شەتەلدىك الەۋمەتتىك جەلىلەر زاڭدى وكىلدەرىن بەلگىلەپ، تاعايىنداۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىر
ق ر اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ رەسمي سايتىندا كيبەربۋللينگكە قارسى نورما تۋرالى الىپقاشپا اڭگىمەلەرگە تۇسىنىكتەمە بەرىلگەن اقپارات جاريالاندى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
«ب ا ق پەن الەۋمەتتىك جەلىدە قابىلداناتىن زاڭ جوباسى قىزۋ تالقىلانىپ جاتىر. ءبىراق جاريالانىمدارداعى اقپارات تۇبەگەيلى ەمەس ەكەنىن اتاپ وتەمىز. ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسى ەكىنشى وقىلىمدا ماقۇلداعان بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ تۋرالى زاڭ جوباسىندا شەتەلدىك ونلاين-پلاتفورمالاردىڭ قازاقستاندا تىركەلۋىن مىندەتتەيتىن نورما جوق.
ونداي نورما زاڭ جوباسىنىڭ باستاپقى نۇسقاسىندا بولعان جانە 2021 جىلدىڭ 15 قىركۇيەگىندەگى ءبىرىنشى وقىلىمدا قارالعان. وسى زاڭ جوباسى بويىنشا وتكەن جالپى وتىرىستا اتالعان قۇجاتقا بايلانىستى، ونىڭ ىشىندە وسى ايتىلعان نورما بويىنشا ەسكەرتپەلەر ايتىلعان.
زاڭ جوباسى بويىنشا قۇرىلعان جۇمىس توبىنىڭ وتىرىستارى اياسىندا بىرنەشە نورما قايتا قاراۋدان ءوتتى. سول كەزدە شەتەلدىك ونلاين پلاتفورمالاردىڭ فيليالىن نەمەسە وكىلدىگىن اشۋ تالابى ب ا ق سالاسىنداعى ۋاكىلەتتى ورگانمەن ءوزارا ارەكەت ەتەتىن ۋاكىلەتتى وكىلدى تاعايىنداۋ تالابىنا اۋىستىرىلدى. مۇنداي تالاپ ءبىر ايدىڭ ىشىندە قازاقستان اۋماعىندا 100 مىڭنان استام قولدانۋشىعا قولجەتىمدى بولعان شەتەلدىك الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن مەسسەندجەرلەرگە عانا قاتىستى»، - دەلىنگەن رەسمي مالىمدەمەدە.
ۆەدومستۆونىڭ اقپاراتى بويىنشا، زياندى كونتەنتتى ءوشىرۋدىڭ ۋاقىتشا شەكتەۋلەرىن بەلگىلەيتىن نورما ەنگىزۋ ادەتتە ماسقارالاۋ ارەكەتتەرى جابىق توپتار مەن قاۋىمداستىقتاردا كەزدەسەتىنىمەن بايلانىستى بولىپ وتىر.
«ونداي جابىق توپتارعا كىرمەي فاكتىلەردى انىقتاۋ مۇمكىن ەمەس. الەۋمەتتىك جەلىدە تانىمال بولىپ كەتكەن سۋيسيد توپتارى تۋرالى ءبارى بىلەدى. مونيتورينگ ول توپتاردا جەتكىنشەكتەردى سۋيسيدكە يتەرمەلەيتىن ماتەريالداردىڭ كوپ ەكەنىن انىقتاعان بولاتىن.
مينيسترلىك الەۋمەتتىك جەلىدە زاڭعا قايشى ماتەريالداردى جويۋعا بىرنەشە اي جۇمسادى. مونيتورينگ ءقازىر الەۋمەتتىك جەلىدە جەتكىنشەكتەرگە باعىتتالعان جاڭا توپتاردى انىقتاپ جاتىر.
بۇگىندە ۋاكىلەتتى ورگاننىڭ ۇيعارىمدارىن الەۋمەتتىك جەلىلەر ۇزاق قارايدى. سالدارىنان زياندى كونتەنتتىڭ وزەكتىلىگى جويىلىپ، بالالارعا زيانى ءتيىپ ۇلگەرەدى. سوندىقتان بۇل تۇزەتۋلەر ارەكەتىندە كيبەربۋللينگ سيپاتى جوق قاراپايىم قولدانۋشىلارعا ەشقانداي كەرى اسەر ەتپەيدى»، - دەپ جازىلعان مينيسترلىكتىڭ رەسمي سايتىندا.
مينيسترلىك وكىلدەرى اتالعان نورمانى ەنگىزەر كەزدە حالىقارالىق تاجىريبەنى زەرتتەگەن كورىنەدى.
«سونىڭ قورىتىندىسى بويىنشا الەمدىك قاۋىمداستىق بۇل سالانى زاڭنامالىق تۇرعىدا رەتتەۋگە تالپىنىپ جاتقانى ءمالىم بولدى. مىسالى، ەۋروپانىڭ كەيبىر ەلدەرىندە ينتەرنەت-كەڭىستىكتى جەرگىلىكتى زاڭنامانى ەسكەرە وتىرىپ قۇقىقتىق رەتتەيتىن نورما ەنگىزىلگەن.
سونداي-اق، ەۋروپانىڭ، ازيانىڭ، وڭتۇستىك جانە سولتۇستىك امەريكانىڭ ەلدەرىندە الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن مەسسەندجەرلەردى زاڭنامامەن رەتتەۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. ياعني، بۇكىل الەم پروبلەمانىڭ ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىنىپ، ءتيىستى جۇمىس اتقارۋدا. مينيسترلىك كەيىنگى جىلدارى حالىقارالىق الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ مەنشىك يەلەرىمەن بايلانىستى جولعا قويىپ جاتىر. «ۆكونتاكتە»، «ودنوكلاسسنيكي»، «Mail.ru»، «Livejournal»، «Facebook»، «Instagram»، «Tik tok»، «linkendin» الەۋمەتتىك جەلىلەرىنىڭ جانە «Telegram» مەسسەندجەرىنىڭ وكىلدەرىمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلدى. ولار بۇل باستامانى جاعىمدى قابىلداپ اتالعان نورمالاردى ورىنداۋعا كەلىسەتىندەرىن ءبىلدىردى»، - دەلىنگەن مالىمەتتە.
ۆەدومستۆونىڭ اقپاراتى بويىنشا، قازىرگى تاڭدا شەتەلدىك الەۋمەتتىك جەلىلەر زاڭدى وكىلدەرىن بەلگىلەپ، تاعايىنداۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىر.
«جالپى ينتەرنەت-كومپانيالاردىڭ وكىلدەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن حالىقارالىق قۇقىق تالاپتارىن بۇزاتىن زاڭعا قايشى كونتەنتتى ءوشىرۋ بويىنشا ارىپتەستىك ورناتۋ تۋرالى باستاماعا تۇسىنىستىكپەن قارايدى.
ونىڭ ۇستىنە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىندا سەنزۋراعا تىيىم سالىنعانىن ايتا كەتۋ كەرەك. سايكەسىنشە، ۇسىنىلىپ وتىرعان نورمالار حالىقارالىق قۇقىق پەن قازاقستاننىڭ قولدانىستاعى زاڭناماسىنا قايشى كەلمەيدى.
زاڭناماداعى جاڭاشىلدىق مينيسترلىككە الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن مەسسەندجەرلەردىڭ ەركىن قىزمەتىنە كەدەرگى كەلتىرەتىن جانە ءوز ويىن ءبىلدىرۋ ەركىن شەكتەيتىن قۇزىرەت جۇكتەمەيدى، - دەلىنگەن مينيسترلىكتىڭ تۇسىندىرمەسىندە.