الماتىدا ءتۇرلى اڭىزداردا ايتىلاتىن نيمفەيالار گۇلدەدى

كوپتەگەن حالىقتار بۇل گۇلدە سيقىرلىق قاسيەتتەر بار دەپ سانايدى

باس بوتانيكالىق باقتا ادەمى نيمفەيالار (سۋ لالالگۇلدەرى) گۇلدەي باستادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.

الماتى بوتانيكالىق باعىنىڭ مالىمەتىنشە، گۇل حالىق اراسىندا «سۋ پەرىسى»، «سۋ كوكنارى»، «سۋ لالاگ ۇلى» دەپ اتالادى.

نيمفەيا نەمەسە سۋ لالاگ ۇلى (لات. Nymphaéa) – Nymphaeaceae تۇقىمداسىنا جاتاتىن سۋ وسىمدىكتەرىنىڭ ءتۇرى. نيمفەيا - ۇزىن ساباقتى جانە تامىرى جاقسى دامىعان، لاي مەن سۋ قاباتىنىڭ استىندا ورنالاسقان كوپجىلدىق وسىمدىك.

نيمفەيالار سۋدا مىقتى تامىرلى وسكىندەر ارقىلى ۇستالىپ تۇرادى.

جاپىراقتارى قارا-جاسىل ءتۇستى، تىعىز پلاستينا تۇرىندە بولادى، كولەمى 25 -35 سم اراسىندا.
گۇلدەۋ مەرزىمى اياز تۇسكەنگە دەيىن سوزىلۋى مۇمكىن، ال جەكە گۇلدىڭ ءوزى 3-4 كۇن عانا ءومىر سۇرەدى. كەشكە گۇل جاپىراقشالارى جابىلىپ، گۇل شوعىرى قىسقارادى جانە گۇل سۋ استىنا باتادى. تاڭەرتەڭ كەرى پروسەسس جۇرەدى.

كۇلتە 4 گۇل توستاعانشاسىنىڭ جەكە جاپىراعىنان تۇرادى، ءبىراق قانىققان تۇسىمەن ەرەكشەلەنەدى. ولاردىڭ ارتىندا بىرنەشە قاتاردا ءسۇيىر شەتى بار سوپاقشا ۇلكەن جاپىراقشالار ورنالاسقان. جاپىراقشالاردىڭ ءتۇسى اق، كىلەگەي، قىزعىلت نەمەسە قىزىل بولۋى مۇمكىن.

«نيمفەيا وسىمدىگىنە قاتىستى ءارتۇرلى اڭىزدار كوپ. سولاردىڭ بىرىندە اق نيمفەيانىڭ گەركۋلەسكە جاۋاپسىز ماحابباتى سالدارىنان سۋ گۇلىنە اينالىپ كەتكەنى ايتىلادى. كوپتەگەن حالىقتار بۇل گۇلدە سيقىرلىق قاسيەتتەر بار دەپ سانايدى. جازدىڭ ورتاسىندا سۋ لالاگ ۇلىنىڭ گۇلدەرى سۋ پەرىسىنە اينالادى دەگەن سەنىم بولعان. سوندىقتان بۇل مەزگىلدە سۋعا تۇسۋگە تىيىم سالىنعان. نيمفەيانىڭ تامىرىن كراحمال دايىنداۋ ءۇشىن پايدالانادى. سۋ لالاگ ۇلىنىڭ قۋىرىلعان تۇقىمدارى كوفەنى الماستىرا الادى، سەبەبى ونىڭ قۇرامىندا الكالويدتار بولادى. تامىرىندا سۋدا شىرۋگە جول بەرمەيتىن تانيندەر بار. ولار بىلعارى ونەركاسىبىندە تەرى يلەۋ ءۇشىن، ماتالاردى قوڭىر جانە قارا تۇسكە بوياۋ ءۇشىن قولدانىلادى»، - دەپ حابارلادى الماتى بوتانيكالىق باعى.