مۇنداعى ماقسات — نان باعاسىن تۇراقتاندىرۋ.
ۇكىمەت وتىرىسىندا ق ر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆتىڭ بيىلعى 11 قاڭتاردا پارلامەنت ماجىلىسىندە سويلەگەن سوزىندە بەرگەن تاپسىرمالارىن ورىنداۋ جونىندەگى شارالار قارالدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ەربول قاراشوكەيەۆ قازاقستاننىڭ اگروونەركاسىپتىك كەشەنىندە جۇيەلى شارالار قابىلداۋ تۋرالى ايتتى. ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا سالانى مەملەكەتتىك قولداۋ جۇيەسىن تۇزەتۋ بويىنشا ۇسىنىستار دايىندالدى. ولار، ەڭ الدىمەن، قولداۋ تەتىكتەرىن وڭايلاتۋعا، باعىتتارىن وڭتايلاندىرۋعا، شارۋاشىلىق جۇرگىزۋدىڭ مولشەرى مەن نىساندارىنا قاراماستان، بارلىق سۋبەكتىلەر ءۇشىن تەڭ قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالاتىن بولادى. سونداي-اق سۋبسيديا الۋشىلار ناقتى ينديكاتيۆتىك كورسەتكىشتەرگە قول جەتكىزۋ تۋرالى قارسى مىندەتتەمەلەردى مىندەتتى تۇردە قابىلدايتىن نورما ەنگىزىلەدى.
«ۇسىنىستاردى قازىرگى ۋاقىتتا قۇرىلعان اگروونەركاسىپتىك كەشەندى مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ جونىندەگى جۇمىس توبى قاراۋدا. وعان سالالىق قاۋىمداستىقتار مەن وداقتاردىڭ، اگروبيزنەستىڭ، عىلىمنىڭ، مۇددەلى مەملەكەتتىك جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ وكىلدەرى، سونداي-اق قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنىڭ سەناتى مەن ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى كىردى. قازىرگى ۋاقىتتا جۇمىس توبىنىڭ ءۇش وتىرىسى ءوتتى»، — دەدى ە. قاراشوكەيەۆ.
جۇمىس توپتارىنىڭ قورىتىندىلارى بويىنشا، وڭىرلەردەن، سالالىق وداقتار مەن قاۋىمداستىقتاردان، جۇمىس توبى مۇشەلەرىنەن اگروونەركاسىپتىك كەشەندى سۋبسيديالاۋدىڭ جاڭا جۇيەسىنە كوپتەگەن ۇسىنىستار مەن ەسكەرتۋلەر كەلىپ تۇسكەن. ولار جۇيەلەندىرىلىپ، نەگىزدى ۇسىنىستار مەن ەسكەرتۋلەر سۋبسيديالاۋ جۇيەسىن پىسىقتاۋ كەزىندە ەسكەرىلەتىن بولادى. جۇمىس توپتارىنىڭ وتىرىستارىن وتكىزۋ قورىتىندىسى بويىنشا، 2022 جىلعى ناۋرىزدا سۋبسيديالاۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ بويىنشا تۇپكىلىكتى وزگەرىستەر توپتاماسىن ۇكىمەتتىڭ قاراۋىنا ەنگىزۋ جوسپارلانۋدا. بۇدان باسقا، مينيسترلىك سۋبسيديالاۋدىڭ ءبىرىڭعاي ينتەگراسيالانعان مەملەكەتتىك اقپاراتتىق جۇيەسىن ازىرلەدى. اقپاراتتىق جۇيەنىڭ كورسەتىلەتىن قىزمەتتەرى سۋبسيديا الۋشىلار ءۇشىن تەگىن بولادى. قازىرگى ۋاقىتتا ول اقمولا وبلىسىندا پيلوتتىق رەجيمدە تەستىلەۋدەن وتكىزىلەدى.
مينيستر اتاپ وتكەندەي، ازىق-تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسىن جۇيەلى شەشۋ ماقساتىندا ازىق-تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتۋ سالاسىن دامىتۋدىڭ 2022-2025 جىلدارعا ارنالعان جول كارتاسى ازىرلەنىپ، ىسكە اسىرىلۋدا. جول كارتاسى شەڭبەرىندە ازىق-تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتۋ جانە اۋا رايى فاكتورلارىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى وندىرىسىنە تەرىس اسەرىن نيۆەليرلەۋ ماسەلەسىن شەشۋ ماقساتىندا ەگىنشىلىكتى ناقتى ءارتاراپتاندىرۋ كوزدەلەدى.
«بيىلعى جىلدىڭ كوكتەمگى دالا جۇمىستارىن ۋاقىتىلى ءارى ساپالى جۇرگىزۋ ماقساتىندا مينيسترلىك بارلىق قاجەتتى شارالاردى قابىلداۋدا. مينيسترلىكتە وڭىرلەردەگى كوكتەمگى ەگىستى جۇرگىزۋ جۇمىستارىن ۇيلەستىرۋ بويىنشا جەدەل شتاب قۇرىلدى. اگروونەركاسىپتىك كەشەن سۋبەكتىلەرىن قولداۋ جونىندەگى ءىس-شارالاردى جۇرگىزۋ ءۇشىن اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرگە «كەڭ دالا» باعدارلاماسى ارقىلى 70 ملرد تەڭگە كولەمىندە جانە ازىق-تۇلىك كەلىسىمشارت كورپوراسياسىنىڭ فورۆاردتىق ساتىپ الۋى ارقىلى 80 ملرد تەڭگە كولەمىندە جەڭىلدىكتى كرەديت بەرىلەتىن بولادى»، — دەدى ە.قاراشوكەيەۆ.
وتكەن جىلعى قۇرعاقشىلىق، سونداي-اق قوسالقى بولشەكتەر، جانار-جاعارماي، مينەرالدى تىڭايتقىشتار مەن پەستيسيدتەر باعالارىنىڭ كۇرت ءوسۋى الداعى كوكتەمگى ەگىستى ۋاقىتىلى دايىنداۋ جانە ساپالى جۇرگىزۋ ءۇشىن ەلەۋلى قيىندىقتار تۋعىزۋدا.
«وسىعان بايلانىستى، فەرمەرلەرگە قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىندا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتى ناقتىلاۋ كەزىندە كوكتەمگى دالا جۇمىستارىنا بيۋدجەتتىك كرەديتتى ۇلعايتۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋدى سۇرايمىز. اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارلارىن وندىرۋشىلەردى كوكتەمگى دالا جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە نارىقتىق باعادان 15%-عا تومەن باعامەن كەمىندە 380 مىڭ توننا ارزانداتىلعان ديزەل وتىنىمەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرى شەشىلۋدە. وتاندىق مينەرالدى تىڭايتقىش وندىرۋشىلەرمەن اۋىل شارۋاشىلىعى ەڭبەككەرلەرىنىڭ قاجەتتىلىكتەرىن تولىق قامتاماسىز ەتۋ تۋرالى ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزىلدى. تۇقىم، تىڭايتقىش پەن پەستيسيد ساتىپ الۋدى سۋبسيديالاۋعا 2022 جىلى 70 ملرد تەڭگە كوزدەلدى»، — دەدى اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى.
وبلىستاردىڭ دەرەكتەرى بويىنشا، 2022 جىلى اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىن 22،9 ملن گەكتار القاپقا ەگۋ جوسپارلانۋدا، بۇل 2021 جىلعى دەڭگەيدەن 13،5 مىڭ گەكتارعا كوپ.
«وبلىستار اكىمدىكتەرى اگروتەحنولوگيالاردى ساقتاۋ، ىلعال رەسۋرستارىن ۇنەمدەۋ تەحنولوگيالارىن قولدانۋ ولشەمشارتتارىن مىندەتتى تۇردە ساقتاي وتىرىپ، ولاردى كەڭىنەن قولدانۋ ارقىلى قولدا بار ىلعال قورلارىن ساقتاۋ، ۇقىپتى پايدالانۋ شارالارىن قابىلداۋى قاجەت. جالپى، كوكتەمگى دالا جۇمىستارىنا دايىندىق جوسپارلى رەجيمدە ءجۇرىپ جاتىر»، — دەدى ۆەدومستۆو باسشىسى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تاۋارلارىنىڭ باعاسىن تۇراقتاندىرۋ ماقساتىندا اگروونەركاسىپتىك كەشەندى دامىتۋدىڭ 2025 جىلعا دەيىنگى ۇلتتىق جوباسى شەڭبەرىندە يمپورتتى الماستىرۋ جونىندەگى شارالار كەشەنى كوزدەلدى.
مينيسترلىك مىناداي جەدەل شارالار قابىلدادى: 2022 جىلعى 1 شىلدەگە دەيىنگى مەرزىمگە 125 مىڭ توننا كۇنباعىس تۇقىمدارى مەن 110 مىڭ توننا كۇنباعىس مايى ەكسپورتىنا ساندىق شەكتەۋلەر ەنگىزۋ؛ كارتوپ پەن ءسابىزدى ەكسپورتتاۋعا 3 اي مەرزىمگە تىيىم سالۋ؛ ءىرى قارا مال مەن ۇساق مالدى ەكسپورتتاۋعا 6 اي مەرزىمگە تىيىم سالۋ.
سونداي-اق نان باعاسىن تۇراقتاندىرۋ ماقساتىندا قاڭتاردان باستاپ ازىق-تۇلىك كەلىسىمشارت كورپوراسياسى الەۋمەتتىك نان ءوندىرۋ ءۇشىن وڭىرلەرگە وتكىزەتىن استىق قۇنى سۋبسيديالاناتىن بولادى. بۇل تەتىك ازىق-تۇلىك كەلىسىمشارت كورپوراسياسىنىڭ ىشكى نارىققا استىقتى نارىقتاعىدان تومەن باعامەن وتكىزۋ شىعىستارىن وتەۋدى كوزدەيدى.