الماتى قالاسىنىڭ وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتى الاڭىندا ەلىمىزدىڭ ۇزدىك كارديولوگتارىنىڭ قاتىسۋىمەن دۇنيەجۇزىلىك جۇرەك كۇنىنە ارنالعان باسپا ءسوز كونفەرەنسياسى ءوتتى. كارديولوگيا جانە ىشكى اۋرۋلار عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ باسقارما ءتورايىمى، مەديسينا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور روزا قۋانىشبەكوۆا دارىگەرلەر الدىندا ۇلكەن مىندەت - جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنان بولاتىن ءولىم-جىتىمدى ازايتۋ مىندەتى تۇرعانىن ايتتى، دەپ حابارلايدى almaty-akshamy.kz
ايتا كەتسەك، 2011 جىلدان باستاپ دۇنيەجۇزىلىك جۇرەك كۇنى جىل سايىن 29 قىركۇيەكتە اتالىپ وتەدى. مەرەكەنى بەلگىلەۋ قاجەتتىلىگىن كارديولوگتار جاريالاعان، ويتكەنى الەمدە جىل سايىن جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنان 17 ميلليوننان استام ادام قايتىس بولادى.
«دۇنيەجۇزىلىك جۇرەك كۇنى اۋرۋدىڭ الدىن الۋ بۇكىل الەمدە دە، جەكە دەڭگەيدە دە مۇمكىن جانە قاجەت ەكەنىن ەسكە سالۋعا ارنالعان. بۇل كۇنى بارلىق دارىگەرلەر كۇش بىرىكتىرىپ، ادامدارعا جۇرەك-قان تامىرلارى جۇيەسىنىڭ دەنساۋلىعىنا نەمقۇرايلى قاراۋدىڭ قاۋىپتىلىگى تۋرالى حابارلايدى. دەنساۋلىقتى نىعايتۋ جۇرەك اۋرۋىنىڭ ءقاۋپىن تومەندەتۋگە باعىتتالعان. الدىن الۋ شارالارى ءومىر بويى جۇرگىزىلۋى كەرەك. جۇرەك پەن قان تامىرلارى اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن جۇمىس پەن دەمالىس رەجيمىن ۇتىمدى ەتۋ، فيزيكالىق بەلسەندىلىكتى ارتتىرۋ، الكوگول مەن تەمەكى شەگۋدەن باس تارتۋ، ديەتا مەن دەنە سالماعىن قالىپقا كەلتىرۋ قاجەت. دەنەگە دەر كەزىندە كومەكتەسۋ»، - دەيدى پروفەسسور روزا قۋانىشبەكوۆا.
كارديولوگيا جانە ىشكى اۋرۋلار عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ باسقارما ءتورايىمى جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارى الەمدەگى ءولىم مەن مۇگەدەكتىكتىڭ نەگىزگى سەبەبى بولىپ تابىلاتىنىن قوستى.
«COVID-19 پاندەمياسى كەزىندە بارلىق سەبەپتەرگە بايلانىستى ءولىم كوبەيدى، سونىڭ ىشىندە جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارى مەن ينسۋلتتان بولاتىن جاعدايلار الدا تۇر. كوروناۆيرۋس ترومبوزعا بەيىمدىلىكتى تۋدىرادى جانە جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنىڭ ورشۋىنە سەبەپ بولادى. پوستكوۆيدتى سيندروم اۋرۋلاردىڭ پايدا بولۋىنا سەبەپ بولادى، ارتەريالىق گيپەرتەنزيا، اريتميا، جۇرەكتىڭ يشەميالىق اۋرۋى، سوزىلمالى جۇرەك جەتكىلىكسىزدىگى، قانت ديابەتى پايدا بولادى. پنيەۆمونيادان بولاتىن ءولىم-جىتىم 12%-عا ءوستى. ولار پنيەۆمونيانىڭ وزىنەن ەمەس، ونىڭ اسقىنۋىنان قايتىس بولادى»، - دەيدى روزا قۋانىشبەكوۆا.
سوندىقتان تاۋەكەلدەردى ازايتۋ ءۇشىن جۇرەك اۋرۋى بار ادامدارعا كوروناۆيرۋس ينفەكسياسىنا قارسى ۆاكسينالاۋ قاجەت، ءبىراق ۆاكسينالاۋ تۇراقتى جاعدايدا عانا جۇرگىزىلۋى كەرەك. پروفەسسور جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارى بار ادامداردىڭ كوروناۆيرۋستان ۇزاق ەمدەلۋگە بولاتىنىنا نازار اۋداردى. كارديولوگ جۇرەك جەتكىلىكسىزدىگى بىردەي كورىنىستەرمەن سيپاتتالاتىنىن جانە ناتيجەسىندە ەكى اۋرۋدىڭ ءبىر-بىرىن اسقىندىرۋى مۇمكىن ەكەنىن كورسەتتى.
روزا قۋانىشبەكوۆا ءوز سوزىندە 2013 جىلدان بەرى قازاقستاندا ەڭ كوپ تارالعان جۇرەك اۋرۋلارىن قامتيتىن اۋرۋلاردى باسقارۋ باعدارلاماسىنىڭ ورىندالۋى تۋرالى باياندادى. باعدارلاما پاسيەنتتەرگە دەنساۋلىعىن باقىلاۋدى ۇيرەتەدى.
«باعدارلاماعا قاتىسۋشىلار ديناميكالىق نەگىزدە تىركەلگەن سوزىلمالى ناۋقاستار بولىپ تابىلادى. ناۋقاستىڭ ءوزى قىزىعۋشىلىق تانىتىپ، ناتيجە ءۇشىن جۇمىس ىستەۋگە دايىن بولۋى ماڭىزدى. دارىگەر وعان اۋرۋى تۋرالى تولىق اقپارات بەرەدى، دەنساۋلىعىن ساقتاۋ جانە جاقسارتۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەكتىگىن تۇسىندىرەدى. پاسيەنتتەر ۇسىنىستار الادى، دەنساۋلىعىن ءوز بەتىنشە باقىلاۋدى ۇيرەنەدى، داعدارىس جاعدايىندا وزىنە العاشقى مەديسينالىق كومەك كورسەتەدى. ناۋقاستار ءۇشىن جەكە ءىس-قيمىل جوسپارى جاسالادى: دارى-دارمەكتەردى قابىلداۋ كەستەسى، فيزيكالىق بەلسەندىلىك مولشەرى، ديەتا»، - دەيدى پروفەسسور.
بۇگىندە باعدارلاماعا قاتىساتىن ارتەريالىق گيپەرتەنزيامەن، سوزىلمالى جۇرەك جەتكىلىكسىزدىگىمەن جانە قانت ديابەتىمەن اۋىراتىن ناۋقاستاردى قامتۋ 56% قۇرايدى. باعدارلامانى ىسكە اسىرۋ اۋرۋحاناعا جەدەل جاتقىزۋ سانىن ازايتتى. ناۋقاستاردىڭ "جەدەل جاردەم" شاقىرۋى از بولدى.
سونىمەن قاتار، ۇلتتىق كارديولوگيا جانە ىشكى اۋرۋلار عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىندا تاجىريبەلى كارديولوگتار مەن حيرۋرگتار ەندوۆاسكۋليارلى اورتا كلاپانىنىڭ يمپلانتاسياسىنا جوعارى تەحنولوگيالىق كارديولوگيالىق وپەراسيالاردى ءساتتى جۇرگىزەدى