الماتى قالاسىنىڭ اتموسفەرالىق اۋاسىنىڭ جاي-كۇيى ۇنەمى سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋدا.
الماتى قالالىق سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ اقپاراتى بويىنشا قالاداعى اۆتوكولىكتەردىڭ نەعۇرلىم قارقىندى قوزعالىسى بار اۆتوجولدار مەن ونەركاسىپتىك كاسىپورىنداردىڭ ىقپال ەتۋ ايماعىنداعى سەليتەبتى اۋماعىندا بارلىعى 79 باقىلاۋ نۇكتەسى بار، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz قازاقپاراتقا سىلتەمە جاساپ.
«وسى جىلدىڭ العاشقى جارتىجىلدىعىندا 6158 سىناما زەرتتەلدى، ونىڭ ىشىندە زياندى زاتتاردىڭ شەكتى رۇقسات ەتىلگەن كونسەنتراسياسىنىڭ (شرك) ارتۋى 987 سىنامادا (16%) انىقتالدى. سونىمەن قاتار، ونەركاسىپتىك كاسىپورىنداردىڭ ىقپال ەتۋ ايماعىنداعى سەليتەبتى اۋماقتا سانيتارلىق-حيميالىق كورسەتكىشتەرگە 3062 سىناما الىندى، ونىڭ ىشىندە جەتىسۋ جانە تۇركسىب اۋداندارىندا مىناداي ينگرەديەنتتەر بويىنشا 56 سىنامادا (1،8%) شرك اسىپ كەتۋى انىقتالدى: ازوت ديوكسيدى – 1،2-2،4 ەسە، ەتيلمەركاپتان – 2،1-19،2 ەسە، كۇكىرت ديوكسيدى - 6،2-7،1 ەسە، كومىرتەگى توتىعى - 1،0-1،2 ەسە»، - دەدى قالالىق سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى گاۋحار كاتكەنوۆا.
اۆتوجولداردا سانيتاريالىق-حيميالىق كورسەتكىشكە 3096 سىناما زەرتتەلدى، ونىڭ ىشىندە 931 سىنامادا (30،1%) شرك اسىپ كەتكەنى انىقتالدى. شرك-نىڭ ارتۋى قالانىڭ بارلىق سەگىز اۋدانىنىڭ باقىلاۋ نۇكتەلەرىندە كەلەسى ينگرەديەنتتەر بويىنشا انىقتالدى: كومىرتەگى وكسيدى-1،0-1،2 ەسە؛ كومىرسۋتەكتەر – 1،0-1،3 ەسە؛ قورعاسىن – 1،7-2،5 ەسە؛ ازوت ديوكسيدى – 1،2-2،3 ەسە؛ كۇيە – 1،1-1،5 ەسە.
گاۋحار تاكەنوۆانىڭ سوزىنشە، الماتى قالاسىنىڭ اتموسفەرالىق اۋاسىنىڭ لاستانۋىنىڭ نەگىزگى ماسەلەسى - اۆتوكولىك شىعارىندىلارىمەن بايلانىستى، بۇل جاعدايدى قۇرىلىستاردىڭ تىعىزدىعى سەبەپتى جەلدىڭ بولماۋى كۇردەلەندىرە تۇسەدى.
«اتموسفەرالىق اۋانى لاستايتىن بارلىق زاتتار ادام دەنساۋلىعىنا ازدى-كوپتى تەرىس اسەر ەتەدى. بۇل زاتتار ادام اعزاسىنا نەگىزىنەن تىنىس الۋ جۇيەسى ارقىلى ەنەدى جانە جوعارعى تىنىس جولدارىنىڭ، جۇرەك-قان تامىرلارى جۇيەسى مەن ءارتۇرلى اللەرگيالىق اۋرۋلاردىڭ دامۋىنا اكەلەدى»، - دەدى سپيكەر.
اتموسفەرالىق اۋانىڭ جاي-كۇيىنە سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق مونيتورينگ ناتيجەسى بويىنشا شارالار قابىلداۋ ءۇشىن الماتى قالالىق سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى شرك اسىپ كەتۋ تۋرالى اقپاراتتى الماتى قالاسىنىڭ جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانىنا، ونىڭ ىشىندە قالالىق موبيلدىلىك باسقارماسىنا جىبەردى.
مەگاپوليستىڭ سانيتاريالىق دارىگەرلەرى قالا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىنا قوعامدىق كولىكتى پايدالانۋدى، ۆەلوسيپەدپەن ءجۇرۋدى، تۇرمىستىق قالدىقتاردى ازايتۋدى، ەلەكتر قۋاتىن ۇنەمدەۋدى جانە جاسىل كەڭىستىكتى كەڭەيتۋدى ۇسىنادى. سەبەبى، وسىنىڭ بارلىعى اتموسفەراعا زياندى گازدار شىعارىندىلارىن ازايتاتىن بولادى.