اتاۋلى كۇن دۇنيەجۇزىندە 1962 جىلدان بەرى تويلانادى. وسى رەتتە تەاتر تۋرالى قىزىق دەرەكتەرگە قۇلاق ءتۇرىڭىز. الەمدە بيلەت الۋ جۇيەسى ەرەكشە تەاتر بار. ول اقش-تىڭ ۆيردجينيا شتاتىندا. «بارتەر تەاترىنا» كىرۋ بيلەتىن اقشاعا ەمەس، تاماققا ايىرباستاپ الادى. ال ەجەلگى ۋاقىتتا سيسيليادا ءبىر جىلعا سوزىلاتىن قويىلىمدار ساحنالانعان ەكەن. كورەرمەندەر كۇن سايىن كەشكە تامان قويىلىمنىڭ جالعاسىن كورۋ ءۇشىن تەاترعا جينالاتىن بولعان. ەستىمەگەن ەلدە كوپ دەگەن وسى.
بۇگىن - حالىقارالىق تەاتر كۇنى. ايتۋلى داتا دۇنيەجۇزىندە 1962 جىلدان بەرى تويلانادى. ساحنا ساڭلاقتارىنىڭ كاسىبي مەرەكەسى كۇللى تەاتر سۇيەر قاۋىمعا ورتاق. سۇلۋدىڭ كوز جاسىنداي ءمولدىر ونەردىڭ تۇنىعىن لايلاماي، كوپتىڭ كوڭىلىنەن شىعىپ جۇرگەن ۇجىمدار ءبىزدىڭ ەلدە دە از ەمەس. سولاردىڭ ءبىرى - استاناداعى «جاستار» تەاترى.
«جاستار» تەاترى استانا اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن 2007 جىلى قۇرىلدى. سودان بەرى مۇندا تالاي تالانتتى جاس قارىمىن شىڭدادى. ۇلكەن ساحنانىڭ كيەسىن سەزىپ، بەكزادا ونەرگە العاشقى قادامىن جاسادى. سولاردىڭ ءبىرى - ءادىل احمەتوۆ. قابىلەتىمەن قالىڭ جۇرتشىلىقتى باۋراعان جاس اكتەر جۇلدىزىن جاققان ورتا وسى شاڭىراق دەپ سانايدى.
- بۇرىن ساحنادا 20 اكتەر، ال كورەرمەن سانى 15 بولعاندا ونەر كورسەتكەن كەزدەر بولدى. ءقازىر جەر مەن كوكتەي، - دەيدى «جاستار» تەاترىنىڭ ءارتىسى ءادىل احمەتوۆ.
ءادىل سەكىلدى 60-قا جۋىق قىز-جىگىت پاتشاكوڭىل كورەرمەنگە قالتقىسىز قىزمەت ەتۋگە اركەز ءازىر. ال قويىلىمنىڭ ءساتتى شىعۋىن بەلگىلى رەجيسسەر نۇرقانات جاقىپباي ۇدايى ءوز نازارىندا ۇستايدى. ونەرگە عاشىق جاستاردى قاناتىنىڭ استىنا الىپ، بار ءتالىمىن اياماعان تۇلعا تەاتردىڭ الدىڭعى قاتاردان كورىنۋىنە كوپ ەڭبەك ءسىڭىردى. ۇجىمنىڭ 16 جىلدىڭ ىشىندە حالىقارالىق 16 بايقاۋدىڭ باس جۇلدەسىن جەڭىپ الۋى - وسى سوزىمىگە دالەل. العاش «شىڭعىسحان» سپەكتاكلىمەن شىمىلدىعى تۇرىلگەن مادەنيەت ورداسىندا 60-قا جۋىق قويىلىم قويىلدى. ءالى دە قالىڭ جۇرتشىلىققا تارتۋى از ەمەس.
- ءبىز «جىبەك» سپەكتاكلىمەن كورەياعا باردىق. ءبىزدىڭ اكتەرلار وزدەرى بيلەيدى،وزدەرى ءان ايتادى، وزدەرى وينايدى، بەساپاپ. بۇلار روبوت پا دەپ تاڭ قالعان. بىزدە جاندى داۋىستا ءبارى. جىلىنا 3 سپەكتاكل پرەمەرا بەرەمىز. بۇيىرسا، قىرعىزستاننىڭ حالىق جازۋشىسى ق. يمانالييەۆ بىزگە «شوقان» شىعارماسىن جازىپ جاتىر. وسى جاقىندا اياقتالۋى كەرەك. سول «شوقان» سپەكتاكلىن شىعارامىز، - دەدى «جاستار» تەاترى ديرەكتورىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى ازامات ەسقۇلوۆ.
تەاتردىڭ ونەر ولكەسىن مويىنداتۋىنا رەسپۋبليكانىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىن ارالاپ، گاسترولدىك ساپار جاساۋى ۇلكەن سەرپىن بەرەدى. سوندىقتان ءساۋىر ايىندا ارتىستەر وزبەكستان ەلىنە اتتانادى. الاتوپىلى اعايىن ۇجىمنىڭ ەڭ ۇزدىك دەگەن 4 قويىلىمىن تاماشالاۋعا مۇمكىندىك الادى. ال جازعا سالىم شىعارماشىلىق توپ تۇركياداعى ونەر فەستيۆالىندە ب ا ق سىنايدى.
ەلىمىزدە قانشا تەاتر بار؟
"تەاتر كوبەيسە، تۇرمە ازايار ەدى". شەرحان مۇرتازانىڭ وسى سوزىنەن-اق بۇل ونەردىڭ ماڭىزىن اڭعارۋعا بولادى. كەيىنگى جىلدارى ءبىزدىڭ ەلدە مادەني ورىنداردىڭ قاتارى ارتىپ كەلەدى. مينيسترلىكتىڭ ەسەبىنشە، تەاترلار سانى 67-گە جەتكەن. ونىڭ 57ء-سى مەملەكەت قاراۋىندا. 11ء-ى رەسپۋبليكالىق مارتەبەگە يە بولسا، قالعانى وڭىرلەردە اشىلعان. بىلتىر 2 مىڭنان اسا سپەكتاكل قويىلدى دەسەك، سونىڭ 66-سى تىڭ تۋىندى. ال تەاترعا بارعاندار سانى 1 ملن ادامعا جۋىقتاعان. بىلتىر تەاتر ۇجىمدارى 27 حالىقارالىق جارىسقا قاتىسىپ، ولجالى ورالدى. تەاتر 67، ونىڭ 57ء-ى مەملەكەتتىك، 11ء-ى رەسپۋبليكالىق، 46-سى وڭىرلىك بولىپ ەسەپتەلەدى. 2023 جىلى 2 167 سپەكتاكل قويىلعان. 66-ى پرەمەرا كورەرمەنگە جول تارتقان. جالپى 1 ملن ادام تەاتر قويىلىمىن تاماشالاعان.