بۇگىن – كەڭەس اسكەرىنىڭ اۋعانستان جەرىنەن شىعارىلعانىنا 34 جىل. رەسمي دەرەك كوزدەرىنە سۇيەنسەك، اۋعان سوعىسىنا 22 296 قازاقستاندىق قاتىستى. ونىڭ 928ء-ى قازا تاۋىپ، مىڭداعان جىگىت مۇگەدەك بولىپ ورالدى. ال 19-ى ءىز-تۇزسىز جوعالىپ كەتكەن. بەس جەرلەسىمىز كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى، بىرەۋى حالىق قاھارمانى، ەكەۋى «ايبىن» وردەنىنىڭ يەگەرى اتاندى. مىڭداعان جىگىت تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ ناگرادالارىمەن ماراپاتتالدى. ءبىراق ولار كەزىندە سوعىسقا «ءبىز ناگرادا الۋىمىز كەرەك، باتىر بولامىز» دەپ ەمەس، پاتريوتتىق رۋحپەن، جاستىقتىڭ جالىنىمەن اتتانعان بالاڭ جىگىتتەر ەدى. سول جاستاردىڭ قاتارىندا 18 جاستاعى بوزبالا اۋەز دە بولعان.
اۋەز بەيسەنبايەۆ اسكەر قاتارىنا الماتى قالاسى وكتيابر اۋداندىق اسكەري بولىمشەسىنەن الىنىپ، ماسكەۋگە كەلىپ، سول جەردەن تامان ديۆيزياسىنىڭ قۇرامىندا اسكەري قىزمەتىن باستاعان. رپ-3 جىلجىمالى بارلاۋشى پۋنكتىنە تۇسەدى. بارلاۋ قىزمەتىنە جاڭا اسكەري تەحنيكا بەرىلىپ، لازەرلىك نىسانا، لازەرلىك قوندىرعى، ەۆم-كومپيۋتەر دەگەن دە سول كەزدە بولدى. سۋ جاڭا اسكەري تەحنيكانىڭ ءتىلىن بىلىكتى كومانديردىڭ ارقاسىندا اۋەز دە بىردەن مەڭگەرىپ الادى. زاماناۋي تەحنيكانى سوعىس سىناعىنان وتكىزۋ قاجەت بولعاندىقتان، بىرنەشە جاۋىنگەر تەحنيكامەن بىرگە اۋعان جەرىنە اتتانادى. سىناقتان وتكەن سوڭ تەحنيكانى الىپ كەتەدى دە، اۋەز اۋعان جەرىندە گەرات پروۆينسياسىندا بارلاۋشى بولىپ قالىپ قويادى. بارلاۋشىلىققا ادەتتە سەرگەك، زەرەك، تىڭعىلىقتى، سۇڭعىلا، ساق جىگىتتەردى الاتىنى بەلگىلى. ولاردىڭ قىزمەتتىك تاپسىرمالارىن تەك باسشىلىق قانا ءبىلىپ وتىرادى، ال قالعان جەرلەردە سىر الدىرماۋعا ءتيىس. ۋىزداي جاپ-جاس قازاق جىگىتتەرى وق پەن وت بوراعان اۋعان جەرىندە كوپكە جاريا قىلماي-اق تالاي قۇپيا تاپسىرمانى ورىنداپ، كوزسىز ەرلىكتەر جاسادى. سول ماڭىزدى تاپسىرمالاردىڭ الدىڭعى شەبىندە جۇرگەن اۋەز ءتۇلماحان ۇلى اۋعان شەكاراسىنان 1989 جىلى 15 اقپاندا كەڭەستىڭ سوڭعى اسكەرى شىعارىلعانشا وتان الدىنداعى بورىشىن ادال اتقاردى.
– مايداندا دوستىققا ادالدىق، بەرىكتىك دەگەن ۇعىمداردى تەرەڭ تۇسىندىك دەسەم، قاتەلەسپەسپىن. دوستىققا بەرىك بولۋ اۋعان سوعىسىنا قاتىسقان جاۋىنگەردىڭ جادىنداعى سەرت بولىپ قالىپتاستى. جات ەلدە اۋىلدى ساعىناسىڭ، تۋعان جەردىڭ اۋاسىن اڭسايسىڭ. وڭ-سولىمىزدى ەندى تانىپ كەلە جاتقان جاس بوزبالا شاقتا تاعدىرىمىز ءبىر بۇيرىقپەن شەشىلىپ، ەرتە ەسەيدىك، تاعدىردىڭ وتىندە تۇرىپ، شىڭدالدىق. بويىمىزدى ۇرەي بيلەگەن كۇندەر مەن تۇندەر دە بولدى، سونىڭ ءبارى ءبىز ءۇشىن ۇلكەن ءومىر مەكتەبىنە اينالدى. ءبىزدى «ارداگەر» دەپ جاتادى. مەن ءۇشىن بۇل ءسوزدىڭ ماعىناسى تەرەڭدە جاتىر. ول «ارلى ەر» نەمەسە «ارداقتى ەر» دەگەن ۇعىمدى بىلدىرەدى. جالپى، ارداگەر دەپ ءبىزدى ەمەس، ءبىزدىڭ ەرلىك ءىسىمىزدى، قوعامعا تيگىزگەن كومەگىمىزدى، وتان ءۇشىن وتقا تۇسۋگە دايىن بولعان جاستىق شاعىمىزدى، ەل باسىنا كۇن تۋعان سىندارلى ساتتەردە جاستىعىمىزعا قاراماي باتىل قيمىل جاساي العان ارەكەتتەرىمىزدى باعالاعانى، حالىقتىڭ باعاسى دەپ بىلەمىن. ءيا، ەلىم ءبىزدى ارداگەر دەپ تانىسا، بۇل قۇرمەت دەپ تانيمىن. باۋىرجان اتامىز «ادام بولۋ – قاسيەت، ازامات بولۋ – مىندەت، پاتريوت بولۋ – پارىز» دەپ جاقسى ايتىپ كەتكەن. ەشقاشان تىزەمىزدى جاۋ الدىندا بۇككەن ەمەسپىز. مەنىڭ ويىمشا، مۇنىڭ بارلىعى وتانىمىزعا دەگەن جۇرەگىمىزدەن شىققان قۇرمەت دەپ ەسەپتەيمىن. ال ەڭ باستىسى – ءبىز كورگەن سوعىستى كەلەشەك ۇرپاق كورمەسە ەكەن دەگەن تىلەگىمىز بار، – دەيدى الماتى قالاسىنداعى «كوكبايراق» اۋعان سوعىسى مۇگەدەكتەرى مەن ارداگەرلەرى قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ءتوراعاسى اۋەز بەيسەنبايەۆ.
لايىم سولاي بولعاي!