الماتىنىڭ باس جوسپارى تالقىلانۋدا.
ونىڭ بارىسىندا «الماتىباسجوسپار» عزي باس ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى اينۇر ساربايەۆا قالادا جاسىل جەلەكتى كوبەيتۋ كەرەكتىگىن العا تارتتى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
ونىڭ ايتۋىنشا، ەكولوگيالىق تەپە-تەڭدىكتى تۇراقتى ساقتاۋ ءۇشىن قالالىق ەكوجۇيەنى بىرىكتىرىپ، بيوارتۇرلىلىكتى قامتاماسىز ەتەتىن قالانىڭ تۇراقتى «ەكولوگيالىق» قاڭقاسى جاسالادى. وعان جاڭا رەكرەاسيالىق ايماقتار مەن قالانى تاۋ بوكتەرىنەن ويپاتتارعا دەيىن كەسىپ وتەتىن جانە قالانىڭ تابيعي جەلدەنۋىنە جاعداي جاسايتىن «جاسىل» وزەن ءدالىزى كىرەدى.
اۋانىڭ جەلدەتىلۋى مەن اتموسفەراداعى لاستاۋشى زاتتاردىڭ سەيىلۋ دەڭگەيىن جاقسارتۋ ماقساتىندا، اۋا اينالىمىنىڭ بۇزىلۋىنا جول بەرمەۋ ءۇشىن جەلدىڭ باعىتىن ەسكەرە وتىرىپ، قالانى ودان ءارى دامىتۋ جونىندە شەشىمدەر قابىلدانادى. جەل رەجيمىن ەسكەرە وتىرىپ، قۇرىلىس سالۋدىڭ باس جوسپارىنا تۇزەتۋلەر ەنگىزىلەتىن بولادى.
قالانىڭ قازىرگى جاسىل قورى (شامامەن 26 مىڭ گا) جىلىنا ورتا ەسەپپەن 1،3 ملن تونناعا دەيىن شاڭ جينايدى، 16 مىڭ تونناعا دەيىن وتتەگىن وندىرەدى. وسىدان مىناداي قورىتىندى جاساۋعا بولادى – زياندى زاتتاردىڭ كەرى اسەرىن ازايتۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى شاراسى جاسىل قوردى ساقتاۋ جانە ونى ودان ءارى تۇراقتى دامىتۋ بولىپ تابىلادى.
وپەراتورلار (تابيعاتتى پايدالانۋشى كاسىپورىندار) ەكولوگيا كودەكسىنىڭ نورمالارى شەڭبەرىندە جاڭا تەحنولوگيالاردى، ونىڭ ىشىندە زاماناۋي شاڭ-گازدى تازارتۋ قوندىرعىلارىن ەنگىزەتىن بولادى.
بەلگىلەنگەن سانيتاريالىق-گيگيەنالىق نورمالارعا قول جەتكىزىلمەگەن جاعدايدا كاسىپورىندار يندۋستريالىق ايماققا نەمەسە الماتى اگلومەراسياسىنىڭ باسقا اۋداندارىنا كوشىرىلەتىن بولادى (سانيتاريالىق-قورعاۋ ايماقتارىنىڭ بەلگىلەنگەن كولەمى ساقتالادى).
ەرەكشە قورعالاتىن تابيعي اۋماقتاردى قورعاۋ جانە شامادان تىس رەكرەاسيالىق جۇكتەمەنى بولدىرماۋ ءۇشىن ولارعا كولىكتىڭ ەكولوگيالىق تازا تۇرلەرىمەن عانا كىرۋگە رۇقسات ەتىلەدى (قازىرگى ۋاقىتتا اۋىستىرىپ-وتىرۋعا ارنالعان تۇراقتار بار جانە ەلەكتر تاكسيلەرى جۇمىس ىستەيدى)، قورشاعان ورتاعا كەرى اسەر ەتەتىن وبەكتىلەردى كوپتەپ سالۋعا رۇقسات بەرىلمەيدى.
جاڭا باس جوسپاردا مىندەتتەردى شەشۋ ءۇشىن:
- نەگىزگى تابيعي شەكارالار بويىنشا قالا اۋماعىن وڭتۇستىكتەن سولتۇستىككە قاراي كەسىپ وتەتىن سىزىقتىق ساياباق بەلدەۋلەرىن قۇرۋ.
- اللەيالار، بۋلۆارلار، اۋقىمدى باعىتتاعى دەمالىس ايماقتارى جۇيەسىن ۇيىمداستىرۋ.
- جاڭا باقتار، سكۆەرلەر، بۋلۆارلار، اللەيالار، سونداي-اق اۋە باسسەينىن ساۋىقتىرۋعا ءتيىمدى اسەر ەتەتىن ءىرى ساياباق كەشەندەرىن قۇرۋ، سونداي-اق ەندىك ءارى مەريدياندىق باعىتتاردا ءوزارا بايلانىستى ساياباقتار، سكۆەرلەر، بۋلۆارلار، اللەيالار جانە باسقا دا اشىق كەڭىستىكتەر جۇيەسىن قۇرۋ.
- قازىرگى سكۆەرلەردى رەكونسترۋكسيالاۋ، كەڭەيتۋ، اباتتاندىرۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ، جاڭا اسەرلى لاندشافتتار قۇرۋ كوزدەلگەن.
سونداي-اق، جاڭا باس جوسپاردا قالا ماڭىنداعى رەكرەاسيالىق ايماقتارعا ۇلكەن كوڭىل بولىنگەن.
قالادا شامامەن 2،5 ملن. جاڭا اعاشتىڭ وتىرعىزىلۋى ماڭىزدى.
قالانى كوگالداندىرۋ بويىنشا بەلسەندى جۇمىس جۇرگىزۋ وڭتۇستىك استاناعا مەملەكەت باسشىسىنىڭ الماتىعا ساپارى كەزىندە اتاپ وتكەن «باقشا قالا» اتاعىن قايتارۋعا مۇمكىندىك بەرمەك.