5 قاڭتار كۇنى الماتىداعى جاعداي ءتىپتى قيىنداپ كەتتى.
«الماتى» تەلەارناسى بۇكىل ەلىمىز ءۇشىن اۋىر سىناق بولعان ۇلكەن قاسىرەت تۋرالى جۋرناليستىك زەرتتەۋ جانرىنداعى بەس ءبولىمدى دەرەكتى ءفيلمنىڭ ەكىنشى ءبولىمىن ۇسىنعانىن حابارلايدى Almaty-akshamy.kz Almaty.tv-گە سىلتەمە جاساپ.
فيلمدە ەكسكليۋزيۆتى سۇحباتتار جانە بۇعان دەيىن بەيمالىم بولىپ كەلگەن فاكتىلەر ۇسىنىلدى. سونىمەن قاتار، اۆتورلار قاندى بۇلىك پەن سۇمدىق الاپاتقا اينالعان نارازىلىقتىڭ تولىق حرونولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋگە تىرىسقان.
ەكىنشى ءبولىمنىڭ ءبىر ەپيزودىندا «الماتى» تەلەارناسىنىڭ جۋرناليستەرى، سولاردىڭ ىشىندە فيلم اۆتورلارىنىڭ ءبىرى نازىم مالىك قىزى نارازىلىق بىلدىرۋشىلەردەن كۋرسانتتى ۇرىپ-سوقپاۋىن وتىنگەنى كورسەتىلگەن. سول كۇنى ءتۇسىرۋ توبى قالالىق اكىمدىكتى باسىپ الۋ كەزىندە سوققىعا جىعىلعان ون شاقتى كۋرسانتتى قۇتقارىپ، تاكسيمەن الىپ كەتكەن.
«باستاپقىدا بىردەڭەنى قيراتۋعا، بۇلىنشىلىك جاساۋعا ەشكىم ۇندەگەن جوق. مۇنى جوققا شىعارماۋىمىز كەرەك. وندا ءارتۇرلى توپ وكىلدەرى ءجۇردى. ءبىراق، وكىنىشكە قاراي، سوڭى تارتىپسىزدىككە ۇلاستى. ءبىراق، ول كەزدە بيلىككە ءوز تالابىن جەتكىزگىسى كەلگەن نارازىلىق بىلدىرۋشىلەردىڭ 95 پايىزى الاڭنان كەتىپ قالعانىن اتاپ ايتقىم كەلەدى. ارانداتۋشىلار بوگەت جاساعاندىقتان، ولاردى ەشكىم تىڭداعان جوق»، – دەيدى ازاماتتىق بەلسەندى، ساياساتتانۋشى ماقسات جاقاۋ.
5 قاڭتار كۇنى الماتىداعى جاعداي ءتىپتى قيىنداپ كەتتى. اكىمدىك پەن رەزيدەنسيا ورتكە وراندى، بىرنەشە پوليسيا بولىمشەسى قورشاۋدا قالدى، ال اۋەجايدى بۇلىكشىلەر جارتىلاي باسىپ الدى.
«كۇشتىك قۇرىلىمداردى، ستراتەگيالىق نىسانداردى، ماسسمەديا عيماراتىن باسىپ الۋ – مەملەكەتتىك توڭكەرىس جوسپارىنىڭ ايقىن بەلگىسى»، – دەپ ەسەپتەيدى سول كۇندەرى قازاقستانداعى جاعدايدى مۇقيات قاداعالاعان گرۋزيانىڭ اسكەري ساياساتتانۋشىسى ۆاحتانگ مايسايا.
كەيىن پوليسيا دەپارتامەنتىنىڭ الدىندا ەكى مىڭعا جۋىق ادام جينالدى. قارۋلى توپتار كۇشتىك قۇرىلىمداردان بەرىلۋىن، قويماداعى قارۋ-جاراقتى بەرۋىن تالاپ ەتەدى.
«بۇل ۇيىمداسقان توپ بولاتىن. جاقسىلاپ دايىندالعان. ولاردىڭ ءبارىنىڭ قولىندا اسكەري قارۋ بولدى. ال اسكەري قارۋدى ەكىنىڭ ءبىرى قولدانا المايدى. قارۋ ۇستاعان جاي ادام كوزدەگەنىنە ءدال تيگىزۋى مۇمكىن ەمەس. ولار ءتىرى ادامدارعا وق اتتى. عيماراتتىڭ ىشىندە بار ەكەنىمىزدى بىلسە دە، توقتاعان جوق»، – دەپ ەسكە الادى پوليسيا ءبولىمىنىڭ اعا ينسپەكتورى بوتاگوز ەسەنوۆا.
پوليسيا دەپارتامەنتى قورشاۋدا بولعان كەزدە، قارۋلى توپتار كۇشتىك قۇرىلىمدار قورعاۋعا الماعان اۋەجايعا شابۋىل جاساي باستادى. اۋەجاي اۋماعىنىڭ الدىنا ارنايى كيىم كيگەن ءوز ادامدارىن قويىپ قويعان.
«شامامەن 15 ادامنان تۇراتىن توپ كەلدى. ءبارى قارۋلانعان، بىرەۋىنىڭ بىتىرالى مىلتىعى، بىرەۋىنىڭ قولىندا بالتاسى بار، تاعى ءبىرى بىلىك تەمىر ۇستاپ العان. قالعاندارىنىڭ ءبارىنىڭ قولىندا – كەلدەك. ولار ۇشاققا كەلىپ، تراپپەن جوعارى كوتەرىلدى، سوسىن ۇشاقتىڭ ەسىگىن اشپاق بولدى. ءبىز ەسىكتى ىشىنەن بەكىتىپ تاستاپ، اشقىزبادىق. ولار بىلىك تەمىرمەن، بالتامەن يلليۋميناتوردى قيراتپاق بولدى. ەسىكتى اشىڭدار دەپ ايقايلادى. ەگەر اشپاساق، ورتەيتىنىن ايتىپ، قوقان-لوققى كورسەتتى»، – دەيدى سول كۇنى الماتىدان شىمكەنتكە اتتانۋعا ءتيىس اۋە كەمەسىنىڭ ۇشقىشى الماس بايعوجين.
تۇندە الماتىداعى جويداسىز بۇلىنشىلىك توقتاماق تۇگىل، ءتىپتى سوراقى تۇرگە اۋىستى. ءبىر جەردە قارۋلى قاقتىعىس بولىپ جاتسا، ەندى ءبىر جاقتا بۇزاقىلار مەن ۇرى-قارىلار ويىنا كەلگەنىن ىستەپ ءجۇردى.
«باسسىزدىق بولدى، ەشكىم ەشكىمدى جازالاعان جوق، قيراعان دۇكەندەردى ءبارى كوردى، بۇدان وتكەن قانداي باسسىزدىق بولار؟ زاۋالسىزدىق كەيبىر ادامداردىڭ بويىندا جابايىلىق بەلگىلەرىن تۋدىراتىنى قانداي قورقىنىشتى. بالكىم، ولار جامان ادامدار ەمەس شىعار، الىڭدار دەگەن سوڭ الا سالعان دا شىعار»، – دەيدى بەلگىلى جۋرناليست ءارى بلوگەر پولينا شيمانسكايا.
بريۋسسەلدىك ساراپشى البەرتو تيۋركسترانىڭ پىكىرىنشە، بەلگىلى ءبىر كۇماندى، راديكالدى ماقسات كوزدەگەن ەلەمەنتتەر جاعدايدى پايدالانىپ، قازاقستاننىڭ كونستيتۋسيالىق قۇرىلىمىن بۇزۋعا تىرىسقان.
«قاڭتار وقيعاسىنىڭ بەينەجازباسىنان توپتى باسقارۋشى ليدەرلەردى، راسيا ۇستاعان ۇيىمداستىرۋشىلاردى كورۋگە بولادى. مەنىڭ ويىمشا، ولاردىڭ كىم ەكەنى انىقتالدى. ءبىراق، كوپشىلىكتىڭ اراسىندا جۇرگەندەردى تابۋ قيىن. ءبىر انىق نارسە، بۇلاردىڭ ءبارى الدىن الا جوسپارلانعان. شەتەلدە ۇيىمداستىرىلدى ما، الدە ەل ىشىندە مە، ايتەۋىر، مۇنداي جاعداي اياق استىنان بولمايدى. بولعان جاعدايدى ساراپتاعاندا، حالىق راديكالدىق ماقسات كوزدەگەن ءۇشىنشى بىرەۋلەردىڭ ارباۋىنا ءتۇستى دەگەن قورىتىندىعا كەلدىك»، – دەپ تۇيىندەدى بەلگيالىق ساراپشى.
ءۇشىنشى ءبولىمنىڭ تۇساۋكەسەرى كەلەسى بەيسەنبىدە «الماتى» تەلەارناسىنان كورسەتىلەدى.