الماتىدا كامەلەتكە تولماعاندار جاساعان اسا اۋىر قىلمىستىڭ سانى 40%-عا، بالالارعا قارسى قىلمىس 10،2%-عا تومەندەگەن. وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىندە وتكەن باسپا ءسوز كونفەرەنسياسىندا الماتى قالاسى پوليسيا دەپارتامەنتى قوعامدىق قاۋىپسىزدىك باسقارماسىنىڭ يۋۆەنالدىق پوليسيا ءبولىمىنىڭ باستىعى جاننا شونجانوۆا وسىلاي دەپ مالىمدەدى.
ونىڭ ايتۋىنشا، پوليسيانىڭ جۇيەلى جۇمىسى مەملەكەت باسشىسى ايقىنداعان «زاڭ جانە ءتارتىپ» قاعيداتىنا سايكەس قۇرىلىپ، ءىىم جۇيەسىندە جاريالانعان پروفيلاكتيكا جىلى اياسىندا جۇرگىزىلىپ جاتىر. سونداي-اق كامەلەتكە تولماعاندارعا جاسالاتىن زورلىق تا 4،6%-عا دەيىن ازايىپتى.
الدىن-الۋدى كۇشەيتىپ، قاۋىپ-قاتەردى ەرتە انىقتاپ، مەكەمەارالىق ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ بەلسەندى بولۋىنىڭ ارقاسىندا وسىنداي ناتيجەگە قول جەتكەن. الماتىدا مەملەكەتتىك ورگاندارمەن، قوعامدىق ۇيىمدارمەن، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىمەن بىرلەسىپ 11 جالپىقالالىق جەدەل-پروفيلاكتيكالىق ءىس-شارا وتكىزىلىپ، 22 مىڭنان استام اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق انىقتالعان.
نىسانالى پروفيلاكتيكا اياسىندا ىشكى ىستەر ورگاندارىندا 567 ءجاسوسپىرىم مەن 503 قولايسىز وتباسى ەسەپكە الىندى. قيىن جاعدايعا تاپ بولعان بالالاردى قولداۋ ورتالىقتارىنا كامەلەتكە تولماعان 843 بالا جىبەرىلىپ، ولارعا قاجەتتى الەۋمەتتىك جانە پسيحولوگيالىق كومەك كورسەتىلىپ جاتىر.
اتا-انالاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. بالالارى تۇنگى ۋاقىتتا زاڭ وكىلدەرىنسىز جۇرگەنى ءۇشىن 10 مىڭنان استام اتا-انا اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى. جاننا شونجانوۆانىڭ اتاپ وتۋىنشە، بۇل جازالاۋ ەمەس، پروفيلاكتيكانىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتى، بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن ەرەسەكتەردىڭ جاۋاپ بەرەتىنىن قاپەرىنە سالىپ وتىرۋدىڭ امالى.
كامەلەتكە تولماعاندار ىستەرى مەن ولاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ جونىندەگى مەكەمەارالىق كوميسسيالاردىڭ جۇمىسى دا جالعاستى. ەسەپتى كەزەڭدە 472 ماتەريال قارالدى. ناتيجەسىندە 37 اتا-انا اتا-انالىق قۇقىعىنان ايىرىلىپ، بالالارعا دۇرىس تاربيە بەرمەگەنى ءۇشىن تاعى 2 871 اتا-انا اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى. سوت شەشىمىمەن 23 ءجاسوسپىرىم ديەۆيانتتى مىنەز-قۇلقى بار بالالارعا ارنالعان ارناۋلى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا جىبەرىلدى.
جاننا شونجانوۆا ءبۇي دەپ اياقتادى ءسوزىن:
«كامەلەتكە تولماعاندار اراسىنداعى قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ الدىن الۋ – پوليسيانىڭ، وتباسىنىڭ، مەكتەپ پەن قوعامنىڭ ورتاق مىندەتى. الماتىنىڭ يۋۆەنالدىق پوليسياسى بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋعا، قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ الدىن الىپ، وسكەلەڭ ۇرپاق ءۇشىن ءقاۋىپسىز ورتا قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان جۇيەلى جۇمىستى جالعاستىرا بەرەدى».