2024 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاپ قازاقستاندا زياندى ەڭبەك جاعدايىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەر ءۇشىن جاڭا الەۋمەتتىك تولەم ەنگىزىلەدى.
الەۋمەتتىك تولەم ەڭبەكشىلەردىڭ دەنساۋلىعى مەن ءال-اۋقاتىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان، دەدى الماتى قالاسى بويىنشا ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ كوميتەتى دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى اسقار ايماعامبەتوۆ وكق بريفينگىندە، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
تولەمدى تاعايىنداۋدىڭ نەگىزگى شارتتارى: 55 جاسقا تولۋ جانە زەينەتكەرلىك جاسقا ءالى جەتپەۋى، سونداي-اق بجزق-دا كەمىندە 84 اي مىندەتتى كاسىپتىك زەينەتاقى اۋدارىمدارىنىڭ بولۋى بولىپ تابىلادى.
دەپارتامەنت باسشىسى ا. ايماعامبەتوۆ اتاپ وتكەندەي، بۇل جارنالاردى جۇمىس بەرۋشىلەر 2014 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ وندىرۋگە مىندەتتى.
«وسى 2 شارت كىمدەرگە قاتىستى؟ بۇل، ەڭ الدىمەن، تىزبەسى ق ر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن مەتاللۋرگتەر، كەنشىلەر، ەنەرگەتيكتەر جانە باسقا دا ماماندىقتار. سونىمەن قاتار، ساراپشىلاردىڭ پىكىرلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، ولاردىڭ مۇنداي جاعدايدا جۇرگىزگەن جۇمىستارى ولاردىڭ دەنساۋلىعىنا اسەر ەتەدى. سوندىقتان جوعارىدا كورسەتىلگەن ەكى شارتقا تالاپتار قويىلدى»، - دەدى ا. ايماعامبەتوۆ.
تالاپ - زياندى ەڭبەك جاعدايىنداعى جۇمىستى توقتاتۋ. وسىلايشا، جۇمىسشى جۇمىس بەرۋشىمەن كەلىسىم بويىنشا زياندى فاكتورلاردىڭ اسەرىن بولدىرمايتىن باسقا جۇمىسقا اۋىسا الادى نەمەسە ەڭبەك شارتىن بۇزا الادى.
«وسىلايشا، الدىن الا دەرەكتەر بويىنشا، 2024 جىلى جوعارىدا كورسەتىلگەن ەكى شارت بويىنشا - بۇل 55 جاس جانە كەمىندە 7 جىل ءوتىل، مۇنداي قىزمەتكەرلەردىڭ سانى 37 مىڭ ادامدى نەمەسە الماتى قالاسىندا 990 - عا جۋىق ادامدى قۇراپ وتىر»، - دەپ تولىقتىردى سپيكەر.
قارجىلاندىرۋ كوزدەرىنە كەلەتىن بولساق، نەگىزگى 4 تولەم كوزى ءبولىندى:
1) رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت. تولەم ءۇشىن سوما ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 2 ەسەلەنگەن مولشەرىندە ايقىندالعان،ياعني 2024 جىلعا 86 مىڭ تەڭگەدەن ءسال ارتىق.
2) ساقتاندىرۋ كومپانيالارىنان تولەمدەر. تولەم ءۇشىن سوما 1ء-شى كۇنكورىس مينيمۋمى نەمەسە 43 مىڭ تەڭگە مولشەرىندە ايقىندالعان.
3) ورتاق جاۋاپكەرشىلىك شەڭبەرىندە جۇمىس بەرۋشىلەر دە 1ء-شى كۇنكورىس دەڭگەيى مولشەرىندە تولەيتىن بولادى.
4) سوڭىندا قىزمەتكەرگە بجزق-دا ءوز جيناقتارىن بۇگىنگى كۇنگە اۋدارىلىپ وتىرعان جارنالار ەسەبىنەن پايدالانۋ قۇقىعى بەرىلەدى.
«ءقازىر ءاربىر قىزمەتكەرگە بجزق-نىڭ 10% تابىسىنان، ال جۇمىس بەرۋشى زياندى ەڭبەك جاعدايلارىندا جۇمىسكەرلەر ءۇشىن 5% اۋدارىلادى. وسىلايشا، ارناۋلى الەۋمەتتىك تولەمدەر الۋعا قۇقىق بەرىلگەن جاعدايدا ورتاشا مولشەرى شامامەن 200 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. ال ەگەر وسىنداي سالالاردا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ تابىسىن ەسكەرە وتىرىپ، جەكە قارايتىن بولساق، ولاردىڭ مولشەرى الدەقايدا جوعارى بولۋى مۇمكىن»، - دەپ ءتۇسىندىردى سپيكەر.
ول سونداي-اق، 55 جاسقا تولعان كەزدە جۇمىسشى زياندى ەڭبەك جاعدايلارىندا كەزدە جۇمىس ىستەمەيتىن بولسا، ءبىراق بۇرىن جەتى جىل ىشىندە مىندەتتى كاسىپتىك زەينەتاقى جارنالارى اۋدارىلعان ادامدار حقكو بولىمشەسى ارقىلى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن جانە بجزق-دان ارنايى الەۋمەتتىك تولەمدەردى رەسىمدەۋگە قۇقىلى ەكەنىن ايتتى.
بۇل تولەمدەر زەينەتكەرلىك جاسقا تولعانعا دەيىن جۇزەگە اسىرىلادى، سودان كەيىن قىزمەتكەر جاسىنا بايلانىستى زەينەتاقى تولەمدەرىن، بازالىق زەينەتاقى تولەمىن جانە جيناقتاۋشى زەينەتاقىنى الادى.