الماتىدا بىلتىر اشىلعان «ەرتە ارالاسۋدىڭ الەۋمەتتىك قىزمەتتەر ورتالىعى» ءساتتى جۇمىس ىستەۋدە. ءبىر جىل ىشىندە ءبىراز جۇمىستى ەڭسەرىپ تاستادى. بۇگىندە جاڭا تۋعان بوبەكتەن باستاپ 3 جاسقا دەيىنگى بالدىرعاننىڭ دامۋىن قاداعالايتىن مەكەمە. قازىرگى كۇنى ورتالىقتىڭ قىزمەتىن 30 بالا الىپ ءجۇر.
ەرتە ارالاسۋ – بالا ءومىرىنىڭ العاشقى جىلدارىندا بايقالاتىن دامۋ قيىندىقتارىن دەر كەزىندە انىقتاپ، الدىن الۋ نەمەسە تۇزەتۋ ءۇشىن ۇيىمداستىرىلاتىن كەشەندى جۇمىستار جۇيەسى. بۇل كەزەڭدە كوگنيتيۆتى، ەموسيونالدىق، موتورلىق جانە الەۋمەتتىك دامۋ ەرەكشە قارقىندى وتەتىندىكتەن، كورسەتىلەتىن كومەكتىڭ ساپاسى بالانىڭ بولاشاق ومىرىنە تىكەلەي اسەر ەتەدى. سوندىقتان ەرتە ارالاسۋ ءبىلىم بەرۋ، پسيحولوگيا، مەديسينا جانە الەۋمەتتىك سالا ءۇشىن ماڭىزدى باعىتقا اينالعان. وسى باعىتتاعى جاڭا تاسىلدەردىڭ ءبىرى – ترانسديسيپلينارلىق كوزقاراس. ول بالانىڭ دامۋىن ءبىر سالانىڭ شەڭبەرىندە ەمەس، كەشەندى تۇردە قاراستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
«ترانسديسيپلينارلىق ءتاسىل ءارتۇرلى مامانداردىڭ ءبىلىمىن بىرىكتىرىپ، ورتاق ماقساتقا باعىتتالعان ۇيلەسىمدى جۇمىس جۇيەسىن قۇرادى. بۇل مودەلدىڭ مۋلتي- جانە ينتەرديسيپلينارلىق تاسىلدەردەن ايىرماشىلىعى – مامانداردىڭ سالالىق شەكارالارىن جويىپ، بالانىڭ دامۋ ديناميكاسىن ءبىرىڭعاي تۇردە تالداۋىندا. كوماندا ادەتتە پەداگوگ، لوگوپەد، پسيحولوگ، نيەۆروپاتولوگ، دەفەكتولوگ جانە الەۋمەتتىك پەداگوگتان قۇرالادى. ولار ورتاق باعالاۋ ادىستەرىن قولدانادى، ناتيجەلەرىن بىرگە تالدايدى جانە ينديۆيدۋالدىق دامۋ جوسپارىن قۇرادى. اتا-انالار دا پروسەسكە بەلسەندى قاتىسىپ وتىرادى»، – دەيدى «ەرتە ارالاسۋدىڭ الەۋمەتتىك قىزمەتتەر ورتالىعىنىڭ» الەۋمەتتىك جۇمىس مامانى مادينا مارات.
ءيا، بۇل ۇجىمدىق ءتاسىل بالانىڭ دامۋىن جان-جاقتى باعالاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، قيىندىقتاردىڭ تۇپكى سەبەپتەرىن ءدال انىقتايدى جانە قاجەت ارالاسۋدى ءتيىمدى تاڭداۋعا جاعداي جاسايدى. اقپاراتتىق تەحنولوگيالار مەن سيفرلىق پلاتفورمالار ماماندار اراسىنداعى بايلانىس پەن كوورديناسيانى جەڭىلدەتىپ، دياگنوستيكالىق دالدىكتى ارتتىرادى.
قازاقستاندا ەرتە ارالاسۋ دامىپ كەلە جاتقانىمەن، ترانسديسيپلينارلىق ءتاسىل تولىق ەنگىزىلمەگەن. بۇل باعىتتى دامىتۋ ءۇشىن مامانداردى دايارلاۋ، ورتاق باعالاۋ جۇيەسىن قۇرۋ جانە اقپاراتتىق پلاتفورمالار ەنگىزۋ قاجەت دەيدى ساراپشىلار.
«ترانسديسيپلينارلىق ەرتە ارالاسۋدىڭ ماڭىزدى باعىتى – وتباسىنا باعىتتالعان مودەل. بۇل مودەل بالانىڭ دامۋى ەڭ الدىمەن تابيعي ورتادا – وتباسىندا قالىپتاساتىنىن مويىندايدى. ارالاسۋ ءۇي جاعدايىندا جۇرگىزىلەدى، اتا-انالارمەن سەرىكتەستىك ورناتىلىپ، پراكتيكالىق ادىستەر ۇيرەتىلەدى. مۇنداي ءتاسىل بالانىڭ كوممۋنيكاتيۆتىك، موتورلىق جانە الەۋمەتتىك داعدىلارىن دامىتۋدا جوعارى ناتيجەلەر كورسەتەدى جانە وتباسىنىڭ بالاعا دەگەن بايلانىسىن كۇشەيتەدى. وتباسىنا باعىتتالعان مودەل ترانسديسيپلينارلىق كوزقاراسپەن ۇيلەسەدى. سەبەبى، كوپسالالى كوماندا اتا-انامەن بىرگە ەڭ ءتيىمدى ستراتەگيانى قۇرادى. بۇل كومەكتىڭ تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتەدى جانە بالانىڭ دامۋ تراەكتورياسىن تۇراقتاندىرادى»، – دەيدى مادينا مارات.
جالپى، ترانسديسيپلينارلىق كوزقاراس ەرتە ارالاسۋ ساپاسىن ارتتىراتىن ءتيىمدى قۇرال. ول بالانىڭ دامۋىن كەشەندى قامتىپ، كوورديناسيانى كۇشەيتەدى جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋعا ىقپال ەتەدى. بۇل مودەلدىڭ كەڭىنەن قولدانىلۋى بالانىڭ دامۋىنا بەرىلەتىن كومەكتىڭ ساپاسىن جاقسارتىپ، قوعامدا ينكليۋزيۆتى قۇندىلىقتاردى نىعايتادى.