الماتىنىڭ 450 مىڭنان استام تۇرعىنىندا نەسيە بويىنشا قارىزى بار.
بۇل تۋرالى «ق ر ازاماتتارىنىڭ تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ جانە بانكروتتىعى تۋرالى» زاڭ جوباسىن تالقىلاۋ بارىسىندا ءمالىم بولدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz قازاقپاراتقا سىلتەمە جاساپ.
قارجى مينيسترلىگى مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتى باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى اينۇر سارتايەۆانىڭ مالىمەتىنشە، بۇگىندە «قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ جانە بانكروتتىعى تۋرالى» زاڭ جوباسى ازىرلەنىپ جاتىر.
«كوكتەمدە پارلامەنت ماجىلىسىنە اتالعان زاڭ جوباسى ەنگىزىلدى. ەندى كۇزدە بۇل زاڭ جوباسىنا قاتىستى قىزۋ تالقىلاۋلار وتەدى. بۇگىنگى ءىس-شارانىڭ ماقساتى – زاڭ جوباسى پارلامەنتتە قارالعانعا دەيىن ازاماتتارمەن كەزدەسىپ، ولاردىڭ قانداي ءۋاج، ۇسىنىسى بار ەكەنىن تىڭداپ، ولاردى جازىپ الىپ، دەپۋتاتتارعا جەتكىزۋ»، - دەدى اينۇر سارتايەۆا.
سپيكەردىڭ ايتۋىنشا، بۇگىنگى كۇنى الماتى قالاسىنىڭ 1 ميلليوننان استام تۇرعىنىندا نەسيە بار. ونىڭ ىشىندە 451 مىڭنان استام ازامات نەسيەنى 90 كۇننەن استام ۋاقىت تولەمەگەن.
ا.سارتايەۆا ءمالىم ەتكەندەي، قازاقستاندىقتار بانكروتتىق بويىنشا 3 ءراسىمدى قولدانا الادى.
«ءبىرىنشى ءراسىم «سوتتان تىس بانكروتتىق»دەپ اتالادى. ونى ازاماتتار بانكتەر، ميكروقارجى ۇيىمدارى (مقۇ) جانە كوللەكتورلار الدىنداعى بورىشى 4،9 ملن تەڭگەدەن (1600 اەك) اسپاعان جاعدايدا؛ رەسمي تابىسى جوق نەمەسە تابىسى ەڭ تومەن كۇنكورىس دەڭگەيىنەن (36018 تەڭگەدەن) اسپاعان كەزدە (اسىراۋىنداعى ادامدار قوسا ەسەپتەلەدى) قولدانا الادى. بۇل رەتتە بورىشكەردىڭ مۇلكى بولماۋى ءتيىس جانە بانكپەن بورىشتار بويىنشا رەتتەۋ ءراسىمىن جۇرگىزۋ قاجەت. سوتتان تىس بانكروتتىقتى تەك بانكتەر، مقۇ جانە كوللەكتورلىق اگەنتتىكتەر الدىنداعى قارىزدار بويىنشا قولدانۋعا بولادى.
ەكىنشى ءراسىم – «سوت ارقىلى بانكروتتىقتى» ازاماتتار قارىزى 4،9 ملن تەڭگەدەن اسقاندا جانە قارىزدىڭ قالعان ءتۇرى بويىنشا قولدانا الادى. بۇل ءراسىم بارىسىندا بورىشكەردىڭ مۇلكى بولعان جاعدايدا، ول ساۋدا-ساتتىق ارقىلى ساتىلۋعا جاتادى. تۇسكەن قاراجات كرەديتورلار الدىنداعى بورىشتاردى وتەۋگە جىبەرىلەدى.
ءۇشىنشى ءراسىم - «تولەم قابىلەتتىلىگىن قالپىنا كەلتىرۋ». بۇل ءراسىم ارقىلى ازامات تۇراقتى تابىسى بولعان جاعدايدا قارىزدى 5 جىلعا دەيىن ءبولىپ تولەۋگە سوت ارقىلى مۇمكىندىك الا الادى. نەسيەنى قالپىنا كەلتىرۋ جوسپارى قارجى باسقارۋشىسىمەن بىرلەسىپ ازىرلەنەدى جانە سوتتا بەكىتىلەدى. ول ءۇشىن ەكى تاراپتىڭ (بورىشكەر مەن كرەديتوردىڭ) كەلىسىمى قاجەت»، - دەدى ول.
اينۇر سارتايەۆانىڭ سوزىنشە، بانكروتتىقتىڭ مىناداي سالدارى بولادى:
- 5 جىل ىشىندە قارىزدار مەن كرەديتتەر الۋعا شەكتەۋ كوزدەلگەن؛
- ازاماتتار بانكروتتىقتى 7 جىلدان كەيىن عانا قايتا قولدانا الادى؛
- بانكروتتىقتان كەيىن 3 جىل ىشىندە بانكروتتىڭ قارجىلىق جاعدايىنا مونيتورينگ جۇرگىزۋ كوزدەلگەن. سونداي-اق جوبادا ازاماتتاردىڭ بانكروت دەپ تانىلعان كۇننەن باستاپ ءبىر جىل ىشىندە قارجىلىق ساۋاتتىلىقتى ارتتىرۋ كۋرستارىنان مىندەتتى تۇردە ءوتۋى كوزدەلگەن.