بۇگىن – تاۋەلسىزدىك كۇنى، ۇلى مەيرام. مەرەكە قارساڭىندا ءبىز تاۋەلسىزدىك قۇرداستارىمەن تىلدەسكەن ەدىك. ەگەمەندىككە قول جەتكىزگەن 1991 جىلى دۇنيەگە كەلگەن، ەلىمىزبەن بىرگە ءوسىپ، قالىپتاسقان ۇرپاقتىڭ ويى مەن تىلەگىن تىڭداپ كوردىك. ءارقايسىسى ءوز سالاسىندا تابىستى ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن تاۋەلسىزدىك قۇرداستارى ەل بولاشاعىمەن بەيبىت ءومىر جايلى جۇرەكجاردى لەبىزدەرىنءبولىستى. ەندەشە، تاۋەلسىزدىك قۇرداستارى ءسوز الادى...
ەلدوس قويشىمانوۆ، №1 قالالىق كلينيكالىق اۋرۋحانانىڭ انەستەزيولوگ-رەانيماتولوگ دارىگەرى:
تاريحي سايكەستىك قانا ەمەس، ومىرلىك جاۋاپكەرشىلىك
مەن دە تاۋەلسىزدىكپەن بىرگە تۋعان بۋىننىڭ ءبىرىمىن. 1991 جىلى 30 تامىزدا، قازاقستان تاۋەلسىزدىك العان جىلى قازىرگى جەتىسۋ وبلىسى، الاكول اۋدانى، جايپاق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلدىم. سول جەردە ءوسىپ-وندىم، ورتا مەكتەپتى ءتامامدادىم.2009 جىلى الماتى قالاسىنداعى س.ج.اسفەندياروۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق مەديسينا ۋنيۆەرسيتەتىنە وقۋعا ءتۇسىپ، 2016 جىلى ءتامامدادىم. 2017–2020 جىلدارى ا.ن.سىزعانوۆ اتىنداعى ۇلتتىق عىلىمي حيرۋرگيا ورتالىعىندا انەستەزيولوگيا جانە رەانيماتولوگيا ماماندىعى بويىنشا رەزيدەنتۋرادا ءبىلىم الدىم. بىزبەن بىرگە ەلدىڭ جۇگى، ءۇمىتى، جاڭا تاريحى دا دۇنيە ەسىگىن اشتى. سوندىقتان تاۋەلسىزدىك كۇنى – مەن ءۇشىن مەرەكە عانا ەمەس، ءوز ءومىرىمنىڭ تاريحي جولى.
2020 جىلدان بەرى رەانيماسيا بولىمىندە قىزمەت اتقارىپ كەلەمىن. قازىرگى تاڭدا الماتى قالالىق ونكولوگيالىق ورتالىعىندا جانە «قالقامان»ىقشاماۋدانىنداعى قالالىق اۋرۋحانادا جۇمىس ىستەيمىن. جالپى، مەديسينا سالاسىندا 2013 جىلدان بەرى قىزمەت ەتەمىن. وسى جىلدار ىشىندە رەانيماسيا بولىمىندە قانشاما اۋىر حالدەگى ناۋقاستارعا كومەك كورسەتىپ، ولاردىڭ ءومىرىن ساقتاۋعا اتسالىستىق. وپەراسيا كەزىندە ناركوز بەن انەستەزيا جۇرگىزىپ، حيرۋرگيالىق ەمنىڭ ءساتتى وتۋىنە ۇلەس قوسۋ – مەن ءۇشىن ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك ءارى كاسىبي مىندەت.
تاۋەلسىزدىك قۇرداسى بولعانىما ەرەكشە قۋانىشتىمىن. مەن ءۇشىن جءاي تاريحي سايكەستىك ەمەس، ومىرلىك جاۋاپكەرشىلىك. ەگەمەن ەلدە ءبىلىم الىپ، ءوز ماماندىعىم بويىنشا ەل يگىلىگىنە قىزمەت ەتىپ جۇرگەنىمدى ماقتانىش تۇتامىن. ءوز ءىسىمنىڭ ناتيجەسى وڭ بولعان سايىن، ماماندىعىما دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىم ارتا تۇسەدى.
الدا كەلە جاتقان 16 جەلتوقسان – تاۋەلسىزدىك كۇنىمەن بارشا قازاقستاندىقتاردى شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىن. ەلىمىزگە تىنىشتىق پەن اماندىق، حالقىمىزعا بەرەكە-بىرلىك تىلەيمىن!
ەراسىل ەگىنبايەۆ، «الاتاۋ» ءداستۇرلى ونەر تەاترىنىڭ اكتەرى:
بۇل مەرەكە وزدىگىنەن كەلگەن جوق
تاۋەلسىزدىكتىڭ قۇرداسى اتانۋ – مەن ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە ءارى ماقتانىش. سول جىلى 24 شىلدەدە شىعىس قازاقستان وبلىسى، تارباعاتاي اۋدانى، اقجار اۋىلىندا دۇنيەگە كەلدىم. قازىرگى تاڭدا «الاتاۋ» ءداستۇرلى ونەر تەاترىندا اكتەر بولىپ قىزمەت اتقارىپ كەلەمىن. بۇل سالادا ەڭبەك ەتىپ جۇرگەنىمە التى-جەتى جىلداي ۋاقىت بولدى.
تاۋەلسىزدىك – كيەلى ۇعىم. ول – بەيبىت ءومىردىڭ، ازات سانانىڭ، ۇلت رۋحىنىڭ سيمۆولى. بۇل مەرەكە وزدىگىنەن كەلگەن جوق. ونىڭ ارتىندا اتا-بابامىزدىڭ قانى مەن كوز جاسى، سان عاسىرلىق كۇرەس، ۇلتتىڭ تاعدىرى جاتىر. سوندىقتان تاريحتى ۇمىتپاۋ – ءاربىر تاۋەلسىز ەل ازاماتىنىڭ بورىشى دەپ ەسەپتەيمىن.
قازاق حالقى تاۋەلسىزدىك جولىندا ءۇش عاسىرعا جۋىق ۋاقىت بويى كۇرەستى. وسى جولدا ۇلت مۇددەسىن قورعاۋ ءۇشىن قانشاما ازامات ءومىرىن قيدى. سول ەرلەردىڭ ارقاسىندا ءبىز بۇگىن ەركىن ەلدە ءومىر ءسۇرىپ وتىرمىز، ءوز تىلىمىزدە سويلەپ، ۇلتتىق ونەرىمىزدى ساحنادا جاڭعىرتۋعا مۇمكىندىك الدىق. ونەر – حالىقتىڭ ۇلتتىق بولمىسىن ساقتايتىن، تاريح پەن بولاشاقتى جالعايتىن كوپىر. تاۋەلسىزدىك قۇرداسى رەتىندە ەلدىڭ مادەنيەت سالاسىنا قىزمەت ەتۋدى وزىمە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك سانايمىن.
تاۋەلسىزدىك كۇنىمەن بارشا قازاقستاندىقتى شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىن!
ەرىك سەرىك ۇلى، ق.ساتبايەۆ ۋنيۆەرسيتەتى جاس عالىمدار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى:
عىلىممەن اينالىسۋعا مۇمكىندىك مول
1991 جىلى الماتى وبلىسى، بالقاش اۋدانى، باقاناس اۋىلىندا دۇنيەگە كەلدىم. ەگەمەندىكپەن بىرگە ەسەيگەن بۋىننىڭ وكىلى رەتىندە تاۋەلسىزدىكتى تەك تاريحي داتا ەمەس، ءوز ءومىر جولىممەن تىكەلەي ساباقتاس قۇندىلىق دەپ قابىلدايمىن. ق.ساتبايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مەتاللۋرگيا جانە پايدالى قازبالاردى بايىتۋ كافەدراسىندا اعا وقىتۋشى بولىپ ەڭبەك ەتەمىن. عىلىم جولىن تاڭداۋداعى باستى ماقساتىم – قازاقستاننىڭ عىلىمي الەۋەتىن ارتتىرۋعا ۇلەس قوسۋ. تاۋەلسىز ەلدە عىلىممەن اينالىسۋعا مۇمكىندىك مول. سونىڭ ايعاعى رەتىندە 2022–2024 جىلدارى «جاس عالىم» باعدارلاماسى اياسىنداعى جوبانى، ال 2025–2027 جىلدارى گرانتتىق قارجىلاندىرۋ جوباسىن جەڭىپ الدىم. مۇنىڭ ءبارى وتاندىق عىلىمدى قولداۋعا باعىتتالعان مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ ناقتى ناتيجەسىن كورسەتەدى دەپ سانايمىن.
عىلىمي زەرتتەۋلەرىم قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك رەسەنزيالاناتىن جۋرنالداردا جاريالانىپ كەلەدى. سونىمەن قاتار، مەن ءبىرقاتار وتاندىق جانە حالىقارالىق عىلىمي باسىلىمداردىڭ رەسەنزەنتى رەتىندە دە قىزمەت اتقارامىن. ولاردىڭ قاتارىندا Scopus جانە Web of Science دەرەكقورلارىنا ەنەتىن جەتەكشى حالىقارالىق جۋرنالدار، سونىڭ ىشىندە MDPI، Elsevier، Springer Nature باسپالارىنىڭ جۋرنالدارى، سونداي-اق Results in Engineering سەكىلدى Q1–Q2 ساناتىنداعى باسىلىمدار بار. قازاقستاندىق عالىمداردىڭ الەمدىك عىلىمي كەڭىستىككە ەركىن ەنىپ جاتقانىنىڭ دالەلى.
مەن ءۇشىن تاۋەلسىزدىك – عىلىممەن ەركىن اينالىسۋ، حالىقارالىق تاجىريبەنى يگەرۋ جانە ونى ەل يگىلىگىنە جاراتۋ. بۇگىندە جاس عالىمداردىڭ الدىندا ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك تۇر. تاۋەلسىزدىك قۇرداسى رەتىندە ەل عىلىمىنىڭ دامۋىنا قىزمەت ەتۋدى ءوزىمنىڭ ازاماتتىق ءارى كاسىبي بورىشىم دەپ بىلەمىن. تاۋەلسىزدىگىمىز ماڭگىلىك بولسىن!