى ەمدەۋدىڭ يننوۆاسيالىق ادىستەرى ورتاعا سالىندى.
كاتار ريەۆماتولوگيا قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى، حاماد مەديسينالىق كورپوراسياسىنىڭ (كاتار، دوحا) ىشكى اۋرۋلار فاكۋلتەتىنىڭ ريەۆماتولوگيا ءبولىمىنىڭ وكىلى سامار ال ەماديدىڭ ايتۋىنشا، بۇل باستاما شىن مانىندە ءارتۇرلى ماماندار اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ كوكجيەگىن اشادى.
مەيماندار سيمپوزيۋم سوڭىندا ارۋ الماتىنى ارالاپ، شاھارىمىزدىڭ كەلبەتىنە وڭ باعا بەردى.