الماتى – اقىلدى تەحنولوگيالاردى دامىتۋدى بەلسەندى جۇزەگە اسىرىپ جاتقان قازاقستاننىڭ جەتەكشى مەگاپوليسى. بۇگىندە قالانىڭ سيفرلىق ترانسفورماسياسى تۇرعىندار مەن بيزنەس ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر اشىپ، ءومىر ساپاسىن جاقسارتۋدا ماڭىزدى رولگە يە.
زامان تالابىنا يكەمدەلگەن قالا
«سيفرلى قازاقستان» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى قولعا الىنعان ۋاقىتتان بەرى الماتى IT سالاسىنا ەرەكشە باسىمدىق بەرىپ كەلەدى. ناتيجەسىندە مەگاپوليستىڭ دامۋىنا ۇلەس قوساتىن بارلىق قىزمەت ساندىق جۇيەگە اۋىستى. مەملەكەتتىك ورگاندارمەن قاتار، كولىك جانە لوگيستيكا سالاسى، دەنساۋلىق ساقتاۋ مەن ءبىلىم بەرۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى مەن ەلەكتروندى ساۋدا سالاسى دا زامان تالابىنا ساي سيفرلاندىرىلدى. ءوز كەزەگىندە بۇل جاڭاشىلدىق زامان تالابىنا ساي ونلاين باعىتتا قىزمەت كورسەتەتىن ماماندىقتارعا سۇرانىستى ارتتىردى.
الماتى حالقى سيفرلاندىرۋ ۇردىسىنە بەلسەندى تۇردە بەيىمدەلىپ، جاڭا تەحنولوگيالاردى كۇندەلىكتى ومىردە قولدانۋدى ۇيرەندى. زامان كوشىنەن قالماي العا جىلجىپ كەلە جاتقان تۇرعىندار بۇگىندە مەملەكەتتىك قىزمەتتەرگە ەلەكتروندى جۇيە ارقىلى قول جەتكىزۋگە داعدىلاندى. ءقازىر ساۋدانى دا ۇيدەن شىقپاي-اق جاساۋعا ماشىقتانىپ الدى. بۇل جاعىنان قالا حالقىن ونلاين ساۋدا نارىعىندا وتە بەلسەندى دەپ ايتۋعا ابدەن بولادى. سالىستىرمالى تۇردە وسىدان ون جىل بۇرىنعى حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ داعدىسىن ەسكە ءتۇسىرىڭىزشى...
كەزەكتە تۇرۋ – قالىپتى جاعداي ەدى
بۇرىن الماتىدا نەمەسە باسقا قالالاردا مەملەكەتتىك مەكەمەلەرگە، بانك بولىمشەلەرىنە، اۋرۋحانالارعا بارعاندا ۇزىن-سونار كەزەككە تۇرۋ – قالىپتى جاعداي ەدى. قۇجات راسىمدەۋ، كوممۋنالدىق تولەمدەر جاساۋ، دارىگەر قابىلداۋىنا جازىلۋ ساعاتتاپ ۋاقىت الاتىن. ءبىراق سيفرلىق تەحنولوگيالاردىڭ دامۋى بۇل ماسەلەنى ايتارلىقتاي جەڭىلدەتتى.
ماسەلەن، بۇرىن قانداي دا ءبىر قۇجات كەرەك بولىپ، حقكو-عا بارۋ كەرەك بولسا، ءقازىر 90%-دان استام مەملەكەتتىك قىزمەتتى ونلاين الۋعا بولادى. Egov Mobile قوسىمشاسى – انىقتامالار، قۇجاتتار، بالاباقشا كەزەگى، جەر ۋچاسكەسىنە ءوتىنىش بەرۋ سەكىلدى قىزمەتتەر قولجەتىمدى. ال ەسق (ەلەكتروندىق سيفرلىق قولتاڭبا) – كەز كەلگەن قۇجاتقا ۇيدەن شىقپاي-اق قول قويۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى دە سيفرلىق فورماتتا. بۇرىن اۋرۋحاناعا جازىلۋ ءۇشىن تىركەۋ بولىمىندە ۇزاق ۋاقىت كۇتۋ كەرەك بولاتىن. ءقازىر «Damumed» قوسىمشاسى ارقىلى دارىگەرگە ونلاين جازىلۋعا بولادى. بۇعان قوسا، تۇرعىندارعا ەلەكتروندى دەنساۋلىق كارتالارى ەنگىزىلدى. ەندى قاعاز قۇجات تاسۋدىڭ قاجەتى جوق. ءدارىحانالاردا رەسەپتتەر سيفرلى فورماتتا بەرىلەدى.
ەستەرىڭىزدە مە، بۇرىن بانك بولىمشەلەرىندە كوممۋنالدىق تولەمدەر مەن اۋدارىمدار ءۇشىن دە ۇزىن-سونار كەزەكتە تۇراتىنبىز. ءقازىر Kaspi.kz، Halyk Homebank، Jusan Bank قوسىمشالارى ارقىلى بارلىق تولەمدەردى ونلاين جاساۋعا بولادى. QR-كودپەن تولەم جۇيەسى كەڭ تارالدى، كاسساعا بارۋدىڭ قاجەتى جوق.
قوعامدىق كولىكتى الايىق. بۇرىن اۆتوبۋسقا نەمەسە مەتروعا ءمىنۋ ءۇشىن جولاقىنى قولما-قول تولەيتىنبىز، ال ءقازىر «وڭاي» كارتاسى نەمەسە ءموبيلدى تولەمدەر ارقىلى ەش قيىندىقسىز تولەي الامىز. ۆاليداتورلار ارقىلى تولەم جاساۋ جىلدام ءارى ىڭعايلى بولدى. QR-كود بيلەتتەرى ەنگىزىلدى. بۇل دا كەزەكتى ازايتۋعا كومەكتەستى.
بۇدان بولەك، ءقازىر بازارعا، دۇكەنگە بارىپ ۋاقىت جوعالتپاي-اق، Glovo، Wolt، Chocofood، Yandex Go سياقتى پلاتفورمالار ارقىلى تاماق پەن ازىق-تۇلىككە تاپسىرىس بەرۋدى ۇيرەندىك. ال ماركەتپلەيستەر (Kaspi.kz، Wildberries، Ozon) ارقىلى ۇيدەن شىقپاي-اق تاۋار ساتىپ الۋعا مۇمكىندىك بار.
قورىتا ايتقاندا، سيفرلاندىرۋ بۇرىنعى ۇزىن-سونار كەزەكتەردى ازايتىپ، ۋاقىتتى ۇنەمدەۋگە كومەكتەستى.
بۇگىندە مەملەكەتتىك قىزمەتتەردىڭ 90%-دان استامى ونلاين قولجەتىمدى. بۇل باعىتتا Egov.kz جانە Smart Almaty پلاتفورمالارى جۇمىس ىستەيدى. «Open Almaty» ارقىلى تۇرعىنداردىڭ وتىنىشتەرى ونلاين قابىلدانىپ، شەشىمىن تابۋدا. قالالىق قىزمەتتەرگە ارنالعان ءبىرىڭعاي چات-بوتتار مەن ءموبيلدى قوسىمشالار دا قالا جۇرتشىلىعى ءۇشىن قىزمەت ەتۋدە.
«سيفرلى الماتى» جوبالارى الداعى جىلدارى مەگاپوليستى زاماناۋي ءارى ىڭعايلى قالاعا اينالدىرا وتىرىپ، حالىققا قىزمەت كورسەتۋدى وڭتايلاندىرا تۇسەدى. بۇگىنگى تاڭدا شاھاردا الماتىلىقتاردىڭ ءومىر ساپاسىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان بىرنەشە اۋقىمدى جوبالار جۇزەگە اسىرىلۋدا.