كەلىسىم تاۋارلاردىڭ كەڭ اۋقىمى ءۇشىن 90%-دان استام باجسىز ساۋدانى قامتاماسىز ەتەدى.
2023 جىلعى 25 جەلتوقساندا سانكت-پەتەربۋرگ قالاسىنداعى جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەستىڭ الاڭىندا ءبىر جاعىنان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق پەن ونىڭ مۇشە مەملەكەتتەرى ال ەكىنشى جاعىنان يران يسلام رەسپۋبليكاسى اراسىندا ەركىن ساۋدا تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
باجسىز ساۋدا رەجيمىن قامتاماسىز ەتۋ قازاقستاننىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارلارىنىڭ دا، ونەركاسىپ تاۋارلارىنىڭ دا يران نارىعىنا شىعۋىنا قولايلى جاعداي تۋعىزادى. تاريفتىك كۆوتالار شەگىندە قازاقستاندىق استىقتى يرانعا كەپىلدەندىرىلگەن باجسىز جەتكىزۋ مۇمكىندىكتەرىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلادى.
كەلىسىم ساۋدانىڭ پرەفەرەنسيالىق رەجيمىن بەلگىلەۋمەن قاتار، قورعانىس شارالارىن قولدانۋ، تەحنيكالىق كەدەرگىلەر سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق، سانيتارلىق جانە فيتوسانيتارلىق شارالار، كەدەندىك ىنتىماقتاستىق، تاۋاردىڭ شىققان جەرىن انىقتاۋ ەرەجەلەرى، داۋلاردى شەشۋ سياقتى ساۋدا اسپەكتىلەرىن رەتتەيدى.
سونىمەن قاتار، كەلىسىمدە مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلار سالاسىنداعى اشىقتىقتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى كەلىسىمدەر، سونداي-اق ءوزارا مۇددەلى سالالاردا سالالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ جونىندەگى كەلىسىمدەر قاراستىرىلعان، ونىڭ ىشىندە كولىك-لوگيستيكالىق سەكتورعا ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى.
كەلىسىم شەڭبەرىندە تولىققاندى پرەفەرەنسيالىق ساۋدا رەجيمىن قالىپتاستىرۋ جانە كەڭ اۋقىمدى ماسەلەلەردىڭ رەتتەلۋى ءوزارا ساۋدانىڭ پايدالانىلماعان الەۋەتىن ىسكە اسىرۋعا جانە قازاقستان مەن يران اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق قاتىناستاردى ساپالى دەڭگەيگە جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
ايتا كەتۋ كەرەك، يران 85 ميلليوننان استام حالقى بار ءىرى جانە پەرسپەكتيۆالى نارىق بولىپ تابىلادى، سونىمەن قاتار پارسى شىعاناعىنىڭ دامىعان ينفراقۇرىلىمى بار ايتارلىقتاي ترانزيتتىك الەۋەتكە يە. كەلىسىم سولتۇستىك-وڭتۇستىك كولىك ءدالىزىن دامىتۋداعى ەلەۋلى قادام بولادى، اتاپ ايتقاندا ەكونوميكانىڭ ءارتۇرلى سالالارىندا ءىرى بىرلەسكەن جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا، ءوزارا تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيالاردى ۇلعايتۋعا، كەلىسىمگە قاتىسۋشىلار اراسىنداعى بەلسەندى، ەكونوميكالىق ءوزارا ءىس-قيمىلدى ارتتىرۋعا العىشارتتار جاسايدى.
2022 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستان مەن يران اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 521،4 ملن اقش دوللارىن قۇرادى، بۇل 2021 جىلمەن سالىستىرعاندا 18،3%-عا جوعارى. بۇل رەتتە قازاقستاننان يرانعا ەكسپورتتىڭ ۇلەسى وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 12،5%-عا ارتىپ، 309،7 ملن اقش دوللارىن قۇرادى. يراننان قازاقستانعا يمپورت 211،7 ملن اقش دوللارىن قۇرادى. يرانمەن ءوزارا ساۋدانىڭ ءوسۋ الەۋەتى زور جانە بۇل كەلىسىم ونى جۇزەگە اسىرۋعا ارنالعان.