اق ۇلپانىڭ پايداسى نەدە؟
قار تۋرالى كوپ ايتۋعا بولادى. مۇنىڭ پايداسى قىر-سىرى جايىندا تاڭدى-تاڭعا ۇرىپ ايتا بەرۋگە بولادى. بيىل الماتىعا قىس كەشتەۋ كەلدى. نەگىزى بۇعان دەيىن دە قار تۇسكەن. دەسە دە، جىلداعىدان وزگەرەك بولۋدا.
اپپاق اق ۇلپا كوڭىل سەرگىتەدى. بۇگىن ەرەكشە كۇن. اينالانى اق ۇلپا باستى. ەرەكشە كەيىپكە ەنگەن اعاشتار. وسىنىڭ اراسىمەن سەرۋەندەۋ، اركىمنىڭ قيالىن دامىتارى ءسوزسىز. بالالار ويناپ، قىز-جىگىتتەر ءبىرىن-بىرى قارمەن اتقىلاپ الەك.
اباي اتامىز «قىس» تۋرالى ولەڭى ويعا ورالىپ تۇر. سوندا:
اق كيىمدى، دەنەلى، اق ساقالدى،
سوقىر، مىلقاۋ، تانىماس ءتىرى جاندى.
ءۇستى-باسى اق قىراۋ، ءتۇسى سۋىق،
باسقان جەرى سىقىرلاپ، كەلىپ قالدى، - دەپ قىس مەزگىلىنە ولەڭ ارناپتى.
مەتەورولوگيا ىلىمىندە قارعا ءبىرشاما تۇسىنىك بەرەدى. اتموسفەرادان تۇسەتىن ءار ءتۇرلى ءپىشىندى ۇلپا مۇز كريستالدارى تۇرىندەگى جاۋىن-شاشىن. سۋ بۋىنىڭ سۋبليماسياسى ناتيجەسىندە وتە شاعىن (0،1 – 0،2 مم) كريسستالدار ۇلكەيىپ قار جۇلدىزشالارىنا اينالادى. اتموسفە-راداعى تۋربۋلەنتتىك قوزعالىستىڭ سالدارىنان اۋاداعى قاردىڭ جەكە جۇلدىزشالارى بىر-بىرىمەن ۇيىسا بىرىگەدى، ياعني جەرگە جاپالاق قار (ديام. 8 -10 مم) جاۋادى. اۋا تەمپەراتۋراسى 0°س-تان تومەندەگەندە بۇلتتاردان جاۋادى. قوڭىرجاي ەندىكتەردەن باستاپ سولتۇستىكتىڭ جانە وڭتۇستىكتىڭ جوعارى ەندىكتەرىنە قاراي جايلاسقان ايماقتاردا قاردىڭ كوپ تۇسۋىنەن جەردىڭ قار جامىلعىسى پايدا بولادى.
ءبىزدىڭ قازاق جەرىنىڭ اتموسفەرالىق جاعدايى ءارتۇرلى. بىر-بىرىنە اسا قاتتى ۇقسامايدى دەي الامىز. سولتۇستىكتە 6-7 م شاماسىندا قار جامىلعىسى جاتادى. ال سوعان كەرىسىنشە جاعداي وڭتۇستىك ايماقتا بايقالادى. مۇندا 2-3 ايدان اسپايدى. ءتىپتى بۇدان ءبىرشاما از بولۋى دا ىقتيمال. كەڭ-بايتاق دالامىز وسىنداي عاجايىپتارمەن ەرەكشەلەنەدى. قانسونار بولىپ، بۇركىت سالادى. بۇل دا بولسا، كوشپەندى حالىقتىڭ ايرىقشا ونەرىنە جاتادى.
ءتۇيىن. بابالارىمىز «قىستا قار قالىڭ تۇسسە، جازدا ەگىن مول بولادى» دەيتىن. قانداي دانىشپان ادامدار وتكەن دەسەڭىزشى؟ بۇنىڭ راستىعىن بۇگىنگى عىلىم دالەلدەپ جاتىر. تۇيىندەگەندە، اق ۇلپانىڭ پايداسى زور، بەرەر اسەرى مول.